Οι υψηλές τιμές ενέργειας αναγκάζουν την Ευρώπη να επανεξετάσει τη στάση της κατά των υδρογονανθράκων. Η Ελλάδα, η Ιταλία και το Ηνωμένο Βασίλειο ανοίγουν ξανά την υπεράκτια εξερεύνηση πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς η εγχώρια παραγωγή καθίσταται απαραίτητη για τον περιορισμό της εξάρτησης από τις δαπανηρές εισαγωγές LNG από τις ΗΠΑ.

Αυτή η στροφή στην ενεργειακή ασφάλεια συγκρούεται με τους μακροπρόθεσμους στόχους της Ευρώπης για το κλίμα και τις εμπορικές υποσχέσεις της.

Οι έννοιες των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και της μείωσης των αερίων του θερμοκηπίου είναι ωραίες, αλλά οι ακριβές τιμές ενέργειας επιβάλλουν μια μετατόπιση στις προτεραιότητες της Ευρώπης.

Το πρακτορείο ειδήσεων Reuters ανέφερε αυτή την εβδομάδα ότι δύο μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η Ελλάδα και η Ιταλία, αλλά  και το Ηνωμένο Βασίλειο χαλαρώνουν την αντίθεσή τους σε νέες γεωτρήσεις πετρελαίου και φυσικού αερίου, παρά το ότι η ήπειρος είχε προσανατολιστεί σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας για να μειώσει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου και να επιτύχει τους κλιματικούς στόχους.

Η Ελλάδα εξέδωσε τον Νοέμβριο την πρώτη άδεια υπεράκτιας εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου μετά από περισσότερα από 40 χρόνια σε τρεις εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης της Exxon Mobil.

Η άδεια του Οικόπεδου 2 στο Ιόνιο Πέλαγος θα μπορούσε να βγάλει στην επιφάνεια σταδιακά έως και 200 ​​δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.

Οι γεωτρήσεις αναμένεται να ξεκινήσουν στα τέλη του 2026 ή το 2027.

Η μας χώρα χορήγησε επίσης στην Chevron και την Helleniq Energy δικαιώματα εξερεύνησης στα οικόπεδα νότια της χερσονήσου της Πελοποννήσου.

Η ιταλική κυβέρνηση εξετάζει επίσης το ενδεχόμενο αναβίωσης της υπεράκτιας εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου, την οποία είχε αναστείλει το 2019.

Στην Βρετανία, η  κυβέρνηση χαλάρωσε την περασμένη εβδομάδα την απαγόρευση για νέες δραστηριότητες εξερεύνησης στη Βόρεια Θάλασσα.

Οι εταιρείες θα έχουν τη δυνατότητα να επεκτείνουν την παραγωγή σε υπάρχοντα πεδία.

Η βρετανική  κυβέρνηση αναμένεται να δώσει το πράσινο φως σε δύο μεγάλα νέα πεδία τους επόμενους μήνες. Εν τω μεταξύ, μια σημαντική ανακάλυψη στην Πολωνία νωρίτερα φέτος έχει προκαλέσει ενδιαφέρον για τις υπεράκτιες προοπτικές της χώρας, ενώ στη Νορβηγία, η κρατική Equinor σχεδιάζει να πραγματοποιήσει 250 γεωτρήσεις εξερεύνησης την επόμενη δεκαετία.

Οι χώρες-μέλη της ΕΕ που αντιτίθενται στην τάση αυτή περιλαμβάνουν τη Δανία, η οποία απαγόρευσε όλες τις νέες εξερευνήσεις το 2020 και την Ολλανδία, η οποία απαγόρευσε την ενεργοποίηση νέων χερσαίων κοιτασμάτων το 2023, αλλά εξακολουθεί να επιτρέπει την υπεράκτια εξερεύνηση.

Η αλλαγή στην τακτική που προκλήθηκε από το ενεργειακό σοκ του 2022, όταν η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία, και σημαίνει ότι το φυσικό αέριο πιθανότατα θα αποτελέσει μέρος του ενεργειακού μείγματος ενέργειας της Ευρώπης για δεκαετίες.

Η  Ευρωπαϊκή Ένωση εξαρτάται από τις εισαγωγές φυσικού αερίου σε ποσοστό 85% της κατανάλωσής της, σύμφωνα με την Eurostat, σε σύγκριση με την κορύφωση της εγχώριας παραγωγής στο 50% της ζήτησης τη δεκαετία του 1990.

Η κορυφαία χώρα εισαγωγής είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες με μεγάλη διαφορά. Πληροφορίες του τύπου αναφέρουν  ότι τον Οκτώβριο, οι Ηνωμένες Πολιτείες θα προμηθεύσουν περίπου το 70% του LNG της Ευρώπης την περίοδο  2026-2029, λόγω διακοπής του ρωσικού φυσικού αερίου.

Οι ΗΠΑ σήμερα αντιπροσωπεύουν το 16,5% της συνολικής κατανάλωσης φυσικού αερίου της ΕΕ. (Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι, παρά τις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, η ΕΕ εξακολουθεί να αγοράζει άφθονο φυσικό αέριο από εκεί.

Στην πραγματικότητα, ήταν ο δεύτερος μεγαλύτερος εισαγωγέας LNG της ένωσης το 2024. Η ΕΕ έχει επιβάλει αρκετές κυρώσεις σε ρωσικά ενεργειακά προϊόντα από την έναρξη του πολέμου, αλλά όχι στο φυσικό αέριο που παραδίδεται για άμεση χρήση από τα κράτη μέλη (ούτε μέσω αγωγών ούτε μέσω LNG), αναφέρει το Cipher News.

Η εξάρτηση της Ευρώπης από το LNG των ΗΠΑ αυξάνεται λόγω της χαμηλότερης αποθήκευσης και της μείωσης των ροών μέσω αγωγών από τη Ρωσία και την Αλγερία.

Η Γηραιά Ήπειρος θα χρειαστεί να εισάγει έως και 160 επιπλέον φορτία LNG αυτόν τον χειμώνα. Οι εισαγωγές LNG θα αυξηθούν από 820 δεξαμενόπλοια φέτος από 660 πέρυσι, αντιπροσωπεύοντας το 48% του συνόλου του εφοδιασμού της ΕΕ με φυσικό αέριο.

Η ανάπτυξη εγχώριων ενεργειακών πηγών θα μπορούσε να μειώσει την εξάρτηση της Ευρώπης από τις εισαγωγές φυσικού αερίου και ενδεχομένως να μειώσει το κόστος των ξένων καυσίμων.

Σύμφωνα με το Ινστιτούτο Ενεργειακής Οικονομίας και Χρηματοοικονομικής Ανάλυσης (IEEFA), η ΕΕ πλήρωσε περίπου 225 δισεκατομμύρια ευρώ για εισαγωγές LNG τα τελευταία τρία χρόνια, συμπεριλαμβανομένων 100 δισεκατομμυρίων ευρώ για LNG των ΗΠΑ.

Αυτό το υψηλό ποσό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι το αμερικανικό LNG είναι πιο ακριβό για τους αγοραστές της ΕΕ από το LNG οποιουδήποτε άλλου προμηθευτή.

Αλλά για μερικούς λόγους, η ώθηση για ενεργειακή ασφάλεια είναι αινιγματική. Από τη μία, έρχεται σε αντίθεση με τις μακροπρόθεσμες φιλοδοξίες της Ευρώπης για το κλίμα.

Η ΕΕ και η Βρετανία στοχεύουν και οι δύο στην επίτευξη ουδετερότητας στον άνθρακα έως το 2050, επεκτείνοντας τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και καταργώντας σταδιακά τα ορυκτά καύσιμα.

Η IEEFA υποστηρίζει ότι η εξάρτηση από το φυσικό αέριο θα μπορούσε να οδηγήσει την ΕΕ σε αποτυχία του στόχου της για το 2040, δηλαδή μείωση των καθαρών εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% σε σύγκριση με το 1990.

Η IEEFA σημειώνει επίσης ότι το μέσο σταθμισμένο κόστος των ηλιακών φωτοβολταϊκών έργων κλίμακας κοινής ωφέλειας στην Ευρώπη έχει μειωθεί κατά το ήμισυ την τελευταία δεκαετία.

Ο οργανισμός προσθέτει ότι έχουν επίσης σημειωθεί σημαντικές μειώσεις κόστους για την χερσαία και υπεράκτια αιολική ενέργεια.

Δεύτερον, φαίνεται να έρχεται σε αντίθεση με μια υπόσχεση που έδωσε η ΕΕ νωρίτερα φέτος να αγοράσει περισσότερο LNG από τις ΗΠΑ.

Η κυβέρνηση Τραμπ και η ΕΕ κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία, σύμφωνα με την οποία η Ένωση δεσμεύεται να αγοράζει 250 δισεκατομμύρια δολάρια σε αμερικανικά ενεργειακά προϊόντα (κυρίως LNG) ετησίως για τα επόμενα τρία χρόνια. συνολικά 750 δισεκατομμύρια δολάρια το 2028.

Σε αντάλλαγμα, οι ΗΠΑ μείωσαν τους δασμούς στα προϊόντα της ΕΕ από 30% σε 15% ενώ εξασφάλισαν επιπλέον 600 δισεκατομμύρια δολάρια σε μη ενεργειακές επενδύσεις από την ΕΕ.

Η IEEFA αναφέρει ότι τα ετήσια 250 δισεκατομμύρια δολάρια είναι μη ρεαλιστικά και ενέχουν τον κίνδυνο υπερβολικής εξάρτησης από έναν προμηθευτή, δηλαδή τις ΗΠΑ.