Σαν σήμερα, στις 15 Μαρτίου 1943, περισσότεροι από 2.000 Εβραίοι Θεσσαλονικείς επιβιβάστηκαν σε τρένο με προορισμό την Πολωνία, σε ένα τραγικό ραντεβού με τον θάνατο.
Η εβραϊκή κοινότητα της Θεσσαλονίκης σήμερα πενθεί για μια τραγική επέτειο: Σαν σήμερα, πριν από 78 χρόνια, το αντισημιτικό μένος των κατακτητών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, στέρησε τη ζωή από 2.400 κάτοικους Θεσσαλονίκης εβραϊκής καταγωγής. Ο δήμαρχος της πόλης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, προέβη στο παρακάτω μήνυμα:
“Την ημέρα αυτή η Θεσσαλονίκη θυμάται. Είναι μια ημέρα που κανείς μας δεν ξέχασε ποτέ.
Από την πλατεία Ελευθερίας έγινε η αρχή του κακού, λίγους μήνες πριν το πρώτο τρένο με Έλληνες Εβραίους αναχωρήσει για το Άουσβιτς. Εδώ, σήμερα, οι Θεσσαλονικείς τιμούμε τη μνήμη όλων των Εβραίων συμπολιτών μας.
Και σκέφτομαι –σκεφτόμαστε όλοι- πώς θα ήταν η Θεσσαλονίκη μας, εάν δεν μεσολαβούσε το Ολοκαύτωμα. Πώς θα ήταν σήμερα η πόλη, αν εκείνη η γενιά και οι απόγονοί της ζούσαν εδώ, δημιουργούσαν εδώ, εργάζονταν εδώ, ήταν δίπλα μας…
Ήταν σαν σήμερα, Δευτέρα 15 Μαρτίου 1943, όταν ένα τρένο με 2.400 Θεσσαλονικιούς Εβραίους ξεκινούσε από εδώ με προορισμό τη μακρινή Πολωνία. Ένα τρένο του θανάτου με επιβάτες που δεν γνώριζαν πού οδηγούνταν, που δεν γνώριζαν ότι δεν είχαν επιστροφή.
Σήμερα, 78 χρόνια μετά, είναι ηθικό μας χρέος η μνήμη αυτή να μείνει άσβεστη. Οι μαρτυρίες των επιζώντων του Ολοκαυτώματος έχουν πια ως αποτέλεσμα ότι η εξόντωση της Εβραϊκής Κοινότητας της Θεσσαλονίκης δεν μπορεί να μένει στο περιθώριο του νου και της καρδιάς μας.
ΠΟΤΕ ΞΑΝΑ.
Δύο μόνο λέξεις με ένα τεράστιο ιστορικό και ηθικό φορτίο. Δεν είναι σύνθημα, είναι στάση ζωής. Είναι μια ιερή δέσμευση απέναντι στην ανθρωπότητα αλλά και στον διπλανό μας, στον φίλο, στον γείτονά μας: εκεί που μπορεί να υπάρχει ο σπόρος του κακού πως δεν θα επιτρέψουμε να επαναληφθεί τέτοια θηριωδία.
Έχοντας ως πρότυπο τους Δικαίους των Εθνών, καταδικάζοντας όσους εκμεταλλεύτηκαν την τραγωδία σε βάρος των αδερφών μας.
Το παρελθόν, δυστυχώς, δεν αλλάζει. Μένει ίδιο, απαράλλακτο, οδυνηρό και μας διδάσκει.
Η Θεσσαλονίκη, η ‘Ιερουσαλήμ των Βαλκανίων’, που αποτέλεσε τόπο ακμής αλλά και τόπο δράματος για τον Εβραϊκό Ελληνισμό, βλέπει πλέον στο μέλλον.
Προετοιμάζουμε την ανέγερση του Μουσείου Ολοκαυτώματος. Ένας τόπος μνήμης και μαρτυρίας, ο οποίος θα μετατραπεί σε ένα διεθνές σύμβολο ενάντια στον ρατσισμό, στις διακρίσεις κάθε είδους. Όλοι εμείς οι Θεσσαλονικείς κι εγώ ως Δήμαρχος Θεσσαλονίκης έχουμε προσήλωση στην υλοποίηση αυτού του μοναδικού έργου. Κι εύχομαι του χρόνου, τέτοια μέρα, ο χώρος αυτός να είναι εργοτάξιο και πολύ σύντομα εδώ να θυμόμαστε, αλλά και να βλέπουμε συγχρόνως με αισιοδοξία στο μέλλον”.
Ελβετία: Οι Εβραίοι ενώνονται με τους Μουσουλμάνους διαμαρτυρόμενοι για τις νέες απαγορεύσεις
Από την πλευρά της και η βουλευτής Α’ Θεσσαλονίκης, Κατερίνα Νοτοπούλου, εξέδωσε σχετική ανακοίνωση, τονίζοντας μεταξύ άλλων τα εξής: ” Ήταν 15 Μαρτίου 1943 όταν στον παλιό Σιδηροδρομικό Σταθμό της Θεσσαλονίκης, σφύριζε το πρώτο τρένο που οδηγούσε στον θάνατο 2.800 συμπολίτες μας, εβραϊκής καταγωγής. 2.800 ψυχές στοιβαγμένες στα βαγόνια οδηγούνταν σαν σήμερα στο κολαστήριο του Άουσβιτς-Μπιρκενάου.
Σήμερα, 78 χρόνια μετά, ευλαβικά τιμούμε τη μνήμη των αδικοχαμένων συμπολιτών μας, θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας.Δεν αρκεί όμως η ιστορική καταδίκη για να νικήσουμε το φασισμό σήμερα.Όλες οι δημοκρατικές δυνάμεις πρέπει να αναλάβουμε την ευθύνη που μας αναλογεί.
Η Θεσσαλονίκη ως μια από τις πιο μαρτυρικές πόλεις της Ευρώπης αναγνωρίζοντας τον παρελθόν της μπορεί να ελπίζει για το μέλλον. Μέλλον απαλλαγμένο από μισαλλοδοξία, ρατσισμό, φανατισμό, φασισμό”.