Η Τουρκία στρέφεται προς τις Ηνωμένες Πολιτείες με την ελπίδα να αγοράσει μια παρτίδα νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16V . Από τότε που αγόρασε το ρωσικό σύστημα αεράμυνας S-400, η ​​Τουρκία έχει αποβληθεί από το πρόγραμμα F-35 Joint Strike Fighter και αναγκάστηκε να παρακολουθήσει τους γεωπολιτικούς ανταγωνιστές της, να βελτιώνουν τις ικανότητές τους στον αεροπορικό πόλεμο. Η Τουρκία πιστεύει, ότι η προμήθεια F-16V είναι ζωτικής σημασίας, για τη διατήρηση της αεροπορικής της δύναμης στη δεκαετία του 2020 και μετά.

Αλλά διακυβεύονται περισσότερα από τα βραχυπρόθεσμα σχέδια της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας. Με τη Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν να κοιτάζει τους διατλαντικούς δεσμούς της Τουρκίας , μια άρνηση του Κογκρέσου για τη συμφωνία F-16V, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει μια αλλαγή στον στρατηγικό προσανατολισμό της Τουρκίας ως συμμάχου του ΝΑΤΟ. Το αποτέλεσμα της συμφωνίας F-16V θα μπορούσε να δημιουργήσει ή να σπάσει τη συμμαχία της Τουρκίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Η Τουρκία χρειάζεται πολύ την αναβάθμιση F-16V

Η τουρκική Πολεμική Αεροπορία έχει τεχνολογικές ελλείψεις, που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μεγάλες αποτυχίες εάν δεν αντιμετωπιστούν επαρκώς.

Η ευκαιρία της Τουρκίας να αγοράσει F-35 Lightning II χάθηκε μετά την αγορά του ρωσικού συστήματος S-400. Ο «εξοστρακισμός» της, διέλυσε τις πιθανότητες της Τουρκίας να πετάξει με μαχητικά πέμπτης γενιάς μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 2020. Ακόμη χειρότερα, το εγχώριο τουρκικό έργο μαχητικών αεροσκαφών Milli Muharip Uçak (MMU, πρώην TF-X ) αντιμετωπίζει κρίσιμες δυσκολίες, ειδικά στον τομέα των κινητήρων . Η Τουρκία θα πετάξει το πρώτο αεροσκάφος με κινητήρες που θα αποκτηθούν από το «ράφι», ενώ ελπίζει να αναπτύξει έναν εγχώριο κινητήρα για μεταγενέστερες παρτίδες.

Τα προβλήματα του MMU δεν περιορίζονται στον κινητήρα. Τα μοντέλα πρώιμης παραγωγής θα είναι πλατφόρμες 4++ γενιάς και όχι μαχητικά πέμπτης γενιάς. Αυτά τα αεροπλάνα δεν θα φτάσουν σε σημαντικό αριθμό, μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2030 ή αργότερα.

Σήμερα, η τουρκική αεροπορία βασίζεται στα F-16 Fighting Falcons τέταρτης γενιάς, χωρίς αναμενόμενες ενημερώσεις 4,5 γενιάς, εκτός από την πιθανή αγορά (;) F-16V. Ενώ η Τουρκία αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, οι γεωπολιτικοί της αντίπαλοι σημειώνουν μεγάλη πρόοδο.

 Η Ελλάδα έχει οριστικοποιήσει συμφωνία για το αεροσκάφος Rafale με τη Γαλλία, μαζί με προηγμένες λύσεις ναυτικού πολέμου . Η Αθήνα συνεργάζεται επίσης με τη Lockheed Martin, για τον εκσυγχρονισμό περισσότερων από ογδόντα F-16 στην παραλλαγή F-16V . Η Ελλάδα (προφανώς;) θα αποκτήσει και μαχητικά stealth F-35 . Η τουρκική Πολεμική Αεροπορία, μπορεί κάλλιστα να βρεθεί να πετάει πολεμικές αεροπορικές περιπολίες με απαρχαιωμένα F-16 τέταρτης γενιάς τη δεκαετία του 2030, εναντίον μιας εκσυγχρονισμένης ελληνικής αεροπορίας.

Κατά τα άλλα, η κοντόφθαλμη απόφαση εξωτερικής πολιτικής της Άγκυρας, να ευθυγραμμιστεί με τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τη Χαμάς στη Μέση Ανατολή, έχει ανταγωνιστεί ισχυρούς παράγοντες . Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ισραήλ και η Αίγυπτος τάχθηκαν στο πλευρό της Ελλάδας μέσω αμυντικών συνεργασιών. Η Τουρκία βρίσκεται σε δύσκολη θέση.

Το S-400 δεν μπορεί να σώσει την «παρτίδα»

Ακόμη και το ισχυρό σύστημα εδάφους-αέρος S-400 (SAM), έχει περιορισμένη ικανότητα αντιστάθμισης των ελλείψεων της τουρκικής Πολεμικής Αεροπορίας. 

Πρώτον, το S-400 της Τουρκίας είναι ένα  «αυτόνομο» σύστημα, χωρίς δικτυωμένη αρχιτεκτονική αεράμυνας. Σε αντίθεση με τις διαμορφώσεις SAM της Ρωσίας, δεν υπάρχει μπαταρία πυραύλων SA-17 ή Pantsir για να υποστηρίξει το σύστημα, καθιστώντας το εξαιρετικά ευάλωτο στην καταστολή των εχθρικών χτυπημάτων αεράμυνας (SEAD) από πυραύλους κατά της ακτινοβολίας ή πυραύλους κρουζ μεγάλης εμβέλειας. 

Δεύτερον, λόγω διαφόρων ασυμβατοτήτων, συμπεριλαμβανομένων των αναντιστοιχιών συνδέσμων δεδομένων, τα S-400 της Τουρκίας δεν μπορούν να λειτουργήσουν παράλληλα με αερομεταφερόμενα αεροσκάφη έγκαιρης προειδοποίησης και πληροφοριών της τουρκικής αεροπορίας, που κατασκευάζονται από την τουρκική Πολεμική Αεροπορία ή με αερομεταφερόμενες περιπολίες μάχης F-16.

Τέλος, η Τουρκία έλαβε το ραντάρ απόκτησης «Big Bird», το ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης «Cheese Board» και το ραντάρ εμπλοκής «Grave Stone» με την αγορά των S-400. Αυτή η διαμόρφωση αισθητήρα, κοινή για τις εξαγωγές S-400, δεν διαθέτει πολύ υψηλής συχνότητας συγκροτήματα ραντάρ κατά της μυστικότητας της Ρωσίας, όπως η οικογένεια Nebo. Πρακτικά, οι S-400 της Τουρκίας, μπορεί να έχουν λίγες πιθανότητες να επιβιώσουν σε μια σύγκρουση, εάν οι ανταγωνιστές της Τουρκίας φέρουν στον αγώνα stealth F-35 πέμπτης γενιάς.

Ούτε το τουρκικό ναυτικό δεν μπορεί να σώσει τα «προσχήματα»

Το Τουρκικό Ναυτικό πρόκειται επίσης να παραλάβει , το TCG Anadolu Amphibious Assault Vessel . Επειδή το σχέδιο για την επιβίβαση του F-35B απέτυχε, το κύριο μέσο προβολής ισχύος της Τουρκίας θα έχει ένα σε μεγάλο βαθμό ρομποτικό πτερύγιο αέρα ( Drones).  Ο κατασκευαστής μη επανδρωμένων αεροσκαφών Baykar εργάζεται στο Bayraktar TB-3 , ένα μη επανδρωμένο αεροσκάφος μάχης με διπλωμένα φτερά και μεγαλύτερη χωρητικότητα ωφέλιμου φορτίου μάχης από το Bayraktar TB-2. Το MIUS , μια πιο φιλόδοξη πλατφόρμα με κινητήρα τζετ και αεροδυναμικά σχεδιαστικά χαρακτηριστικά χαμηλής διατομής ραντάρ, θα ξεκινήσει τις αρχικές πτητικές του δοκιμές το 2023.

Η Τουρκία θα λάβει επίσης, έξι προωστικά υποβρύχια κλάσης Reis , ανεξάρτητα από τον αέρα, τα επόμενα πέντε χρόνια. Η κατηγορία βασίζεται στη σχεδίαση τύπου 214 της Γερμανίας. Τέλος, το ναυτικό ξεκίνησε πρόσφατα τη λειτουργία του μη επανδρωμένου εναέριου συστήματος Aksungur της Turkish Aerospace Industries (TUSAŞ). Το Aksungur, θα συμμετάσχει σε αποστολές ανθυποβρυχιακού πολέμου και θαλάσσιας περιπολίας.

Σε αντάλλαγμα, το Παρίσι  βοήθησε την ικανότητα του Ελληνικού Ναυτικού με νέες φρεγάτες τα επόμενα χρόνια. Οι πλατφόρμες θα είναι εξοπλισμένες με πολλαπλασιαστές δύναμης, όπως το σύστημα αεράμυνας και πυραυλικής άμυνας Aster-30 Block-1, αντιπλοϊκούς πυραύλους Exocet MM40 Block 3C και το υπερσύγχρονο ραντάρ SeaFire της Thales . 

 Ωστόσο, η απουσία επαρκούς τουρκικής αεροπορίας θα υπονόμευε κάθε ναυτική επιχείρηση. Σε περίπτωση σύρραξης σε περίπτωση διεκδίκησης των ουρανών κατά την έναρξη μιας εναέριας-θαλάσσιας μάχης, οι πλατφόρμες του Τουρκικού Ναυτικού θα εκτεθούν επικίνδυνα από την χρήση πυραύλων  των αντιπάλων, χωρίς να εισέλθουν στους φακέλους εμπλοκής της αεράμυνας των μαχητών επιφανείας. Η τεχνολογική αδυναμία της τουρκικής  αεροπορίας, θα επιδράσει καταλυτικά και το τουρκικό ναυτικό δεν  θα μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτό.

Η πορεία της Τουρκίας γύρω από τις κυρώσεις CAATSA

Παρά τις κυρώσεις του νόμου για την αντιμετώπιση των αντιπάλων της Αμερικής μέσω κυρώσεων (CAATSA), η Άγκυρα εξακολουθεί να προσπαθεί να εξασφαλίσει νομικά τη συμφωνία για τα F-16V. Η Τουρκία έχει δύο μεγάλες «οδούς» προμηθειών. 

Το Γραφείο Προμηθειών του Υπουργείου Άμυνας, που επιβλέπει τις ξένες στρατιωτικές πωλήσεις, παρέχει τον πρώτο δρόμο. Η Προεδρία των Αμυντικών Βιομηχανιών (SSB), ελέγχει τις στρατιωτικές-βιομηχανικές θυγατρικές και διαχειρίζεται κυρίως έργα, στα οποία εμπλέκεται η αμυντική τεχνολογία και η βιομηχανική βάση της Τουρκίας. Το SSB έχει τεθεί υπό τις κυρώσεις CAATSA λόγω της απόκτησης S-400 .Πιστεύετε ότι , η διαδρομή του Υπουργείου Άμυνας είναι ανοιχτή για την προμήθεια του πακέτου F-16V.

Ωστόσο, το Κογκρέσο των ΗΠΑ έχει τη νομική εξουσία να εμποδίσει την πώληση. Εάν η Τουρκία αντιμετωπίσει την άρνηση του Κογκρέσου, τότε η τουρκική Πολεμική Αεροπορία θα πρέπει να αντιμετωπίσει την καταιγίδα, στη δεκαετία του 2020 και μετά. Θα πρέπει να πετάξει έναν «γερασμένο» στόλο μαχητικών, ενάντια σε ανταγωνιστές που εκσυγχρονίζονται γρήγορα.

Ακόμη χειρότερα, το Κρεμλίνο θα δει πιθανώς ένα ιστορικό παράθυρο για να κεφαλαιοποιήσει τη δυσαρέσκεια της Τουρκίας εάν το Κογκρέσο μπλοκάρει την πώληση. Έχοντας μείνει έξω από τον κύριο σύμμαχό της στο ΝΑΤΟ, η Τουρκία πιθανότατα θα επιλέξει να προμηθευτεί αμέσως τη δεύτερη παρτίδα S-400. Μια δεύτερη αγορά, θα περιλάμβανε πιθανώς τη μεταφορά τεχνολογίας και τη βιομηχανική παραγωγή στην Τουρκία και όχι ένα σχέδιο εξαγοράς εκτός αγοράς. Η Τουρκία μπορεί ακόμη και να επιλέξει να αγοράσει αεροσκάφη από τη Ρωσία. Ο επικεφαλής προμηθειών της Τουρκίας, Ισμαήλ Ντεμίρ, δήλωσε δημόσια, ότι τα Su-35 και ακόμη και τα μαχητικά Su-57 δεν έχουν αφαιρεθεί ποτέ από την ημερήσια διάταξη.

Η Ρωσία, παρακολουθεί επίσης το πρόγραμμα εγχώριων αεροσκαφών της Τουρκίας εδώ και αρκετό καιρό, για να προσφέρει τον κινητήρα RD-33MK που τροφοδοτεί τα μαχητικά αεροσκάφη MiG-35 και MiG-29 M/M2. Αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε μεγάλους Τούρκους κατασκευαστές άμυνας, όπως η TUSAŞ, η Aselsan και η Roketsan, να γίνουν στόχος κυρώσεων της CAATSA, εάν εμπλέκονταν σε σημαντικές συναλλαγές με τους Ρώσους.

Στο χειρότερο σενάριο, περαιτέρω κυρώσεις θα μπορούσαν να βλάψουν τη μοναδική εναπομείνασα οδό εξαγοράς μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και του Γραφείου Προμηθειών του Υπουργείου Άμυνας της Τουρκίας. Εάν συμβεί αυτό, το αμυντικό «οικοσύστημα» της Τουρκίας θα αποκοπεί από τις μεγάλες υπερατλαντικές αγορές του.

Το αίτημα εκσυγχρονισμού των F-16V της τουρκικής διοίκησης, υπερβαίνει κατά πολύ τη σφαίρα μιας απλής συμφωνίας εξοπλισμών. Κατά ειρωνικό τρόπο, ήταν το F-16 Fighting Falcon που κάποτε σηματοδότησε μια «ειδική» στρατιωτική συμμαχία μεταξύ Τουρκίας και Ηνωμένων Πολιτειών. Δεκαετίες αργότερα, οι προηγμένες πωλήσεις F-16 μπορεί να σφραγίσουν την αρνητική μοίρα των τουρκο-αμερικανικών στρατηγικών δεσμών, καθώς και τον γεωπολιτικό προσανατολισμό της Τουρκίας.