Στην Ιαπωνία οι άνθρωποι εξαφανίζονται σκόπιμα μέσα στη νύχτα, χωρίς εξηγήσεις και παύουν να υπάρχουν για τις οικογένειες τους, για το κράτος, για όλους.
Το φαινόμενο αυτό αποκαλείται johatsu, που στα ιαπωνικά σημαίνει «άνθρωπος που εξατμίζεται».
Το φαινόμενο αυτό επιβεβαίωσε και η έρευνα που έκανε ένα ζευγάρι Γάλλων δημοσιογράφων – η Léna Mauger και ο Stéphane Remael – και κατέγραψε στο βιβλίο με τίτλο «The Vanished: The ‘Evaporated People’ of Japan in Stories and Photographs». Το βιβλίο περιλαμβάνει ιστορίες ανθρώπων που εγκατέλειψαν τη σύγχρονη κοινωνία, αναζητώντας μια πιο μυστική, λιγότερο πιεστική και στιγματισμένη ζωή. Άνθρωποι που για το κράτος είναι άφαντοι.
Το ζευγάρι των Γάλλων δημοσιογράφων πέρασε πέντε χρόνια ταξιδεύοντας στην χώρα, τεκμηριώνοντας το johatsu. Δεν υπάρχουν επίσημα κυβερνητικά δεδομένα σχετικά με την τάση, αλλά από την έρευνα του ζεύγους περισσότεροι από 100.000 άνθρωποι «εξαφανίζονται» ετησίως.
Κανένας από αυτούς τους ανθρώπους δεν… εξαϋλώνεται. Η «εξάτμιση» είναι περισσότερο μια διοικητική εξαφάνιση. Ο johatsu επιλέγει να αλλάξει όνομα, διεύθυνση και προσωπικά στοιχεία.
Η Mauger και ο Remael, συνομίλησαν με ανθρώπους που η δουλειά τους ήταν να μεταφέρουν τους johatsu σε μακρινές πόλεις κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990. Αυτοί αποκαλούνται «νυχτερίδες» διότι η δουλειά αυτή γίνεται τη νύχτα. Δουλειά τους είναι να μεταφέρουν τους ανθρώπους σε νέες, μυστικές «αχαρτογράφητες διοικητικά» τοποθεσίες. Η μεταφορά και εξαφάνιση κόστιζε $ 3,400.
Ένας από αυτούς, ο Shou Hatori, ο οποίος βοηθάει – επί αμοιβή- ανθρώπους να «εξαφανιστούν», έγραψε κι ένα βιβλίο για την επιχείρησή του, το «Night Time Movers».
«Υπάρχουν γειτονιές όπου ένα εξαφανισμένο άτομο μπορεί να μείνει ανώνυμο», λέει ο Shou Hatori.
Στο βιβλίο τους, η Mauger και ο Remael ρίχνουν επίσης φως στους αγαπημένους που μένουν πίσω. Συχνά, οι οικογένειες των johatsu δήλωναν ότι το μόνο που επιθυμούν είναι ο αγνοούμενός τους να μην αισθάνεται πλέον πιεσμένος ή ντροπιασμένος.
Είναι γεγονός πως η πίεση που αισθάνονται οι άνθρωποι στην Ιαπωνία εκδηλώνεται και με άλλους τρόπους.
Για παράδειγμα, οι Ιάπωνες έχουν μια λέξη που περιγράφει τις αυτοκτονίες που προκαλούνται από υπερβολική εργασία: karoshi. Τον περασμένο Οκτώβριο, μια έκθεση διαπίστωσε ότι πάνω από το 20% των ατόμων που συμμετείχαν σε μια έρευνα των 10.000 δήλωσαν ότι εργάζονταν τουλάχιστον 80 ώρες υπερωριών το μήνα.
Το φαινόμενο «καρόσι», δηλαδή θάνατος από εξαντλητική δουλειά, έχει προκαλέσει τεράστια ανησυχία στη χώρα. Η κυβέρνηση αναγκάσθηκε να λάβει μέτρα και όρισε ανώτατο όριο για υπερωριακή απασχόληση τις 60 ώρες, με εξαίρεση 100 ώρες τους μήνες που υπάρχει μεγάλη ζήτηση στην παραγωγή. Τα μέτρα προβλέπουν ανάπαυση 11 ωρών από την ώρα που ο εργαζόμενος θα φύγει από την δουλειά του έως την επομένη που θα πάει ξανά. Μέχρι σήμερα, ένας εργαζόμενος που παρέμενε έως τις 11 το βράδυ στο γραφείο του ήταν υποχρεωμένος την επομένη ημέρα, στις 8 το πρωί, να πιάσει πάλι δουλειά. Με το νέο μέτρο, θα έχει την ευκαιρία να ξεκουραστεί για 11 ώρες.