Η επανεκκίνηση των συνομιλιών και διαδικασιών γύρω από το πρόγραμμα «Ασπίδα του Αχιλλέα» ενίσχυσε την πιθανότητα προμήθειας τριών διαφορετικών ισραηλινών συστημάτων, τα οποία θα μπορούσαν να αντικαταστήσουν τα παλαιωμένα αντιαεροπορικά συστήματα που υπηρετούν σήμερα στην ελληνική αεράμυνα. Στόχος είναι τα νέα συστήματα να συγκροτήσουν μια αποτελεσματική ασπίδα προστασίας απέναντι σε απειλές διαφορετικών υψομέτρων.
Απέναντι στη ραγδαία ανάπτυξη της τουρκικής αεροπορικής βιομηχανίας και των στρατιωτικών συστημάτων, η ελληνική κυβέρνηση –που δυσκολεύεται να διατηρήσει ισορροπία στο πεδίο– αναζήτησε λύση στην ενίσχυση της επαφής με το Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο. Στο πλαίσιο αυτό, τέθηκε προς συζήτηση η πιθανότητα εισαγωγής ισραηλινών συστημάτων για τον εκσυγχρονισμό των παλαιών ελληνικών οπλικών μέσων μέσω του προγράμματος «Ασπίδα του Αχιλλέα».
Η Αθήνα, ενόσω συνεχιζόταν η γενοκτονία στη Γάζα, απέφυγε ιδιαίτερα να κατηγορηθεί ότι διαπραγματεύεται «πώληση συστημάτων όπλων» με το Ισραήλ. Αν και η αυξανόμενη συνεργασία των δύο χωρών δεν αποκρύπτεται από την κοινή γνώμη, η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη φρόντισε να μην υπερβεί τα όρια της διπλωματικής σχέσης. Κυπριακά και ελληνικά μέσα ενημέρωσης έφεραν συχνά στο προσκήνιο, τους τελευταίους μήνες, την πιθανότητα τριμερούς στρατιωτικής συνεργασίας.
Το 2023, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκος Χριστοδουλίδης και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκαν στη Λευκωσία. Στη συνάντηση, ο Νετανιάχου πρότεινε τη σύνδεση ασιατικών και αραβικών χωρών με την Ευρώπη μέσω Κύπρου και Ελλάδας, αξιοποιώντας νέα έργα υποδομής.
Η ιδέα στρατιωτικής συνεργασίας, που δεν είχε προχωρήσει πέρα από το στάδιο των συζητήσεων όσο το Ισραήλ διέπραττε εγκλήματα πολέμου στη Γάζα, άρχισε να παίρνει συγκεκριμένη μορφή μετά την επίτευξη εκεχειρίας.
Η εφημερίδα Καθημερινή δημοσίευσε λεπτομέρειες της συμφωνίας που αναμένεται να επιτευχθεί μεταξύ Αθήνας και Τελ Αβίβ.
Η ελληνική άμυνα στα χέρια ισραηλινών εταιρειών
Πρώτο βήμα: Τα σοβιετικής προέλευσης OSA-AK και TOR M1, που αντιμετωπίζουν διαρκή προβλήματα συντήρησης και υποστήριξης, προβλέπεται να αντικατασταθούν από τα ισραηλινά συστήματα Spyder της εταιρείας Rafael.
Δεύτερο βήμα: Στόχος είναι να ανοίξει ο δρόμος για την εισαγωγή των συστημάτων Barak MX της IAI, της μεγαλύτερης ισραηλινής αεροπορικής και αμυντικής εταιρείας, η οποία διαθέτει ήδη παραγωγικές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα μετά την εξαγορά της Intracom Defence. Τα Barak MX θα αντικαταστήσουν τα παλαιωμένα Hawk.
Τρίτο βήμα: Η Αθήνα συζητά με το Ισραήλ την προμήθεια των συστημάτων David’s Sling για την αναχαίτιση βαλλιστικών και άλλων μακράς εμβέλειας πυραύλων. Αναφέρεται ότι το σύστημα Sky Capture της IAI αξιολογείται στο πλαίσιο αυτό. Το David’s Sling προορίζεται να αντικαταστήσει τα ελληνικά S-300, τα οποία κινδυνεύουν να καταστούν αναποτελεσματικά, καθώς η εξομάλυνση των σχέσεων Ρωσίας–ΝΑΤΟ δεν φαίνεται πιθανή στο άμεσο μέλλον.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, τα συστήματα Patriot που χρησιμοποιεί η Πολεμική Αεροπορία θα συνεχίσουν να αποτελούν τη «ραχοκοκαλιά» της ελληνικής αεράμυνας.
Τα ισραηλινά όπλα κρίσιμης σημασίας για τον ελληνικό στρατό
Πέρα από τα ισραηλινά αντιαεροπορικά συστήματα, αναφέρεται ότι σχεδιάζεται και η εισαγωγή καθαρά επιθετικών όπλων, όπως οι ισραηλινές πυραυλικές πυροβολαρχίες PULS, των οποίων η εισαγωγή είχε «παγώσει» λόγω της γενοκτονίας στη Γάζα. Τα PULS και συναφή συστήματα, που προορίζονται για τον εκσυγχρονισμό του ελληνικού πυραυλικού πυροβολικού, θεωρούνται κρίσιμης σημασίας για τον συνολικό επιχειρησιακό σχεδιασμό των Ενόπλων Δυνάμεων τα επόμενα χρόνια.
Κεντρικό στοιχείο αυτής της σχεδίασης είναι η δυνατότητα αποτροπής ή ανταπόδοσης σε επιθέσεις μεγάλης εμβέλειας και βάθους. Ο ελληνικός Τύπος εκτιμά ότι η απόφαση αναμονής, η οποία ελήφθη όσο συνεχιζόταν η ισραηλινή επιχείρηση στη Γάζα, στόχευε να κρατήσει την Ελλάδα εκτός των επικρίσεων περί «πώλησης όπλων» προς το Ισραήλ.
Μετά την επίτευξη εκεχειρίας, στην Αθήνα θεωρείται αναγκαία η επανεκκίνηση των συνομιλιών για την αεράμυνα. Η στρατιωτική συνεργασία με το Ισραήλ αναδεικνύεται ως κυρίαρχο στοιχείο του 12ετούς Μεσοπρόθεσμου Αμυντικού Εξοπλιστικού Σχεδιασμού (ΟΑVP).
Το χρονοδιάγραμμα της «Ασπίδας του Αχιλλέα»
Το αρχικό κόστος του προγράμματος «Ασπίδα του Αχιλλέα» υπολογίζεται σε περίπου 3 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό εκτιμάται ότι επαρκεί για την κάλυψη βασικών αμυντικών αναγκών σε Θράκη και νησιά του Ανατολικού Αιγαίου, αλλά και σε άλλες περιοχές. Η γεωγραφική κατανομή των συστημάτων θα καθοριστεί ανάλογα με την πορεία του προγράμματος, το οποίο αναμένεται να προχωρήσει γρήγορα μετά την υπογραφή της σύμβασης.
Η κατασκευή μιας ολοκληρωμένης «αεράμυνας-θόλου» που θα καλύπτει ολόκληρη τη χώρα προβλέπεται να απαιτήσει αρκετά χρόνια ακόμη. Το κόστος για μια τέτοια ομπρέλα προστασίας απέναντι σε αντιαεροπορικές απειλές και μη επανδρωμένα αεροσκάφη θεωρείται ιδιαίτερα υψηλό. Παράλληλα, στο πλαίσιο του έργου εξετάζεται η ανάπτυξη δικτύων άμυνας στην επιφάνεια και κάτω από τη θάλασσα, ώστε να αντιμετωπίζονται απειλές από μη επανδρωμένα πλοία και υποβρύχια.
Παρά τις προτάσεις που κατατέθηκαν από ευρωπαϊκά κονσόρτια (ιταλο-ισπανικά και γερμανικά), οι Έλληνες αποφασιστές φέρονται να θεωρούν τις ισραηλινές εταιρείες πιο «αξιόπιστες». Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέφερε η Καθημερινή, το ζήτημα αναμένεται να συζητηθεί σύντομα πρώτα στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, στη συνέχεια στο Κυβερνητικό Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας (ΚΥΣΕΑ) και, όπως συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις, στην ελληνική Βουλή.
Μετάφραση από τον .
