“Ήταν μια επανάσταση άξια του ονόματός της, γιατί άλλαξε ιδεολογικά και πολιτικά το σκηνικό” ανέφερε μεταξύ άλλων στη πολύ ενδιαφέρουσα διαδικτυακή ομιλία της στην ΕΣΤΙΑ Νέας Σμύρνης, η κα Μαρία Ευθυμίου, Καθηγήτρια Ιστορίας & Αρχαιολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, με θέμα:"1821. Οι τομές μιας Επανάστασης".
Η κα Ευθυμίου αρχικά σημείωσε πως η Ελληνική Επανάσταση είχε πρωτοπορίες, σημαντικά σημεία και τομές. “Είναι πρώτη περιοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που αποκόπτεται από αυτήν και εξελίσσεται σε ανεξάρτητο κράτος”, τόνισε.
Αφιέρωμα Πενταπόσταγμα στο 1821-Μέρος Β': Οι επαναστάσεις πριν την Επανάσταση και το ταμείο του αγώνα
"Πριν από τους Έλληνες επαναστάτησαν οι Σέρβοι", μας πληροφορεί, "ξεκινώντας ως εξέγερση", όπως αναφέρει. Μιλάει για το ιστορικό της Επανάστασης του 1821, τις συγκρούσεις πολιτικών και στρατιωτικών κατά την Επανάσταση, για συγκεκριμένες προσωπικότητες και την δράση τους, για τις Εθνοσυνελεύσεις και τα Συντάγματα, τα οποία όπως είπε ήταν εμπνευσμένα από την Αμερικανική και κυρίως την Γαλλική Επανάσταση. Είπε ακόμη πως στις Εθνοσυνελεύσεις υπερίσχυσαν εκείνοι οι οποίοι πίστευαν στον Δυτικό κόσμο κι αυτό έχει ενδιαφέρον, γιατί ο μέσος Βαλκάνιος ήταν Ρωσόφιλος. “Η ελληνική επανάσταση έκανε τομή, δεν συντάχθηκε με την Ρωσία, έδωσαν βάρος στη Δυτική πλευρά η οποία ήταν η πιο επιτυχημένη και ισχυρή περιοχή του κόσμου” τόνισε.
Διευκρίνισε τι άλλαξε στην στάση του Κολοκοτρώνη μετά τα Δερβενάκια και την ανησυχία των αντιπάλων του μήπως δημιουργήσει “γκοβέρνο μιλιτάρε”. Θεωρεί πως η Εθνοσυνέλευση του Άστρους Κυνουρίας οδήγησε σε πολύ δεινά μονοπάτια, αναφέρεται στον Ιμπραήμ, μίλησε για την μάχη της Αθήνας, η οποία ναι μεν έπεσε εύκολα στα στρατεύματα του Κιουταχή, αλλά η καθηγήτρια χαρακτηρίζει “άθλο” την αντίσταση της Ακροπόλεως επί ένα χρόνο. Επιπροσθέτως μιλάει για μια σοβαρότατη μάχη στην σημερινή περιοχή Νέου Κόσμου-Νέας Σμύρνης, που οδήγησε σε επώδυνη ήττα των Ελλήνων από τους Τούρκους, αλλά και για την συγκίνηση της Ευρώπης, η οποία ανέτρεψε τα δεδομένα θερμαίνοντας το φιλελληνικό κίνημα.
Αποκαλύπτει πως η πιο φιλελληνική πλευρά της Ευρώπης ήταν τα γερμανικά κράτη και ιδιαίτερα τα νότια γερμανικά κράτη. “Οι Γερμανοί ήταν ο πρωταθλητισμός του Φιλελληνισμού” υπογράμμισε χαρακτηριστικά. Αναλύει την ουσία στην Ναυμαχία του Ναβαρίνου, ενώ εξηγεί και γιατί έπαιξε ρόλο στην Επανάσταση το γεγονός πως η Ελλάδα διέθετε εμπόρους, λογίους και ναυτικούς.
Δίνει μια διαφορετική ερμηνεία στο “γιατί ξεκίνησε η Επανάσταση” επικαλούμενη την φράση του Σπυρίδωνος Τρικούπη: “είναι αδύνατον να παραμεινωσι μαζί δύο έθνη, όταν το μεν δεσποζόμενον προοδεύει, το δε δεσπόζον παραμένει στάσιμον”! Με λίγα λόγια ως αιτία της Επανάστασης αντιλαμβάνεται και η ίδια πως “οι Έλληνες αισθάνονταν πως υπερείχαν των Οθωμανών εκπαιδευτικά, μορφωτικά, οικονομικά” λόγω του δικτύου των σχολείων, των εμπόρων, των δασκάλων κλπ.
Στα πλην της Ελληνικής Επανάστασης συμπερλαμβάνει το γεγονός πως “η ελληνική πολιτική ζωή παρέμεινε καθ' όλη την διάρκεια της Επανάστασης εξαιρετικά έντονη, στην άκρη του σπαθιού για σύγκρουση. Με πολλή αναρχία, με χαώδη κατάσταση και με μεγάλη κατασπατάληση χρήματος”!
Στα αρνητικά σημειώνει πως “δεν αναδείχτηκε Ο ηγέτης της Επανάστασης, Ο άνδρας της Επανάστασης, ο οποίος θα μπορούσε με ένα κύρος που θα είχε και με τις δυνατότητές του να διοικήσει αποτελεσματικά και με κεντρικό τρόπο έτσι ώστε να μειώνονται οι εντάσεις και να είναι το πράγμα πιο λειτουργικό, ενώ δεν έλειπαν τα πρόσωπα που είχαν τέτοιες προδιαγραφές, όπως ο Δημήτριος Υψηλάντης ή ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος ”.
Αφιέρωμα Πενταπόσταγμα στο 1821-Μέρος Α΄: Το σκεπτικό και οι δύο ορισμοί της Επανάστασης
Μίλησε για την αταξία του ελληνικού στρατού, φέρνοντας ως παράδειγμα αρκετούς που για να συμμετέχουν στο στράτευμα ζητούσαν να πληρώνονται και να προ-πληρώνονται, κάτι που σήμαινε πως οι οπλαρχηγοί έπρεπε να έχουν χρήματα για να τους κρατήσουν και κατόπιν απαιτούσαν από την κυβέρνηση χρηματοδότηση. Ενώ ήδη από την δεύτερη χρονιά της Επανάστασης δεν υπήρχαν ούτε λάφυρα. “Άρχιζαν πλέον να λεηλατούν ελληνικά χωριά” σημειώνει η καθηγήτρια και τονίζει πως από ένα σημείο και μετά η κυβέρνηση έπρεπε να δίνει “λεφτά στα τυφλά” για να μην λεηλατούνται ελληνικά χωριά.
Παρακολουθείστε ολόκληρη την ομιλία:
