Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες των Ευρωπαίων ηγετών σήμερα είναι ότι η επιστροφή του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα ενισχύσει τους λαϊκιστές της ΕΕ.
Σύμφωνα με το Politico, πολλοί πιστεύουν ότι ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν θα ωφεληθεί περισσότερο από όλους από τη δεύτερη θητεία του Τραμπ και ότι θα μπορούσε να γίνει το σημαντικότερο εργαλείο του Αμερικανού προέδρου για να διχάσει το μπλοκ εκ των έσω.
Το 2025 ο Όρμπαν θα μπορούσε να ασκήσει περαιτέρω βέτο για να υπονομεύσει την πολιτική της ΕΕ για την Ουκρανία, την ενιαία στάση του μπλοκ της Ρωσίας και την επιβολή αντίποινων δασμών κατά του Τραμπ. Θα μπορούσε ακόμη και να εμποδίσει την ΕΕ να δημιουργήσει τους δημοσιονομικούς πόρους που απαιτούνται τώρα που η δέσμευση της Αμερικής για την ασφάλειά της δεν φαίνεται πλέον ακλόνητη. Ήδη απείλησε να τερματίσει τις κυρώσεις κατά της Ρωσίας μόλις την περασμένη εβδομάδα - αν και η αντίστασή του ήταν βραχύβια.
Ωστόσο, συχνά παραβλέπεται το γεγονός ότι ο Ούγγρος ηγέτης αντιμετωπίζει τώρα την πιο δύσκολη χρονιά στην πατρίδα του από τότε που ανήλθε στην εξουσία το 2010. Και η ικανότητά του να επωφεληθεί από την προεδρία του Τραμπ μπορεί κάλλιστα να υπερεκτιμάται.
Ακροδεξιά συγκέντρωση στην Ισπανία: Όρμπαν και Λεπέν πρωταγωνιστούν στο «Make Europe Great Again»
Αν και ούτε ο Όρμπαν ούτε οι στενότεροι υπουργοί του το δείχνουν δημόσια, ο ηγέτης της Ουγγαρίας ανησυχεί εξαιρετικά για τη συνεχή άνοδο του ηγέτη της αντιπολίτευσης Πέτερ Μαγιάρ και του κόμματός του Tisza. Οι τελευταίες αξιόπιστες δημοσκοπήσεις του Νοεμβρίου έδειξαν το Tisza στο εύρους του 35 έως 45% μεταξύ των αποφασισμένων ψηφοφόρων - δηλαδή περίπου 4 έως 6 ποσοστιαίες μονάδες μπροστά από το Fidesz του Όρμπαν.
Η κυβέρνηση έχει αρχίσει έτσι να δρομολογεί πολιτικές κινήσεις και να επιτίθεται ανελέητα στην αξιοπιστία του Μαγιάρ για να υπονομεύσει τη δυναμική του.
Πρώτα ήρθαν οι τροποποιήσεις του εκλογικού νόμου, μειώνοντας τον αριθμό των κοινοβουλευτικών εδρών στην πόλη της Βουδαπέστης από 18 σε 16, με δικαιολογία τις πληθυσμιακές μεταβολές. Η κίνηση αυτή καταγγέλθηκε αμέσως από τους βουλευτές της αντιπολίτευσης ως χειραγώγηση, καθώς η πρωτεύουσα αποτελεί το κέντρο της υποστήριξης της αντιπολίτευσης.
Εν τω μεταξύ, στο πλαίσιο του προϋπολογισμού του 2025, η κυβέρνηση σχεδιάζει περισσότερες επιδοτήσεις για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, αυξημένη στήριξη και φορολογικές ελαφρύνσεις για τις οικογένειες, ανώτατα όρια στεγαστικών δανείων και άτοκα δάνεια για τους νέους που ήδη εργάζονται. Όλα αυτά αποσκοπούν στο να κερδίσουν τις ψήφους των ατόμων κάτω των 40 ετών, μιας δημογραφικής ομάδας όπου η υποστήριξη του Fidesz είναι ιδιαίτερα αδύναμη.
Ωστόσο, τέτοιες κινήσεις έχουν κόστος, και αυτή τη στιγμή η οικονομία της Ουγγαρίας περνάει δύσκολες στιγμές. Η ανάπτυξη το 2024 υπονομεύτηκε από τις αδύναμες παραγγελίες στη μεταποίηση και φαίνεται ότι ενισχύθηκε μόλις κατά 0,5 έως 0,7%, σε πλήρη αντίθεση με τον αρχικό στόχο της κυβέρνησης για 4% και την πρόσφατη πρόβλεψή της για 1,5%.
Επιπλέον, ο πληθωρισμός φαίνεται ότι θα αυξηθεί περαιτέρω και το φιορίνι συνεχίζει να διολισθαίνει - αν και με περιόδους κάποιας ανάκαμψης τους τελευταίους τρεις μήνες - με πρόσθετες πληθωριστικές επιπτώσεις. Αυτές οι ανησυχίες έχουν περιορίσει την κεντρική τράπεζα από το να μειώσει το βασικό της επιτόκιο κάτω από το 6,5% που σημειώθηκε για πρώτη φορά τον Σεπτέμβριο.
Στη δημόσια ρητορική του, ο Όρμπαν συνεχίζει να κατηγορεί τον πόλεμο στην Ουκρανία για την αποδυνάμωση της τρέχουσας ζήτησης στην ΕΕ και, ως εκ τούτου, για την οικονομική στασιμότητα της Ουγγαρίας. Αλλά αντί να κοιτάζει την τρέχουσα κατάσταση, ποντάρει σε μια σημαντική ανάκαμψη το 2025.
Ο Όρμπαν πιστεύει ότι η επιστροφή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα αποτελέσει καταλύτη για την παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη, σε μεγάλο βαθμό επειδή ο Αμερικανός πρόεδρος θα σταματήσει γρήγορα τον πόλεμο στην Ουκρανία. Και αναμένει ότι η επακόλουθη μείωση των στρατιωτικών δαπανών θα ανακατευθυνθεί προς την κατανάλωση - ένα σενάριο που αγνοεί την απειλή του Τραμπ να επιβάλει δασμούς στις αμερικανικές εισαγωγές από την ΕΕ.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός ποντάρει επίσης σε πολυάριθμες επενδύσεις στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας - ιδίως σε κινεζικής ιδιοκτησίας εργοστάσια παραγωγής μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα - που θα τεθούν σε λειτουργία το 2025 και θα λειτουργήσουν ως κινητήρια δύναμη για την ενίσχυση των εξαγωγών.
Ωστόσο, οι περισσότερες ανεξάρτητες αναλύσεις είναι λιγότερο αισιόδοξες, με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να τοποθετεί την ανάπτυξη του 2025 μεταξύ 2 και 2,5%.
Παρά την έγκριση που έλαβε τελικά από την Κομισιόν για το τετραετές δημοσιονομικό της σχέδιο, όλα αυτά εγείρουν ανησυχίες σχετικά με την ικανότητα της Ουγγαρίας να επιτύχει τον στόχο του δημοσιονομικού ελλείμματος του 3,7% του ΑΕΠ για το τρέχον έτος, παρά τα μέτρα λιτότητας για τον περιορισμό των κρατικών δαπανών.
Αν υποθέσουμε ότι δεν θα υπάρξει σημαντική εξέλιξη στις συνομιλίες για τη χρηματοδότηση της ΕΕ, το έλλειμμα του 2025 φαίνεται να οδεύει περισσότερο προς το 4 έως 4,5%, μια κατάσταση που η ΕΕ εκμεταλλεύεται με την παρακράτηση κονδυλίων.
Οι συνθήκες αυτές οδηγούν επίσης τον Όρμπαν σε μεγαλύτερη οικονομική εξάρτηση από την Κίνα, γεγονός που τον φέρνει σε αντίθεση με μία από τις γεωπολιτικές προτεραιότητες του Τραμπ.
Από την πλευρά τους, τα ελεγχόμενα από την κυβέρνηση μέσα ενημέρωσης τονίζουν αδιάκοπα τον διεθνή και διπλωματικό ρόλο του Όρμπαν μέσω των σχέσεών του με τον Τραμπ, τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Κινέζο πρόεδρο Σι Τζινπίνγκ. Επισημαίνουν τις «σοφές» ειρηνευτικές προσπάθειές του στον πόλεμο της Ουκρανίας, καθώς και τα μεγάλα διπλωματικά επιτεύγματα της ουγγρικής προεδρίας στην ΕΕ - κυρίως, την είσοδο της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας στη ζώνη Σένγκεν.
Όμως η πραγματικότητα είναι ότι οι οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο Όρμπαν θα υπονομεύσουν περαιτέρω την ικανότητά του να επηρεάσει την ατζέντα της ΕΕ - πόσο μάλλον να την καθοδηγήσει - ως ο κατεξοχήν λαϊκιστής ηγέτης του μπλοκ.
