Ένταση έχει ξεσπάσει τις τελευταίες ώρες μετά την επίσημη ανακοίνωση δια στόματος του , αλλά και της DSCA (υπηρεσία στρατιωτικής συνεργασίας) των ΗΠΑ για το .
Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Πάνος Καμμένος, με υπογράμμισε ότι «οροφή την αναβάθμιση των F-16 από τον προϋπολογισμό είναι 1,1δις € τα υπόλοιπα ποσά αφορούν προγράμματα βοήθειας και αντισταθμιστικά».
Προτού περάσουν 24 ώρες από την ανακοίνωση των Ηνωμένων Πολιτειών ότι εγκρίνουν το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού των F-16, οι Ευρωπαίοι δανειστές στέλνουν μήνυμα ότι θα ζητήσουν εξηγήσεις και όλες τις λεπτομέρειες της υπό κατάρτιση σύμβασης.
Το ξεκάθαρο μήνυμα των Ευρωπαίων πιστωτών είναι ότι θα «ζυγίσουν» τις πιθανές δημοσιονομικές επιπτώσεις που θα έχει το πρόγραμμα των F-16 στην ελληνική οικονομία.
Σε ερώτηση για το αν προϋποθέτουν συμφωνία με τους Θεσμούς αμυντικές συμφωνίες όπως το deal Ελλάδας-Ηνωμένων Πολιτειών για τον εκσυγχρονισμό των μαχητικών F-16 που έχει στο οπλοστάσιό της η Πολεμική Αεροπορία ευρωπαϊκές πηγές απάντησαν ως εξής:
«Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις, σίγουρα ναι».
Όπως είναι προφανές, με την παρέμβασή τους αυτή οι Ευρωπαίοι δανειστές στέλνουν το μήνυμα στην ελληνική κυβέρνηση ότι η συμφωνία με τους Αμερικανούς θα περάσει από το μικροσκόπιο των ευρωπαϊκών αρχών που δανειοδοτούν την Ελλάδα.
Οικονομικό σοκ από το «δώρο» των 2,4 δισ. για τα F-16
Το πακέτο της αναβάθμισης των F-16 στο οποίο αναφέρθηκε περισσότερες από μια φορές ο Ντόναλντ Τραμπ στις δημόσιες τοποθετήσεις του κατά την επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στην Ουάσιγκτον ανακοίνωσε μετά το πέρας των επαφών η Υπηρεσία Συνεργασίας για την Αμυντική Ασφάλεια (Defense Security Cooperation Agency - DSCA) των ΗΠΑ.
Στην ανακοίνωση γίνεται λόγος για εκτιμώμενο κόστος της τάξης των 2,404 δισ. δολάρια όσο και αν ο υπουργός Άμυνας Πάνος Καμμένος επιχείρησε να «διορθώσει» τον πρόεδρο των ΗΠΑ με ανάρτησή του στο Twitter υποστηρίζοντας ότι τα 2,4 δισ. δεν αφορούν στην αναβάθμιση των F-16, η οποία θα κοστίσει μόλις 1,1 δισ και τα υπόλοιπα χρήματα αφορούν σε προγράμματα βοήθειας και αντισταθμιστικά.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της DSCA η Ελλάδα ζήτησε την αναβάθμιση του στόλου των F-16 σε F-16 Block V και αυτό θα περιλαμβάνει όλο τον ηλεκτρονικό τους εξοπλισμό και φυσικά τα σύγχρονα ραντάρ APG-83 AESA, ένα σύστημα σχεδιασμού πτήσεως (JMPS), έναν εξομοιωτή πτήσεως F-16V, την αναβάθμιση δυο υπαρχόντων εξομοιωτών της ΠΑ σε F-16V, αναβάθμιση 26 συστημάτων αυτοπροστασίας ASPIS I σε επίπεδο ASPIS II, εξοπλισμός υποστηρίξεως εδάφους, συστήματα ολοκληρώσεως των συστημάτων και δοκιμών, ανταλλακτικά, κλπ.
Όπως επισημαίνεται επίσης ο βασικός εργολάβος θα είναι η Lockheed Martin που εδρεύει στο Τέξας ενώ όσον αφορά τα αντισταθμιστικά οφέλη επισημαίνεται ότι θα αποτελέσουν αντικείμενο συμφωνίας του εργολάβου και της Ελλάδας.
Στην ανακοίνωση επισημαίνεται ότι η αγορά αυτή θα συμβάλει στην επίτευξη των στόχων της εξωτερικής πολιτικής και της εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ με την βελτίωση των δυνατοτήτων άμυνας μιας συμμάχου χώρας στο ΝΑΤΟ.
Η πρώτη αναφορά του Ντόναλντ Τραμπ για το θέμα των F-16 έγινε με το «καλημέρα» όταν στη συζήτηση που είχαν μπροστά στις κάμερες πριν την κατ' ιδίαν συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό είπε ότι «θα υπάρξει αναβάθμιση των F-16».
«Θα έχουμε συναντήσεις και γεύμα εργασίας, θα συζητήσουμε και επιπλέον τρόπους για να βοηθήσουμε την Ελλάδα και η Ελλάδα να βοηθήσει εμάς» επισήμανε ο κ. Τραμπ.
«Όπως γνωρίζετε η Ελλάδα έχει περάσει από πολλές δυσκολίες τα τελευταία χρόνια, αλλά κάνει σπουδαίο έργο για να επιστρέψει και σίγουρα θα επιστρέψει. Κι εμείς συνεργαζόμαστε σε πολλούς και διάφορους τομείς όπως είναι η αναβάθμιση του στόλου των F-16» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Αμερικανός πρόεδρος.
Η επόμενη αναφορά του κ. Τραμπ στο θέμα των F-16 έγινε στις σύντομες αλλά άκρως περιεκτικές του δηλώσεις αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης όπου και ανακοίνωσε... το λογαριασμό αναβάθμισης ύψους 2, 4 δισ δολάρια. Ο πλανητάρχης τόνισε ότι μέσω της αναβάθμισης θα δημιουργηθούν πολλές θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ, κάτι που είναι πολύ θετικό για την οικονομία της.
Αυτό δεν αποκλείει να θεωρηθεί ως sub-contractor η ΕΑΒ σε δεύτερη φάση, αλλά η αναφορά «The proposed sale will require the assignment of approximately 3-5 additional U.S. Government or contractor representatives to Greece», σε αυτή τη φάση, δεν αφήνει πολλά περιθώρια τέτοιας ερμηνείας.
Ο αριθμός 3-5 είναι πολύ μικρός για την επίβλεψη τέτοιων εργασιών. Κατά την διάρκεια των επικείμενων διαπραγματεύσεων δεν αποκλείεται βέβαια να συμφωνηθεί τελικά η πραγματοποίηση των εργασιών να γίνει στην ΕΑΒ. Ο κυριότερος λόγος για τον οποίο μπορεί τελικά να μην γίνει αυτό, είναι η μείωση του κόστους του προγράμματος, καθώς σε διαφορετική περίπτωση απαιτείται η μεταφορά τεχνογνωσίας, κάτι που κοστίζει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, πριν ξεκινήσουν οι επίσημες δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου και του Έλληνα πρωθυπουργού ενώπιον των δημοσιογράφων στο Οβάλ γραφείο , ο κ. Τραμπ έσκυψε προς την πλευρά του κ. Τσίπρα και του είπε: «Φαίνεται ότι κάνετε τεράστια («tremendous» ήταν η λέξη που χρησιμοποίησε) πρόοδο... Τεράστια!».