Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η "ατρόμητη" πρόεδρος της Κομισιόν, έμπλεξε ξανά σε μια ιστορία που μοιάζει να είναι βγαλμένη από ταινία επιστημονικής φαντασίας! Το , με διάθεση να ξεμπροστιάσει τις υπερβολές της, την περνάει γενεές δεκατέσσερις για το τελευταίο της «παραμυθάκι», ότι, λέει, το ιδιωτικό της αεροσκάφος αναγκάστηκε να προσγειωθεί στο Πλόβντιβ της Βουλγαρίας την περασμένη Κυριακή, επειδή, οι κακοί Ρώσοι παρενέβησαν στο GPS του! . Προφανώς, η Ούρσουλα φαντάστηκε ότι οι Ρώσοι ξύπνησαν ένα πρωί με μοναδικό σκοπό να χαλάσουν το ταξιδάκι της. Ποιος χρειάζεται αποδείξεις όταν έχεις τέτοια... δημιουργική φαντασία;

Το Politico γράφει:

Οι ισχυρισμοί ότι η Ρωσία παρεμπόδισε το ιδιωτικό τζετ της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, συγκλόνισαν την Ευρώπη αυτήν την εβδομάδα —αλλά η ιστορία αρχίζει να ξετυλίγεται.

Την Κυριακή, ένα ναυλωμένο αεροπλάνο της Κομισιόν, το οποίο βρισκόταν σε περιοδεία σε «κράτη πρώτης γραμμής» στην Ευρώπη, φέρεται να έχασε την πρόσβαση στα σήματα GPS ενώ πλησίαζε το αεροδρόμιο της Φιλιππούπολης της Βουλγαρίας. Οι Financial Times, των οποίων ο ανταποκριτής βρισκόταν στο αεροπλάνο, έγραψαν ότι το αεροσκάφος έκανε κύκλους επί μία ώρα προτού ο πιλότος το προσγειώσει χρησιμοποιώντας χάρτινους χάρτες. Οι Βρυξέλλες και η Σόφια έσπευσαν να κατηγορήσουν την Ρωσία χαρακτηρίζοντας την ενέργεια «κατάφωρη παρέμβαση».

Η φερόμενη επίθεση κατά της Ούρσουλα θα μπορούσε να είχε προκαλέσει μεγάλη διπλωματική κρίση – ή και χειρότερα. Αλλά λίγες μέρες αργότερα, το περιστατικό αγνοείται από τη βουλγαρική κυβέρνηση και την εκτελεστική εξουσία της ΕΕ.

Την Δευτέρα, η υπηρεσία παρακολούθησης πτήσεων Flightradar24 αποκάλυψε ότι τα δεδομένα της έδειξαν ότι το σήμα GPS δεν χάθηκε ποτέ και ότι η προσγείωση του αεροπλάνου καθυστέρησε μόνον 9 λεπτά. Δημόσια δεδομένα έδειξαν επίσης ότι το ίδιο αεροσκάφος είχε παρουσιάσει παρεμβολές στο GPS την προηγούμενη μέρα πάνω από τις χώρες της Βαλτικής — αλλά όχι στη Βουλγαρία.

Την Τρίτη, ο Βούλγαρος πρωθυπουργός, Ρόσεν Ζελιάζκοφ, υποβάθμισε τους ισχυρισμούς περί άμεσης ρωσικής παρέμβασης χαρακτηρίζοντας το περιστατικό ένα συνηθισμένο σφάλμα που συνδέεται με τις ευρύτερες επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία.

«Δεν υπάρχει λόγος να διερευνηθεί η κατάσταση» είπε ο Ζελιάζκοφ «επειδή αυτές οι διαταραχές δεν είναι ούτε υβριδικές ούτε κυβερνοαπειλές».

Το αεροπλάνο διέθετε επίσης ένα ηλεκτρονικό εφεδρικό σύστημα που χρησιμοποιούσε ραδιοφωνικές δέσμες και του επέτρεπε να προσγειωθεί —χωρίς να απαιτούνται χάρτινοι χάρτες— διαπίστωσαν οι βουλγαρικές Αρχές.

Ο Ζελιάζκοφ πρόσθεσε ότι τέτοιες ραδιοηλεκτρονικές διακοπές αποτελούν συνήθεια από την έναρξη της σύγκρουσης στην Ουκρανία. «Δυστυχώς, αυτή είναι μία από τις παράπλευρες — αλλά όχι ασήμαντες — συνέπειες τέτοιων συγκρούσεων» δήλωσε σε δημοσιογράφους.

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, χαρακτήρισε το επεισόδιο «ενδιαφέρον» σε ενημέρωση την Τρίτη, και ο Guardian ανέφερε ότι η Ιταλία εξετάζει το ενδεχόμενο να διατηρήσει απόρρητες τις διαδρομές των κρατικών πτήσεων.

Ωστόσο, οι αναλυτές που αναζητούν λεπτομέρειες για το περιστατικό εξακολουθούν να αναζητούν απαντήσεις.

Τι συνέβη στην πτήση της Ούρσουλα;

Μια δήλωση της βουλγαρικής κυβέρνησης που κοινοποιήθηκε στο Politico ανέφερε ότι «οι υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας πρότειναν αμέσως μια εναλλακτική προσέγγιση προσγείωσης χρησιμοποιώντας επίγεια βοηθήματα πλοήγησης (Σύστημα Προσγείωσης με Όργανα)… ανεξάρτητα από τα συστήματα GPS».

Σύμφωνα με τον Jan-Arwed Richter, Διευθύνοντα Σύμβουλο της JACDEC, εταιρείας που παρέχει αναλύσεις ασφαλείας για την εμπορική αεροπορία, το Flightradar24 και άλλα δεδομένα παρακολούθησης δείχνουν ότι η πτήση της Ούρσουλα «πλησίασε το αεροδρόμιο της Φιλιππούπολης από τα ανατολικά, φέρεται να είχε σκοπό να προσγειωθεί στον διάδρομο 30», αλλά «για άγνωστους λόγους, αυτή η πρώτη προσέγγιση εγκαταλείφθηκε και [το αεροπλάνο] έπεσε πάνω από το αεροδρόμιο σε υψόμετρο περίπου 7.000 ποδιών» ή περίπου 2.100 μέτρων.

«Στην συνέχεια, έκανε μια δεξιά στροφή “σαν δάκρυ” με νοτιοανατολική κατεύθυνση και τοποθετήθηκε για μια προσέγγιση εντοπισμού στον διάδρομο 30, η οποία ολοκληρώθηκε με ασφαλή προσγείωση» δήλωσε ο ειδικός.

Η SkAI Data Services, νεοσύστατη εταιρεία τεχνολογίας που επικεντρώνεται σε δεδομένα αεροπορίας με έδρα την Ελβετία, ανέφερε σε ανάρτηση στο LinkedIn ότι «υπήρχαν περιφερειακές παρεμβολές σε μεγάλα υψόμετρα» στην περιοχή, «αλλά τα δεδομένα πτήσης δεν υποδεικνύουν απώλεια GPS στο αεροσκάφος της Φον ντερ Λάιεν».

Αντί να διαρκέσει 1 ώρα και 48 λεπτά, η πτήση διήρκεσε 1 ώρα και 57 λεπτά, σύμφωνα με τα στοιχεία του Flightradar24 αντιστοιχώντας σε μια μέτρια καθυστέρηση.

Απαντώντας σε ερωτήσεις σχετικά με τα δεδομένα πτήσης την Τρίτη, η επικεφαλής εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Πάουλα Πίνιο, δήλωσε: «Υπήρχε παρεμβολή στο GPS», αλλά το αεροπλάνο κατάφερε να προσγειωθεί με ασφάλεια.

«Ανεξάρτητα από το τι συνέβη σε αυτήν τη συγκεκριμένη πτήση», έχει υπάρξει «μια σημαντική και πολύ αξιοσημείωτη» αύξηση στην παρεμβολή και την πλαστογράφηση του GPS από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, σημείωσε ο Πίνχο.

Οι δύο βασικές υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας της ΕΕ, Eurocontrol και Ευρωπαϊκός Οργανισμός Ασφάλειας της Αεροπορίας (EASA), «εξετάζουν επί του παρόντος τα γεγονότα του αναφερόμενου συμβάντος» ανέφερε ο EASA σε ανακοίνωσή του, προσθέτοντας ότι «εξαρτώνται από τις αρμόδιες Αρχές» στη Βουλγαρία για την παροχή επίσημης αναφοράς.

Πόσο επικίνδυνο είναι το μπλοκάρισμα του GPS;

Ενώ είναι σοκαριστικό, το μπλοκάρισμα του GPS δεν καταδικάζει ένα αεροπλάνο σε πλήρη απώλεια ελέγχου, τόνισαν οι ειδικοί αεροναυτιλίας.

«Εάν το GPS παρουσιάσει βλάβη ή όταν οι πιλότοι εντοπίσουν ότι ένα σήμα παραποιείται ή παρεμβάλλεται, υπάρχουν άλλα συστήματα τόσο εντός του αεροσκάφους όσο και στο έδαφος στα οποία οι πιλότοι μπορούν να βασιστούν για να συνεχίσουν την πτήση με ασφάλεια» ανέφερε η EASA σε ανακοίνωσή της.

Η εκπρόσωπος της EASA, Τζάνετ Νόρθκοτ, δήλωσε ότι δεν έχουν ενημερωθεί για «ατυχήματα που προκύπτουν άμεσα από παρεμβολές στο GPS».