Σε συμφωνία, η οποία θα έχει την μορφή της Πολιτικής Διακήρυξης των κυβερνήσεων της Ελλάδας και της Βουλγαρίας, κατέληξαν οι δύο χώρες για το θέμα της χρήσης των υδάτων του ποταμού Άρδα, ο οποίος αποτέλεσε σημείο τριβής επί πολλούς μήνες, λόγω και της λήξης ισχύος της προϋπάρχουσας συμφωνίας.
Με τη συμφωνία αυτή εξασφαλίζεται η κανονική ροή υδάτων προς την Ελλάδα, καθησυχάζοντας έτσι την αγωνία των αγροτών της περιοχής, καθώς τα ύδατα του ποταμού είναι κρίσιμα για τις αγροτικές καλλιέργειες.
Την περασμένη εβδομάδα, ο Υπουργός Εξωτερικών Γ. Γεραπετρίτης είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον Βούλγαρο ομόλογό του Γ. Γκεοργίεφ, κατά τη διάρκεια της οποίας συζητήθηκαν οι διμερείς σχέσεις, καθώς και το θέμα της διαχείρισης των υδάτων.
Σύμφωνα με το Βουλγαρικό Πρακτορείο Ειδήσεων, οι δύο χώρες έχουν καταλήξει στο κείμενο συμφωνίας, το οποίο προβλέπει τη δέσμευση της Βουλγαρίας να προμηθεύει την ελληνική πλευρά με ρυθμιζόμενη ποσότητα νερού από τον ποταμό Άρδα για την άρδευση εδαφών στο ελληνικό έδαφος, όπως ρυθμίζεται από τις Συμφωνίες μεταξύ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Βουλγαρίας και του Βασιλείου της Ελλάδος (1964), καθώς και το Πρωτόκολλο του 2024.
Η Ελλάδα, βάσει της συμφωνίας, δηλώνει την πρόθεσή της να «ξεκινήσει εντός εύλογου χρονικού διαστήματος τις σχετικές δραστηριότητες για τον εκσυγχρονισμό του υφιστάμενου ή/και την κατασκευή νέου/ων εξισωτή/ων, εξασφαλίζοντας έτσι τις αρδευτικές ανάγκες της ελληνικής επικράτειας, με σκοπό την ανεξαρτησία στη συσσώρευση, αποθήκευση και ρυθμιζόμενη παροχή ποσοτήτων νερού» που ρέουν κατά μήκος του ποταμού Άρδα στο έδαφος της Ελληνικής Δημοκρατίας.
Η Βουλγαρία δηλώνει από την πλευρά της ότι θα παρέχει την υπηρεσία της «συσσώρευσης, αποθήκευσης και ρυθμιζόμενης παροχής ποσοτήτων νερού» από τον ποταμό Άρδα, μέσω του συστήματος φραγμάτων «Άρδα», που είναι απαραίτητη για την άρδευση των εδαφών στην ελληνική επικράτεια, μέχρι τον εκσυγχρονισμό ή την κατασκευή νέων εξισωτών στην ελληνική πλευρά, για πέντε (5) έτη από την υπογραφή της παρούσας Διακήρυξης.
Η Ελλάδα δηλώνει επίσης ότι θα λάβει τα απαραίτητα μέτρα για να εξασφαλίσει την επιστροφή των σχετικών δαπανών για την υπηρεσία που παρέχει η βουλγαρική πλευρά σχετικά με τη «συσσώρευση, αποθήκευση και ρυθμιζόμενη παροχή ποσοτήτων νερού» από τον ποταμό Άρδα.
Το πρόβλημα εντοπιζόταν στο γεγονός ότι και οι δύο χώρες έχουν ανάγκη από τη ροή των υδάτων του Νέστου τις ίδιες ώρες της ημέρας – η μεν Βουλγαρία για τη λειτουργία υδροηλεκτρικού σταθμού, η δε Ελλάδα για την άρδευση αγροτικών καλλιεργειών. Πλέον, με τη συμφωνία και την κατασκευή ταμιευτήρα στην ελληνική πλευρά των συνόρων, θα εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη χρήση των υδάτων για τις ανάγκες άρδευσης.
Το θέμα των υδάτων του Νέστου έχει τύχει εκμετάλλευσης από την εθνικιστική αντιπολίτευση στη Βουλγαρία, η οποία επιχειρεί να το συνδέσει και με το θέμα της νέας συνοριακής διόδου Ρούντοζεμ–Ξάνθης, η οποία έχει σχεδόν ολοκληρωθεί και από την ελληνική πλευρά των συνόρων.
Η εθνικιστική αντιπολίτευση έχει υιοθετήσει ακραία ρητορική που στρέφεται και κατά της Ελλάδας, καθώς επιδιώκει να προσεταιριστεί τους ψηφοφόρους της συγκεκριμένης εκλογικής περιφέρειας, οι οποίοι διαμαρτύρονται επειδή, όσο καθυστερεί το άνοιγμα της νέας συνοριακής διόδου, υποχρεώνονται σε… παράκαμψη μερικών δεκάδων χιλιομέτρων.
Βεβαίως, μεταξύ Ελλάδας και Βουλγαρίας η κίνηση διεξάγεται απρόσκοπτα μέσω των τεσσάρων διοδίων που ήδη λειτουργούν, αλλά αναμένεται και αυτή η δίοδος να ολοκληρωθεί σύντομα.
