Ευλογία χαρακτήρισε το συνέδριο «Ίμβρος και Τένεδος, Νόστος και Προοπτική» ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος, ο οποίος και απηύθυνε την κεντρική ομιλία. Σημείωσε ωστόσο ότι η υλοποίηση του ήταν ένα δύσκολο έργο και για αυτό ευχαρίστησε όλους τους εμπλεκόμενους.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης μίλησε για δύο ιστορικά νησιά στα βορειανατολικά του Αιγαίου, με κοινή πορεία μετά το 1923, κοινή μοίρα από το 1964. Σήμερα συζητούμε το θέμα νόστου, τη δυνατότητα επιστροφής, όπως είπε.
Έκανε αναδρομή στο 1964, την πιο μαύρη όπως τόνισε χρονιά στην ιστορία της Ίμβρου. Τότε που άρχισε «η εφαρμογή του αδυσώπητου προγράμματος διάλυσης» του κοινωνικού ιστού σε όλους τους τομείς, την οποία ακολούθησε μία καταστροφική ανατροπή. Το κλείσιμο των σχολείων, η εγκατάσταση στρατού στο νησί, η δέσμευση της καλλιεργήσιμης γης και άλλα περιοριστικά μέτρα τα οποία είχαν τραγικές συνέπειες, όπως επεσήμανε.
Τότε που όπως σημείωσε ο Πατριάρχης άδειασε η Ίμβρος και η Τένεδος και οι κάτοικοι τους έγιναν πρόσφυγες.
Πατριάρχης Βαρθολομαίος: Αισιόδοξος για την επαναλειτουργία της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης
Οι Ίμβριοι χωρίς προοπτική, χωρίς ομογενειακή παιδεία, εγκατέλειψαν την αγαπημένη τους πατρίδα και πήραν το δρόμο της ξενιτιάς, επεσήμανε ο Οικουμενικός Πατριάρχης.
Για να επισημάνει ότι ένα από τα μεγαλύτερα δεινά στη ζωή είναι ο άνθρωπος να χάσει την πατρίδα του, να χάσει τα πάντα και να μην ξέρει τι τον περιμένει.
Αναφερόμενος σε αυτούς που έμειναν στην Ίμβρο στα πέτρινα χρόνια περίπου 200 ψυχές υπέμειναν καρτερικά, ξένοι στο δικό τους τόπο. Χωρίς αυτούς δεν θα υπήρχε τίποτα σήμερα. Είμαστε περήφανοι, όπως είπε και τους χρωστάμε ευγνωμοσύνη γιατί αν συναντάμε εκεί ότι αγαπήσαμε το οφείλουμε στους γενναίους συμπατριώτες μας που έμειναν και φύλαξαν τον τόπο και τον τρόπο του βίου.
Ο κ Βαρθολομαίος σημείωσε ωστόσο και όσα χρωστάει η Ίμβρος σε όσους πήραν το δρόμο της προσφυγιάς και με τιμιότητα, φιλότιμο όχι μόνο επιβίωσαν, αλλά διακρίθηκαν, πάντοτε με τον πόθο για το νόστιμον ήμαρ.
Είμαστε περήφανοι για τους συμπατριώτες μας και για τους Τενέδιους της διασποράς και όσα κατόρθωσαν σε συνθήκες προσφυγιάς ανέφερε.
Η επαναλειτουργία ομογενειακών σχολείων που ονειρευτήκαμε και αξιωθήκαμε να βιώσουμε αναπτέρωσε τις ελπίδες μας, σημείωσε ο Οικουμενικός Πατριάρχης για να τονίσει ότι ήδη συμπληρώθηκε μία δεκαετία και προχωρούμε με πολλές προσδοκίες.
Οι αλλαγές
Στους παράγοντες που συμβάλλουν στις διαμόρφωση των εξελίξεων ο Οικουμενικός Πατριάρχης σημείωσε:
1. Το Τουρκικό κράτος και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις αφού τίποτα δεν μπορεί να ορθοποδήσει για ομογένεια χωρίς στήριξη κρατικών αρχών. Σημείωσε δε ότι το ίδιο κράτος που στήριξε τη διάλυση καλείται σήμερα να βοηθήσει. Επεσήμανε ότι είναι πολλά αυτά που πρέπει να γίνουν όσον αφορά τα σχολεία, τα ζητήματα υπηκοότητας και αλλά και περιουσίας. Υπογράμμισε ότι το πρόγραμμα εκδίωξης των Ιμβρίων και των Τενέδιων δεν βοήθησε ούτε καν το τουρκικό κράτος.
Σημειώνοντας τον παράγοντα ελληνοτουρκικές σχέσεις, στη ζωή της ομογένειας, σημείωσε το ρόλο που έπαιξε και το Κυπριακό, χωρίς ωστόσο να είναι ο μοναδικός παράγοντας που επηρεάζε τις εξελίξεις. Δήλωσε δε ιδιαιτέρως χαρούμενος για τις θετικές προοπτικές που δημιουργούνται με την ελληνοτουρκική προσέγγιση.
2. Διασπορά. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναγνώρισε και επαίνεσε την ανά την οικουμένη συμβολή των σωματείων, που γίνονται τόπος συναντήσεως και αναφοράς για τους ξενιτεμένους
3. Τόνισε ακόμα ότι οι διαμένοντες στην Ίμβρο είναι εκείνοι οι οποίοι που έχουν την πείρα της συμβίωσης με νέους κατοίκους των νησιών, απογόνους των πρώτων εποίκων και άλλων. Αυτούς με τους οποίους θα κληθούν να συνεργαστούν και να συμβιώσουν οι ομογενείς. Τόνισε δε ότι οι πλειονοτικοί κάτοικοι έχουν αποδεχθεί τη συμβίωση με τους ομογενείς και τη θετική τους παρουσία.
4. Ιμβριακή νεολαία. Τόνισε ότι με τη στάση της το ενδιαφέρον της και την προθυμία της να συμβάλλει στο μέλλον συναρτώνται όλες οι εξελίξεις και υπενθύμισε την ευθύνη τους.
5. Τόνισε ακόμα τη συμβολή της Ιεράς Μητρόπολης Ιμβρου και Τενέδου.
6. Ενώ επεσήμανε και την Ιμβριακή διανόηση και τους επιχειρηματίες. Όλοι αποτελούν πολύτιμο κεφάλαιο για παρόν και μέλλον της. Είμαστε βέβαιοι ότι οι επιχειρηματίες θα έχουν ρόλο στην αναπτυξιακή πορεία του νησιού.
Ο Οικουμενικός Πατριάρχης σημείωσε ότι στο συνέδριο θα συζητηθούν με ρεαλισμό οι εξωτερικοί όροι και η βιώσιμη ανάπτυξη. Τόνισε ωστόσο ότι υπάρχει και ο εσωτερικός παράγοντας, αφού οι ημέτεροι που θα εγκατασταθούν θα πρέπει να προσαρμοστούν στα σύγχρονα δεδομένα, αλλά δεν πρέπει να αλλοιωθεί το πνεύμα της Ίμβρου.
Για να καταλήξει στο ότι η Ιμβρος ως τρόπος ζωής, ως ιεράρχηση αξιών πρέπει να βρίσκεται βαθιά μέσα στην καρδιά μας για να ανθίσει.