Στα άκρα οδηγήθηκε η κόντρα της Ρωσίας με το Φανάρι μετά την αναγνώριση του αυτοκέφαλου της Ουκρανικής Εκκλησίας, καθώς η Εκκλησία της Ρωσίας ανακοίνωσε ότι διακόπτει κάθε δεσμό με το Πατριαρχείο.
Επίσημη απάντηση από το Φανάρι δεν υπάρχει, σύμφωνα, όμως, με πληροφορίες, η απόφαση της Μόσχας χαρακτηρίζεται ως μονομερής και το Πατριαρχείο θα συνεχίσει να μνημονεύει τον Πατριάρχη της Μόσχας.
Ενδεικτικό του κλίματος που έχει διαμορφωθεί από την κόντρα είναι ότι προχθές επισκέφθηκαν το Οικουμενικό Πατριαρχείο στην Κωνσταντινούπολη Ρώσοι δημοσιογράφοι, οι οποίοι δεν ήταν και τόσο σίγουροι αν μπορούν να εισέλθουν στον ναό, με τους υπευθύνους να τους απαντούν: «Μπορείτε να μπείτε αν θέλετε, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα».
Ο λόγος που αισθάνθηκαν δισταγμό να εισέλθουν στην εκκλησία είναι ότι αποτελεί πλέον αμάρτημα που οφείλει να αναφέρεται στην εξομολόγηση για τα μέλη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας η προσευχή σε ναούς που βρίσκονται υπό τη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Οπως διευκρίνισε μάλιστα η ρωσική εφημερίδα «Rbk», σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται και τα παρεκκλήσια των μονών του Αγίου Ορους.
Σύμφωνα, πάντως, με εκκλησιαστικούς κύκλους από το Φανάρι, δεν πρόκειται για σχίσμα, καθώς και το 1996 εξαιτίας του εσθονικού ζητήματος διακόπηκε επί τρεις μήνες η κοινωνία μεταξύ των δύο Εκκλησιών και συνεχίστηκε αφού αποκαταστάθηκαν οι σχέσεις. Σχολιάζοντας τη σημερινή κατάσταση επισημαίνουν ότι η Ιστορία έχει αποδείξει πως τίποτα δεν είναι μόνιμο αν βρεθεί το modus vivendi.
Σήμερα, πάντως, μετά τη διακοπή της κοινωνίας μεταξύ του Πατριαρχείου της Μόσχας και του Οικουμενικού Πατριαρχείου, εκτός από τον κλήρο, Ρώσοι προσκυνητές έλαβαν συστάσεις για τις επισκέψεις τους στο Αγιον Ορος. Συγκεκριμένα, η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία απαγόρευσε στους Ρώσους προσκυνητές να εξομολογούνται και να μεταλαμβάνουν των Αχράντων Μυστηρίων στο Αγιον Ορος, το οποίο υπάγεται στη δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Να σημειωθεί ότι το Αγιον Ορος είναι ο αγαπημένος προορισμός των Ρώσων αξιωματούχων, καθώς και του προέδρο της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν.
Σύμφωνα με το BBC, Ρώσοι επιχειρηματίες έχουν δαπανήσει πάνω από 200 εκατ. δολάρια από το 2005 για τη συντήρηση ιερών μονών, αποκατάσταση δρόμων, κατασκευή παρεκκλησίων, ανακατασκευή κατεστραμμένων κτιρίων κ.ά.
Ανησυχία για συνέπειες από την απόφαση του Πατριαρχείου της Μόσχας να διακόψει κάθε δεσμό επικοινωνίας με το Οικουμενικό Πατριαρχείο έχει και η Ελλάδα, καθώς μετά τη συνοδική απόφαση και ουσιαστικά μετά τη διακοπή της μνημόνευσης του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, διακόπτεται και η συλλειτουργία με τους ιεράρχες της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως. Στην Ελλάδα πολλές εκκλησίες ανήκουν στην πνευματική δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου.
Η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Μόσχας και Πασών των Ρωσιών εξέδωσε ανακοίνωση όπου κάνει λόγο για «επιβουλή» του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στην κανονιστική επικράτεια της Ρωσικής Εκκλησίας.
Υπό το ενδεχόμενο να ακολουθηθεί κατά γράμμα ο θρησκευτικός κανονισμός, υπάρχει ανησυχία για τον θρησκευτικό τουρισμό στη χώρα λόγω του μεγάλου αριθμού Ρώσων πιστών που έρχονται τα καλοκαίρια.
Ο ναός του Αγίου Ανδρέα στο Κίεβο
Η Ουκρανία αποφάσισε να δώσει στο Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως το δικαίωμα να χρησιμοποιεί έναν εμβληματικό ναό, ο οποίος θα του χρησιμεύει πλέον ως αντιπροσωπία στο Κίεβο, μετά την απόφασή του να αναγνωρίσει στη χώρα αυτή μια εκκλησία ανεξάρτητη από την κηδεμονία της Μόσχας.
Βάσει του νόμου αυτού, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως αποκτά δικαίωμα «δωρεάν και μόνιμης χρήσης» του ναού του Αγίου Ανδρέα του Κιέβου, ενός από τα εμβληματικότερα μνημεία της ουκρανικής πρωτεύουσας, ιδιοκτήτης του οποίου θα παραμείνει ωστόσο το κράτος. Η απόφαση αυτή εντάσσεται στη διαδικασία της αναγνώρισης από το Οικουμενικό Πατριαρχείο μιας ανεξάρτητης εκκλησίας στην Ουκρανία, εξήγησε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Ουκρανός ειδικός σε θέματα θρησκείας Ντμίτρο Γκορεβόι.
Ποιες είναι οι Νέες Χώρες
Σε καθεστώς ακοινωνησίας είναι οι μητροπόλεις των λεγόμενων Νέων Χωρών, δηλαδή της Ηπείρου, της Μακεδονίας, της Θράκης και του Βορείου Αιγαίου, οι οποίες πνευματικά υπάγονται στο Φανάρι και οι μητροπολίτες τους μνημονεύουν τον κ. Βαρθολομαίο.
Αυτές είναι οι εξής: 1) Μητρόπολη Σερβίων και Κοζάνης (με έδρα την Κοζάνη), 2) Μητρόπολη Κασσανδρείας (με έδρα τον Πολύγυρο της Χαλκιδικής), 3) Μητρόπολη Θεσσαλονίκης, 4) Μητρόπολη Δράμας, 5) Μητρόπολη Σιδηροκάστρου (με έδρα τον ομώνυμο δήμο του νομού Σερρών), 6) Μητρόπολη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας (με έδρα τη Φλώρινα), 7) Μητρόπολη Λαγκαδά (με έδρα τον ομώνυμο δήμο του νομού Θεσσαλονίκης), 8) Μητρόπολη Πολυανής και Κιλκισίου (με έδρα το Κιλκίς), 9) Μητρόπολη Σισανίου και Σιατίστης (με έδρα τη Σιάτιστα του νομού Κοζάνης), 10) Μητρόπολη Φιλίππων, Νεαπόλεως και Θάσου (με έδρα την Καβάλα), 11) Μητρόπολη Νέας Κρήνης και Καλαμαριάς (με έδρα την Καλαμαριά της Θεσσαλονίκης), 12) Μητρόπολη Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως (με έδρα τον Δήμο Νεαπόλεως της Θεσσαλονίκης),
13) Μητρόπολη Ζιχνών και Νευροκοπίου (με έδρα τη Νέα Ζίχνη των Σερρών), 14) Μητρόπολη Μαρωνείας και Κομοτηνής (με έδρα την Κομοτηνή), 15) Μητρόπολη Αλεξανδρουπόλεως, 16) Μητρόπολη Παραμυθίας, Φιλιατών και Γηρομερίου (με έδρα την Παραμυθιά), 17) Μητρόπολη Ιωαννίνων, 18) Μητρόπολη Γρεβενών, 19) Μητρόπολη Χίου, Ψαρών και Οινουσών, 20) Μητρόπολη Νικοπόλεως και Πρεβέζης, 21) Μητρόπολη Ιερισσού, Αγίου Ορους και Αρδαμερίου (με έδρα την Αρναία Χαλκιδικής), 22) Μητρόπολη Σερρών και Νιγρίτης, 23) Μητρόπολη Μηθύμνης (με έδρα την Καλλονή Λέσβου), 24) Μητρόπολη Ελευθερουπόλεως (με έδρα τον ομώνυμο δήμο του νομού Καβάλας),
25) Μητρόπολη Εδέσσης, Πέλλης και Αλμωπίας (με έδρα την Εδεσσα), 26) Μητρόπολη Κίτρους και Κατερίνης, 27) Μητρόπολη Διδυμοτείχου και Ορεστιάδος, 28) Μητρόπολη Μυτιλήνης, Ερεσσού και Πλωμαρίου, 29) Μητρόπολη Λήμνου (με έδρα τη Μύρινα της Λήμνου), 30) Μητρόπολη Γουμενίσσης, Αξιουπόλεως και Πολυκάστρου (με έδρα τη Γουμένισσα του νομού Κιλκίς), 31) Μητρόπολη Βεροίας και Ναούσης, 32) Μητρόπολη Δρυινουπόλεως, Πωγωνιανής και Κονίτσης (με έδρα το Δελβινάκι των Ιωαννίνων), 33) Μητρόπολη Ξάνθης και Περιθεωρίου, 34) Μητρόπολη Ελασσόνος, 35) Μητρόπολη Σάμου και Ικαρίας και 36) Μητρόπολη Καστοριάς.