Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα μεταβεί στη Σαουδική Αραβία την Τετάρτη, την επομένη των ρωσοαμερικανικών συνομιλιών στο Ριάντ, όπως δήλωσε σήμερα στο Γαλλικό Πρακτορείο εκπρόσωπός του, αν και ο ίδιος ο Ουκρανός πρόεδρος έσπευσε να «απορρίψει» τις παραγραμματισθείσες συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
Είναι “μια επίσημη επίσκεψη που είχε προβλεφθεί εδώ και καιρό”, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος Σέρχιι Νικιφόροφ, χωρίς περισσότερες διευκρινίσεις.
Η Ουκρανία βρίσκεται αντιμέτωπη εδώ και τρία χρόνια με πόλεμο με την Ρωσία, στον οποίο η νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ υποσχέθηκε να βάλει γρήγορα τέλος και το Κίεβο φοβάται ότι θα κρατηθεί εκτός των διαπραγματεύσεων της Ουάσινγκτον με τη Μόσχα.
Συνομιλίες μεταξύ υψηλόβαθμων Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων προβλέπεται να διεξαχθούν αύριο, Τρίτη, στο Ριάντ, με το Κρεμλίνο να λέει σήμερα πως έχουν σκοπό την “αποκατάσταση” των σχέσεων ανάμεσα στη Μόσχα και την Ουάσινγκτον και μπορεί να περιλαμβάνουν “ενδεχόμενες διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία”.
Οι συνομιλίες έρχονται αφού ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μίλησε την περασμένη εβδομάδα τηλεφωνικώς με τον ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και διέταξε κορυφαίους αξιωματούχους να αρχίσουν διαπραγματεύσεις για τον πόλεμο. Το Ριάντ, το οποίο εμπλέκεται επίσης σε συνομιλίες με την Ουάσινγκτον για το μέλλον της λωρίδας της Γάζας, έχει διαδραματίσει ρόλο σε πρώιμες επαφές ανάμεσα στην κυβέρνηση Τραμπ, η οποία ανέλαβε καθήκοντα στις 20 Ιανουαρίου, και τη Μόσχα, βοηθώντας να εξασφαλισθεί την περασμένη εβδομάδα μια ανταλλαγή φυλακισμένων.
Η Ρωσία, που έστειλε τα στρατεύματά της στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2023, κατέχει σήμερα περίπου το 20% της χώρας.
Ο Ζελένσκι, που βρίσκεται σήμερα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, είχε ανακοινώσει το ταξίδι του στο Ριάντ την περασμένη εβδομάδα, χωρίς να δίνει συγκεκριμένη ημερομηνία. Είχε πει την Παρασκευή πως δεν σχεδίαζε να συναντήσει Ρώσους ή Αμερικανούς αξιωματούχους.
Η Σαουδική Αραβία, την οποία ο Ζελένσκι έχει επισκεφθεί αρκετές φορές μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής, είχε διαμεσολαβητικό ρόλο σε τουλάχιστον μία σημαντική ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου ανάμεσα στο Κίεβο και στη Μόσχα.
Τα Εμιράτα έχουν επίσης μεγάλη εμπλοκή στη μεσολάβηση ανάμεσα στη Ρωσία και την Ουκρανία, συμβάλλοντας σε ανταλλαγές αιχμαλώτων και στην επιστροφή παιδιών από την Ουκρανία στη χώρα τους.
“Ήταν ένα από τα κύρια θέματα των συνομιλιών” του Ουκρανού προέδρου στα Εμιράτα, ανέφερε σε μια ανακοίνωσή της η ουκρανική προεδρία.
“Δώδεκα ανταλλαγές (αιχμαλώτων πολέμου) έχουν ήδη πραγματοποιηθεί χάρη στη μεσολάβηση της χώρας αυτής”, πρόσθεσε η προεδρία. “Η Ουκρανία ελπίζει πως σε συνεργασία με τα ΗΑΕ, θα είναι δυνατό να φέρουμε ακόμη περισσότερους Ουκρανούς στα σπίτια τους”, διευκρίνισε.
Επιμένει στη συμμετοχή του Κιέβου
Παράλληλα, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε σήμερα τις παραγραμματισθείσες συνομιλίες μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, επαναλαμβάνοντας ότι το Κίεβο πρέπει να συμμετέχει σε οποιεσδήποτε συζητήσεις που αφορούν το δικό του μέλλον.
Τα σχόλιά του έγιναν καθώς ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο έφθασε στην Σαουδική Αραβία ενόψει των υψηλού ρίσκου συνομιλιών μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων οι οποίες έχουν προκαλέσει ανησυχίες στην Ουκρανία ότι θα μπορούσε να μείνει εκτός της ειρηνευτικής διαδικασίας.
«Η Ουκρανία δεν θα συμμετάσχει. Η Ουκρανία δεν γνώριζε τίποτα γι’ αυτό» δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος στους δημοσιογράφους σε μια διαδικτυακή ενημέρωση από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα όπου πραγματοποιεί κρατική επίσκεψη.
«Η Ουκρανία θεωρεί τις όποιες διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία ως διαπραγματεύσεις χωρίς κανένα αποτέλεσμα και δεν μπορούμε να αναγνωρίσουμε… οποιεσδήποτε συμφωνίες για εμάς χωρίς εμάς».
Ο Ουκρανός ηγέτης ζήτησε επίσης πιο ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας από τις ΗΠΑ ως μέρος μιας κρίσιμης συμφωνίας για τις σπάνιες γαίες που δίνει πρόσβαση στις ΗΠΑ στον τεράστιο φυσικό πλούτο της Ουκρανίας με αντάλλαγμα την υποστήριξή τους.
«Το ερώτημα δεν είναι μόνο να πάρεις τον πόρο, το ερώτημα είναι τι επενδύεις, ώστε να βγει κάτι από αυτόν τον πόρο», είπε.
«Δεν είμαστε απλώς ένας απλός προμηθευτής πρώτων υλών και νομίζω ότι αυτό το σημείο πρέπει να αποτυπωθεί σαφώς στο κείμενο (της συμφωνίας)».
Ο Ζελένσκι είπε ότι θα προσκαλέσει τον απεσταλμένο του Τραμπ για την Ουκρανία Κεθ Κέλογκ να επισκεφθεί την πρώτη γραμμή και να συναντηθεί με στρατιώτες κατά την διάρκεια της επίσκεψής του που αναμένεται στις 20 Φεβρουαρίου.
«Χρυσώνει το χάπι» ο Ρούμπιο
Σε προσπάθεια να «χρυσώσει το χάπι», μετά τις σαφείς θέσεις της Ουάσινγκτον ότι η Ουκρανία και η Ευρώπη προς το παρόν δεν έχουν θέση στις συζητήσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας για τον τερματισμό του πολέμου, επιδόθηκε ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάρκο Ρούμπιο, μιλώντας στο CBS.
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ κλήθηκε να σχολιάσει τις δηλώσεις του Κιθ Κέλογκ, ειδικού απεσταλμένου του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, για την Ουκρανία και τη Ρωσία, ο οποίος είπε ότι θα υπάρξουν παράλληλες διαπραγματευτικές γραμμές, με διαφορετικά μέρη να χειρίζονται τις συνομιλίες με τη Ρωσία και την Ουκρανία ξεχωριστά, προοπτική που έχει αναστατώσει Ουκρανούς και Ευρωπαίους αξιωματούχους που φοβούνται ότι θα μείνουν εκτός διαπραγματευτικής διαδικασίας.
Συγκεκριμένα, ο Ρούμπιο είπε ότι «αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει διαδικασία», ενώ πρόσθεσε ότι αναμένει ότι θα ακολουθήσουν συζητήσεις για να «καταλάβουμε πώς θα μπορούσε να μοιάζει μια διαδικασία». «Είναι λίγο πρόωρο», συνέχισε ο Ρούμπιο, λέγοντας ότι δεν έχει γίνει καμία «σοβαρή συζήτηση». Στο πλαίσιο αυτό, ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ σημείωσε ότι αν ξεκινήσουν «πραγματικές διαπραγματεύσεις», η Ουκρανία «θα πρέπει να συμμετάσχει», όπως και οι ευρωπαϊκές χώρες, προσθέτοντας όμως ότι «απλά δεν είμαστε ακόμα εκεί».
Κατά τα λοιπά, ο Ρούμπιο δήλωσε ότι «έχουμε πολύ δρόμο να διανύσουμε» πριν από την έναρξη πιθανών ειρηνευτικών συνομιλιών με τη Ρωσία με στόχο τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, προσθέτοντας ότι «τίποτα δεν έχει οριστικοποιηθεί» όσον αφορά πιθανές επερχόμενες συναντήσεις μεταξύ Αμερικανών και Ρώσων αξιωματούχων στη Σαουδική Αραβία. «Είμαστε έτοιμοι να ακολουθήσουμε το παράδειγμα του προέδρου σε αυτό και να αρχίσουμε να διερευνούμε τρόπους, αν παρουσιαστούν αυτές οι ευκαιρίες, για να ξεκινήσουμε μια διαδικασία προς την ειρήνη», τόνισε.
Ο Ρούμπιο, που βρίσκεται στη Σαουδική Αραβία τη Δευτέρα για το τελευταίο σκέλος του ταξιδιού του στη Μέση Ανατολή, δήλωσε ότι ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντίμιρ Πούτιν «εξέφρασε το ενδιαφέρον του για ειρήνη» κατά τη διάρκεια της συνομιλίας του με τον Ντ. Τραμπ, ο οποίος, όπως είπε, κατέστησε σαφή «την επιθυμία του να δει ένα τέλος αυτής της σύγκρουσης με τρόπο που να είναι διαρκής και να προστατεύει την ουκρανική κυριαρχία». Την Κυριακή, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δήλωσε στους δημοσιογράφους ότι ο Πούτιν θέλει να τερματίσει τον πόλεμο, προσθέτοντας ότι αναμένεται να συναντηθεί με τον Ρώσο ηγέτη στη Σαουδική Αραβία «πολύ σύντομα».
Ερωτηθείς αν πιστεύει ότι ο Πούτιν είναι έτοιμος να διαπραγματευτεί και να κάνει παραχωρήσεις προκειμένου να τερματιστούν ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο Ρούμπιο είπε ότι το κάλεσμα πρέπει να ακολουθηθεί από δράση και ότι «οι επόμενες εβδομάδες και ημέρες θα καθορίσουν αν είναι σοβαρός ή όχι». «Ένα τηλεφώνημα δεν τελειώνει έναν πόλεμο τόσο περίπλοκο όσο αυτός», δήλωσε. «Αλλά μπορώ να σας πω ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είναι ο μόνος ηγέτης στον κόσμο που θα μπορούσε δυνητικά να ξεκινήσει αυτή τη διαδικασία».
Στο ίδιο πλαίσιο, ο Ρούμπιο είπε ότι «θα δούμε τι θα συμβεί τις επόμενες ημέρες». Είπε ότι αν υπάρχει μια ευκαιρία «σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή» να «αρχίσει να δημιουργείται ένα άνοιγμα για μια ευρύτερη συζήτηση» σχετικά με τον τερματισμό του πολέμου, θα το «διερευνήσει». «Μια διαδικασία προς την ειρήνη δεν είναι κάτι που γίνεται σε μία μόνο συνάντηση. Αυτός ο πόλεμος συνεχίζεται εδώ και καιρό», δήλωσε ο Ρούμπιο. «Είναι δύσκολος, είναι περίπλοκος, ήταν αιματηρός, ήταν δαπανηρός. Επομένως, δεν θα είναι εύκολο να τερματιστεί μια τέτοια σύγκρουση και υπάρχουν και άλλα μέρη που έχουν άποψη για το θέμα αυτό».
Και ο Λαβρόφ θέλει εκτός διαπραγματεύσεων την Ευρώπη
Εντωμεταξύ, ο Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε πως η Ευρώπη «δεν έχει θέση» στις μελλοντικές διαπραγματεύσεις μεταξύ της Ρωσίας και των ΗΠΑ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία.
«Αν (οι Ευρωπαίοι) καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με την πρόθεση να συνεχίσουν τον πόλεμο, τότε γιατί να τους καλέσουμε;», διερωτήθηκε ο Λαβρόφ, μία ημέρα πριν τις ρωσοαμερικανικές συνομιλίες στη Σαουδική Αραβία.
Ο Λαβρόφ έκανε την παραπάνω δήλωση, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου με τον Σέρβο ομόλογό του και επεσήμανε πως Πούτιν και Τραμπ συμφώνησαν να «αφήσουν πίσω τους τις μη κανονικές σχέσεις» μεταξύ Μόσχας και Ουάσιγκτον.
«Ο Πούτιν και ο Τραμπ συμφώνησαν ότι είναι απαραίτητο να αφήσουν πίσω τους τις εντελώς μη κανονικές σχέσεις. Οι πρόεδροι αποφάσισαν ότι ο διάλογος πρέπει να επαναληφθεί» μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας, σημείωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών.
Παράλληλα, υπογράμμισε ότι δεν μπορεί να υπάρξει η «σκέψη» η Μόσχα να κάνει εδαφικές παραχωρήσεις στην Ουκρανία στις μελλοντικές ειρηνευτικές συνομιλίες.
«Τι είδους εδαφικές παραχωρήσεις θέλετε; Να εγκαταλείψουμε τους ρωσόφωνους ή τις σπάνιες γαίες;», αναρωτήθηκε.
*Η κεντρική εικόνα του άρθρου είναι αλληγορική και προϊόν τεχνητής νοημοσύνης
