«Το βρώμικο μυστικό της Ευρώπης: αξιωματούχοι στη Χίο πασχίζουν να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες εντάσεις», είναι ο τίτλος του δημοσιεύματος της βρετανικής εφημερίδας.

Οι προσφυγικές ροές υποτίθεται ότι θα σταματούσαν με τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας τον Μάρτιο του 2016. Στη Χίο, όπως και σε άλλα νησιά του Αιγαίου, οι νησιώτες αρχικά καλωσόρισαν τη συμφωνία. Αλλά δεν κράτησε για πολύ. Σύντομα, υπήρξε ξανά σταθερή ροή αιτούντων άσυλο, σε μικρές ή μεγάλες ομάδες, σημειώνει το δημοσίευμα.

Στη Χίο, πάνω από 825 άτομα, οι περισσότεροι Σύροι, έφτασαν από την Τουρκία τον Μάρτιο. Αυτόν τον μήνα σχεδόν 600 τους ακολούθησαν. Με τουλάχιστον 3.000, σύμφωνα με τις αρχές, στις δύο υπερπλήρεις δομές, μία αυτοσχέδια, η άλλη με συρματόπλεγμα κέντρο κράτησης, ο θυμός αυξάνεται, γράφει ο Guardian, που σημειώνει ότι τα νησιά του Αιγαίου έχουν γίνει de facto κέντρα κράτησης.

«Οτιδήποτε μπορεί να συμβεί γιατί όλα κρέμονται από μία κλωστή», δήλωσε ο Μάκης Μυλωνάς, σύμβουλος πολιτικής του δήμου Χίου. «Η Χίος, η Σάμος, η Λέσβος, η Κως, η Λέρος θυσιάστηκαν στο όνομα της ευρωπαϊκής εμμονής να κρατήσει εκτός τους πρόσφυγες», πρόσθεσε ο ίδιος, μιλώντας στη βρετανική εφημερίδα. Παρόμοια άποψη έχουν και οι διεθνείς οργανισμοί. «Εννοείται ότι ανησυχούμε», παραδέχθηκε ο Σέιν Ο’ Μπράιαν, εκπρόσωπος του ΟΗΕ. «Είναι προφανές ότι τα πράγματα είναι τεταμένα», πρόσθεσε.

«Οι αξιωματούχοι πασχίζουν να αντιμετωπίσουν τις αυξανόμενες εντάσεις. Ακροδεξιοί έχουν κάνει την εμφάνισή τους και υπήρξαν επιθέσεις σε προσφυγικούς καταυλισμούς. Την προηγούμενη εβδομάδα, νεοφασίστες επιτέθηκαν σε πρόσφυγες που ζουν στον καταυλισμό της Σούδας. Υπάρχει όμως ολοένα και περισσότερη αγανάκτηση και μεταξύ των προσφύγων, που δεν μπορούν να κάνουν τίποτα άλλο παρά να περιμένουν να εξεταστούν οι αιτήσεις τους από άσυλο, από έναν μηχανισμό που ευρέως επικρίνεται για τους αργούς ρυθμούς με τους οποίους κινείται», σημειώνει ο Guardian.

«Είναι κατάσταση έκτακτης ανάγκης», δήλωσε ο δήμαρχος Χίου, Μανώλης Βουρνούς. «Τα νησιά πρέπει να ανακουφιστούν, αλλά και εμείς πρέπει να πάρουμε μέτρα. Από τη στιγμή που είμαστε εδώ, πρέπει να αντιληφθούμε την πραγματικότητα». Για τον δήμαρχο, τα μέτρα αυτά μπορούν να ξεκινήσουν με ένα δεύτερο κέντρο κράτησης, αλλά οι Χιώτες φοβούνται ότι αυτό πιθανόν να αποτελέσει νέο μαγνήτη και για αυτό αντιδρούν στην πρόταση. Ο τουρισμός έχει πέσει απότομα και στο νησί δεν πηγαίνουν πλέον πτήσεις τσάρτερ.

«Με το βασικό κέντρο κράτησης στη Χίο σε εκρηκτικό σημείο και τις καθημερινές αφίξεις να ξεπερνούν τις απελάσεις ή τις μετεγκαταστάσεις, οι πρόσφυγες είναι αναγκασμένοι να ζουν στη Σούδα, με τις σκηνές να εξαπλώνονται. Σε συνθήκες που καταγγέλλουν οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, οι περιπτώσεις αυτοτραυματισμού, ψυχικών ασθενειών και αποπειρών αυτοκτονιών έχουν εκτιναχθεί, προκαλώντας αυξανόμενη ανησυχία ότι αν δεν υπάρξει λύση, θα αυξηθεί και ο κίνδυνος ριζοσπαστικοποίησης», τονίζει ο Guardian.

«Οι συνθήκες είναι πολύ άσχημες. Πρόσφατα, όλοι αρρώστησαν εξαιτίας του φαγητού. Υπήρξε ένας μικρός ξεσηκωμός», δήλωσε ο Σάμουελ Ανέκε, Νιγηριανός που πέρασε από την Τουρκία στη Χίο τον περασμένο Ιούνιο. Η αίτησή του για άσυλο έχει απορριφθεί, αλλά θα κάνει δεύτερη. Οι πρόσφυγες έχουν δικαίωμα για δύο αιτήσεις, πριν απελαθούν πίσω στην Τουρκία. Πολλοί θέλουν να περάσουν στην ηπειρωτική Ελλάδα, όπου οι συνθήκες θεωρούνται καλύτερες. Η μαζική απόρριψη προκαλεί αντιδράσεις από τους πρόσφυγες, που αρνούνται να φύγουν.

«Δεν υπάρχει τρόπος να γίνει ήσυχα μία απέλαση», λέει ο Νικ Μίλετ, ένας Βρετανός εθελοντής. «Η κατάσταση εδώ είναι εντελώς ντροπιαστική. Είναι το βρώμικο μυστικό της Ευρώπης. Γιατί υπάρχει αυτό το μέρος; Γιατί κοιμούνται παιδιά σε παραλία;», πρόσθεσε ο ίδιος.

«Θα είναι δύσκολο να ανταπεξέλθουμε σε άλλο ένα μεγάλο κύμα από την Τουρκία», παραδέχθηκε ο κ. Μυλωνάς. «Δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα αυτό. Κάποια στιγμή, θα καταρρεύσει», είπε από την πλευρά του ο Νικ Μίλετ.