Είναι γεγονός ότι οι σχέσεις Ισραήλ και Τουρκίας βρίσκονται στο ναδίρ τα τελευταία χρόνια.
Η διαμόρφωση των κακών σχέσεων Ισραήλ-Τουρκίας
Σε αυτό συνετέλεσε κυρίως η τρομερή στήριξη του Ερντογάν στην τρομοκρατική οργάνωση της Χαμάς, τόσο πριν την σφαγή και την ομηρία αθώων Ισραηλινών πολιτών την 7ης Οκτωβρίου 2023, αλλά και καθόλη τη διάρκεια του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας που ακολούθησε, μέχρι σήμερα.
Επίσης, οι πύρινοι λόγοι και οι ενέργειες Ερντογάν-Μπαχτσελί κατά του Νετανιάχου αλλά και κατά του κράτους του Ισραήλ, που αποκάλεσαν "τρομοκράτες", έριξαν λάδι στη φωτιά της αντιπαράθεσης Τελ Αίβ-Αγκυρας, ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος και τα εξαπτέρυγά του, έχουν επανηλλειμένα δηλώσει ότι ονειρεύονται την απελευθέρωση της Ιερουσαλήμ, καλώντας σε στράτευση κατά του Ισραήλ τους απανταχού Μουσουλμάνους.
Τέλος η πτώση του καθεστώτος Άσαντ από τους τουρκόφιλους τζιχαντιστές και ο εναγγαλισμός-στήριξή τους από τον Ερντογάν, με απώτερο στόχο η πολύπαθη χώρα να μετατραπεί σε τουρκικό προτεκτοράτο, αφύπνισαν ακόμη περισσότερο το Ισραήλ για τον επερχόμενο κίνδυνο στρατιωτικής εμπλοκής στο μέλλον με τους εκπροσώπους της Τουρκίας στη Συρία ή ακόμη και με την ίδια την Τουρκία.
Η πρόσφατη συμφωνία του ηγέτη της Συρίας Αλ Τζολάνι με τον Ερντογάν για παροχή 2 τουλάχιστον τουρκικών στρατιωτικών βάσεων στο έδαφος της χώρας του, σε συγκερασμό με την πρόθεση εκπαίδευσης και εξοπλισμό του Συριακού στρατού από τον τουρκικό, δεν αφήνει περιθώρια αμφισβήτησης της πρόθεσης του Τούρκου Προέδρου, η Συρία να γίνει προτεκτοράτο του.
Το Ισραήλ αντιλαμβάνεται πως ενώ κατάφερε να συντρίψει στρατιωτικά την Χαμάς και να αποδυναμώσει σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό την Χεζμπολάχ, στο προσεχές μέλλον θα έχει να αντιμετωπίσει έναν καλά εκπαιδευμένο-εξοπλισμένο από την Τουρκία, Συριακό στρατό.
Φόβοι για de facto διχοτόμηση της Συρίας
Ωστόσο το Ισραήλ λαμβάνει τα μέτρα του , καταλαμβάνοντας στρατιωτικά συριακά εδάφη πέρα από τα υψώματα του Γκολάν , δημιουργώντας μια "Buffer zone", ως μαξιλαράκι ασφαλείας.
Παράλληλα οι Ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις (IDF) έχουν επίσης εντείνει τις αεροπορικές επιδρομές κατά στρατιωτικών θέσεων της Συρίας και προσπάθησαν να ενισχύσουν τις επαφές με τις τοπικές κοινότητες των Δρούζων και των Κούρδων του αραβικού έθνους.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός σκλήρυνε τη θέση του τον περασμένο μήνα, καθώς απαίτησε την «πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της νότιας Συρίας από τα στρατεύματα του νέου συριακού καθεστώτος στις επαρχίες Κουνέιτρα, Νταράα και Σουβέιντα» και υποστήριξε ότι «δεν θα ανεχτούμε καμία απειλή για την κοινότητα των Δρούζων στη νότια Συρία».
Οι παραπάνω κινήσεις-ενέργεις του IDF, έχουν προκαλέσει φόβους σε ολόκληρη τη Συρία για μια de facto διχοτόμηση σε μια εποχή που η χώρα ήταν ήδη διχασμένη μεταξύ της νεοσύστατης κεντρικής κυβέρνησης, του τουρκικού ελέγχου στο βορρά, της ισραηλινής παρουσίας στο νότο και της αυτόνομης διοίκησης των υποστηριζόμενων από τις ΗΠΑ, υπό την ηγεσία των Κούρδων Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF) στα βορειοανατολικά.
Η παρατεταμένη ανάπτυξη αμερικανικών στρατευμάτων σε εδάφη που ελέγχονται από τις SDF, αποτελεί εδώ και καιρό σημείο διαμάχης μεταξύ της Ουάσιγκτον και της Άγκυρας, η οποία θεωρεί τους SDF και την πολιτοφυλακή του Κόμματος Δημοκρατικής Ένωσης (PYD) και των Μονάδων Προστασίας του Λαού (YPG) ως εκπροσώπους του PKK.
Η Άγκυρα από την πλευρά της έκλεισε πρόσφατα μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με το ΡΚΚ .
Ο θαυμασμός Τράμπ για Νετανιάχου και Ερντογάν
Από την πλευρά του ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εξέφρασε θαυμασμό τόσο για τον Ισραηλινό Πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου όσο και για τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, θεωρώντας τους κομβικούς παράγοντες στο αναδυόμενο όραμά του για τη Μέση Ανατολή.
Ο Τραμπ δεν έχει ακόμη σηματοδοτήσει οποιαδήποτε επιθυμία να συνεργαστεί με τον Σαράα, αφού αντ' αυτού δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «δεν πρέπει να έχουν καμία σχέση» με τις εσωτερικές συγκρούσεις της Συρίας καθώς η κυβέρνηση του Άσαντ κατέρρευσε λίγες εβδομάδες πριν από την ημέρα της ορκωμοσίας στην Ουάσιγκτον.
Ο Αμερικανός Αντιπρόεδρος JD Vance ήταν ιδιαίτερα καχύποπτος για τη νίκη των ανταρτών, παρομοιάζοντάς την με προηγούμενες επιθέσεις των τζιχαντιστών που είχαν ως αποτέλεσμα παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων κατά μειονοτήτων, ιδιαίτερα των χριστιανών.
Ο Τραμπ δήλωσε μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ ότι ο Ερντογάν θα «κρατήσει το κλειδί» για το τι θα ακολουθήσει στη Συρία, αποκαλώντας τον Τούρκο ηγέτη «έξυπνο» και κάποιον που σέβεται.
Έκτοτε, η προσοχή του Λευκού Οίκου στην πολιτική για τη Μέση Ανατολή έχει εστιαζστεί σε μεγάλο βαθμό στη Γάζα, για την οποία ο Τραμπ διαβουλεύτηκε στενά με τον Νετανιάχου.
Ανοιχτό το ενδεχόμενο τουρκο-ισραηλινής στρατιωτικής σύγκρουσης
Όμως, με τους Ερντογάν και Νετανιάχου να βρίσκονται πλέον σε ανοιχτή αντιπαλότητα, ορισμένοι παρατηρητές έχουν προειδοποιήσει για πιθανή σύγκρουση στον ορίζοντα, εάν δεν μπορούσαν να διαχειριστούν σωστά τα αντίθετα συμφέροντά τους στη Συρία.
«Θα το διατυπώσω προσεκτικά χωρίς να ισχυρίζομαι ότι προβλέπω το μέλλον», δήλωσε ο Εφράτ Αβίβ, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μπαρ-Ιλάν και ανώτερος ερευνητής στο Κέντρο Στρατηγικών Μελετών Begin-Sadat.
«Πιστεύω ότι μια σύγκρουση, ενδεχομένως ακόμη και μικρής κλίμακας στρατιωτική, μπορεί να συμβεί σε κάποιο στάδιο μεταξύ του Ισραήλ και της Τουρκίας».
Το Ισραήλ και η Τουρκία θεωρούν τη Συρία ως συνδεδεμένη με τα αντίστοιχα βασικά τους συμφέροντα, δεδομένης της εγγύτητας της χώρας και της πρόσφατης ιστορίας αναταραχών.
Ενώ το Ισραήλ προσπάθησε να εμφανιστεί ως ο εγγυητής των δικαιωμάτων των μειονοτήτων στη Συρία, η Τουρκία έχει παρουσιαστεί ως ηγετική δύναμη για σταθερότητα και ενότητα.
Προειδοποιήσεις για πιθανή σύγκρουση Ισραήλ-Τουρκίας ήρθαν επίσης τον Ιανουάριο από μια ισραηλινή κυβερνητική επιτροπή υπό την ηγεσία του πρώην αρχηγού εθνικής ασφάλειας Jacob Nagel.
Η έκθεση προειδοποιούσε για «τον άμεσο κίνδυνο τουρκο-ισραηλινών εχθροπραξιών» εάν ο Ερντογάν πραγματοποιήσει «το τουρκικό όνειρο να επιστρέψει το οθωμανικό στέμμα στην παλιά του δόξα».
Το γεγονός τέλος ότι η Τουρκία είναι μέλος του ΝΑΤΟ εμπλέκει πολύ τα πράγματα για το Ισραήλ, αν θελήσει αυτό να χτυπήσει με προληπτικό στρατιωτικό χτύπημα-πράγμα που συνηθίζει- "το κεφάλι του φιδιού" που είναι η ίδια η Τουρκία, στο έδαφός της.
Τι μέλλει γενέσθαι-Το συμφέρον της Ελλάδας
Εκτίμησή μας είναι πως ο Τράμπ θα επιχειρήσει να επαναφέρει τις σχέσεις Ισράηλ-Τουρκίας σε ένα τουλάχιστον ανεκτό επίπεδο, αν και κάτι τέτοιο φαντάζει πολύ δύσκολο και θα είναι σίγουρα εφήμερο.
Τυχόν στρατιωτική επίθεση των ΗΠΑ-Ισραήλ κατά του Ιράν, μπορεί να λειτουργούσε θετικά προς αυτή την κατεύθυνση, αν και κατά την άποψή μας αυτό φαίνεται να απομακρύνεται, αφού θεωρούμε πως οι συζητήσεις Πούτιν-Τράμπ για την ειρήνευση στην Ουκρανία, περιλαμβάνουν και "ειρηνικό συνετισμό" των μουλάδων της Τεχεράνης από τον Ρώσο Πρόεδρο.
Το σχέδιο του Αμερικανού Προέδρου για την μετατροπή της Λωρίδας της Γάζας σε "Ριβιέρα της Μεσογείου" για λογαριασμό των ΗΠΑ και εκδίωξη των Παλαιστινίων από τη γη τους, επιβεβαιώνει περίτρανα πως η ασφάλεια του Ισραήλ, ήταν, είναι και θα είναι η πρώτη προτεραιότητα της Αμερικής.
Συνεπώς ο Ερντογάν και η Τουρκία έπονται ως σύμμαχοι του Τράμπ και των ΗΠΑ έναντι του Ισραήλ που έχει την πρωτοκαθεδρία.
Τώρα αναφορικά με την χώρα μας, οπωσδήποτε είναι προς το συμφέρον μας οι σχέσεις Τουρκίας-Ισραήλ να εξακολουθήσουν να είναι εχθρικές.
Ο λόγος είναι ότι η χώρα μας έχει αναπτύξει άριστες πολιτικοστρατιωτικές σχέσεις με την σύμμαχο χώρα του Ισραήλ, με την οποία μοιραζόμαστε κοινά συμφέροντα στη ΝΑ Μεσόγειο-Κύπρο, οπότε δεν θέλουμε την τουρκική σφήνα ανάμεσά μας.
Ετοιμάζουν προβοκάτσια οι Τούρκοι στο Αιγαίο ανήμερα την 25η Μαρτίου!
Επίσης οι απευθείας σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας, είναι πολύ καλό για εμάς να περνάνε μέσα και από τις άριστες σχέσεις Ελλάδας-Ισραήλ, ενισχύοντας τις θέσεις μας έναντι της αναθεωρητικής-επιθετικής Τουρκίας του Ερντογάν.
