Μέσα σε φαράγγια σε κοιλάδα στο Περού βρίσκονται οι σαρκοφάγοι με τις μούμιες ιθαγενών μιας φυλής που εξαφανίστηκε με την πάροδο των χρόνων!
Πρόκειται για τους Τσατσαπόγια (Chachapoya), οι οποίοι είχαν αντισταθεί στους Ίνκας, πριν ακόμα φτάσουν στο Περού οι Ισπανοί εξερευνητές και κατακτητές, στις αρχές του 16ου αιώνα. Ήταν δεινοί μαχητές και τους αποκαλούσαν οι «πολεμιστές των νεφών».
Το όνομα τους, όμως, το έδωσαν οι Ίνκας και σημαίνει «η φυλή που χάνεται στο χρόνο». Η αποκάλυψη των σαρκοφάγων τους, έγινε στην κοιλάδα Ουτσαμπάμπα μετά από έναν ισχυρό σεισμό το 1928. Με την κατάρρευση βράχων, έπεσαν σε φαράγγι ομοιώματα ανθρώπων απο πηλό, ύψους μεγαλύτερο από δύο μέτρα.
Μέσα σε αυτές τις πήλινες σαρκοφάγους, οι Chachapoya, έθαβαν τους νεκρούς τους. Αρχαιολόγοι κλήθηκαν να ερευνήσουν τα ευρήματα, τα οποία ήταν σπάνια, αν και οι περισσότεροι σαρκοφάγοι είχαν καταστραφεί από αρχαιοκάπηλους.
Όπως διαπιστώθηκε οι ιθαγενείς αυτοί, ακολουθούσαν συγκεκριμένη τεχνική, για το βαλσάμωμα των νεκρών και την τοποθέτηση των σαρκοφάγων σε απρόσιτα σημεία.Οι δοκιμές του άνθρακα που έγιναν διαπίστωσαν πως η ταφή είχε γίνει γύρω στα 1470.
Σε ορισμένες από τις σαρκοφάγους είναι ορατή η κάλυψη τους με λευκό χρώμα και κόκκινες χρωστικές ουσίες, καθώς και φτερά από χιτώνες, που έδειχναν πως οι νεκροί ήταν άνδρες πολεμιστές.
Όπως διαπίστωσαν οι αρχαιολόγοι, οι Chachapoya για να φτιάξουν τις σαρκοφάγους δημιουργούσαν ένα κάλυμμα με πηλό γύρω από το σώμα του νεκρού, σαν κάψουλα. Στο εσωτερικό μαζί με τη σορό έβαζαν τα περιδέραια του και στη συνέχεια έβαφαν το εξωτερικό και σκάλιζαν τα χαρακτηριστικά του προσώπου του νεκρού.