Ένα ιδιαίτερο παιχνίδι παιζόταν στο περιθώριο των αιματοβαμμένων μαχών του Β’ Παγκοσμίου, όταν μια στρατιά από φουσκωτά τανκς δίπλα στα πραγματικά άρματα μάχης προσπαθούσαν να ξεγελάσουν τον εχθρό.
Οι στρατοί έμοιαζαν έτσι μεγαλύτεροι και καλύτερα εξοπλισμένοι και είχαν να ευχαριστούν τις επίλεκτες μονάδες τους που ειδικεύονταν στην τέχνη της παραπλάνησης.
Παράξενες ναι, αλλά ταυτοχρόνως και αποτελεσματικές στρατηγικές εξαπάτησης εφαρμόστηκαν και από τους Συμμάχους και από τις δυνάμεις του Άξονα στην προσπάθειά τους να πάρουν κεφάλι στη μεγαλύτερη σύρραξη που είχε δει ποτέ ο κόσμος.
Από φουσκωτά άρματα μάχης και ξύλινα όπλα πυροβολικού μέχρι αχυρένια αεροπλάνα και ψεύτικες γέφυρες, δεν ήταν και πολλά αυτά που δεν έκαναν οι δυο εμπλεκόμενοι για να ξεγελάσουν τον άλλο κάνοντάς τον να δαπανήσει πολύτιμα πυρομαχικά.
Μερικά παραπανίσια τανκς έκαναν τον εχθρό να υπερεκτιμά την πραγματική δύναμη πυρός, στρέφοντας τελικά την επίθεσή του σε λιγότερο τρωτές περιοχές. Τα δολώματα αυτά ήταν νευραλγικής σημασίας καθ’ όλη τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου, αφού ακόμα και κάτι τόσο απλό όσο «ένα κούτσουρο που ξεχωρίζει από τα χαμόκλαδα μπορεί να τραβήξει πολλή προσοχή αλλά και εχθρικά πυρά», όπως μας ενημερώνει στρατιωτικό έντυπο του αμερικανικού στρατού της εποχής.
Μια σειρά φωτογραφιών που αποκάλυψαν πρόσφατα τα Εθνικά Αρχεία των ΗΠΑ απεικονίζουν τη σοφιστικέ τέχνη που κρύβεται πίσω από τη δημιουργία των ψεύτικων αυτών στρατών. Τραβηγμένες μεταξύ 1942-1945, οι εικόνες παρουσιάζουν την ποικιλία της δημιουργικής εξαπάτησης που εφάρμοσαν τόσο οι Βρετανοί και οι Αμερικανοί όσο και οι Γερμανοί και οι Ιάπωνες.
Η στρατηγική δεν ήταν βέβαια καινούρια, καθώς κάτι αντίστοιχο έλαβε χώρα και στον Α’ Παγκόσμιο, μόνο που εδώ οργανώθηκε καλύτερα και μετατράπηκε σε καλλιτεχνία. Μια νέα στρατιά από ζωγράφους, κινηματογραφιστές, επιστήμονες και γλύπτες επιστρατεύτηκαν από τις ένοπλες δυνάμεις για να σχεδιάσουν καμουφλάζ και δολώματα.
Οι ΗΠΑ, για παράδειγμα, στρατολόγησαν περισσότερους από χίλιους σπουδαστές ακαδημιών τέχνης αλλά και καλλιτέχνες που δούλευαν σε διαφημιστικές για να στήσουν πάνω από 20 «στρατούς-φαντάσματα», οι οποίοι εμφανίστηκαν στο πεδίο της μάχης μεταξύ 1944-1945.
Η Βρετανία έκανε το ίδιο με μια ομάδα σουρεαλιστών καλλιτεχνών αμέσως μετά το ξέσπασμα των πρώτων μαχών τον Σεπτέμβριο του 1939, αν και όλη τους η τέχνη θα πήγαινε μετά όχι στα καμουφλάζ, όπως στον Α’ Παγκόσμιο, αλλά στους αντιπερισπασμούς και την καθαρή εξαπάτηση. Ακόμα και ψεύτικους δρόμους και γέφυρες έφτιαχναν οι Βρετανοί, καμωμένες από μουσαμάδες και λινάτσες, για να αποσπάσουν την προσοχή των Ναζί.
Το καμάρι όλων ήταν φυσικά το φουσκωτό άρμα μάχης, που έπαιρνε μέρος ακόμα και στους σχηματισμούς. Φουσκωνόταν σε μόλις 20 λεπτά και ήταν ιδιαιτέρως εύκολο στη μεταφορά. Οι Βρετανοί έφτασαν να κατασκευάσουν ολόκληρα ψεύτικα αεροδρόμια, πάνω από 100 στο σύνολό τους ήδη από το καλοκαίρι του 1940, γεμάτα με επίσης ψεύτικα αεροπλάνα, αναγκάζοντας τον εχθρό να χαραμίζει βόμβες και πυρομαχικά.
Πλέον βέβαια όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν, καθώς οι σύγχρονες τεχνολογίες κατασκοπείας, οι δορυφόροι και τα drones δεν την πατάνε από τα τανκς-μπαλόνια, τα αχυρένια αεροπλάνα και τα ξύλινα όπλα…
https://www.youtube.com/watch?v=KwnMAet72Zc