Μετά την καθαίρεση του Κάρλες Πουτζντεμόν από την προεδρία της Καταλονίας και την αποπομπή της κυβέρνησης της περιφέρειας, σύμφωνα με το άρθρο 155 του ισπανικού συντάγματος, που ενεργοποίησε για πρώτη φορά η κυβέρνηση της χώρας σε καιρό δημοκρατίας, η Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία τέθηκε επικεφαλής της ισπανικής επαρχίας.
Η αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης έχει αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος των καθηκόντων του προέδρου και του αντιπροέδρου της περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας και αναμένεται να παίξει ρόλο κλειδί στο συντονισμό της μεταφοράς των διοικητικών αρμοδιοτήτων από τη Βαρκελώνη στη Μαδρίτη.
Γεννημένη στις 10 Ιουνίου του 1971, η Σανταμαρία είναι αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης από το 2011, από τότε δηλαδή που εξελέγη που ο Ραχόι στην πρωθυπουργία.
Το 2004 εξελέγη για πρώτη φορά στη Βουλή, σε μια αναμέτρηση που κατέληξε σε ήττα για το Λαϊκό Κόμμα εξαιτίας των κακών χειρισμών του μετά το τρομοκρατικό χτύπημα στη Μαδρίτη. Το κόμμα επέστρεψε στην εξουσία το 2011 και εκείνη ανέλαβε το ρόλο της κοινοβουλευτικής εκπροσώπου, σε μια εποχή που η ισπανική κεντροδεξιά είχε κάνει σημαία της την υπόσχεση για οικονομική ανάκαμψη έπειτα από την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση το 2008.
Η χρονιά εκείνη ήταν ορόσημο και για την προσωπική της ζωή, εξηγεί το ΑΜΠΕ, καθώς τότε απέκτησε το πρώτο και μοναδικό παιδί της, τον γιο της, λίγες μόλις εβδομάδες πριν από τις εκλογές.
Το γεγονός μάλιστα ότι επέστρεψε στα εργασιακά της καθήκοντα 11 ημέρες μετά την γέννα, προκάλεσε αρκετά αρνητικά σχόλια, με την βρετανική «Daily Telegraph» να ασκεί την σκληρότερη κριτική: «Ενώ οι περισσότερες νέες μητέρες περνούν τις πρώτες εβδομάδες μετά τη γέννα εξουθενωμένες, προσπαθώντας να συνηθίσουν τη νέα ρουτίνα του θηλασμού και της αλλαγής πάνας, το ανερχόμενο αστέρι της κυβέρνησης επιχειρεί να διαπραγματευτεί μια τελείως διαφορετική κατάσταση», ξεκινούσε το βιτριολικό κείμενο της αρθρογράφου.
Ωστόσο, πολλοί ήταν και εκείνοι που έσπευσαν να την υπερασπιστούν: «Αν η Σοράγια είχε μείνει στο σπίτι για τέσσερις μήνες, θα ήταν ανεύθυνο εκ μέρους της», δήλωνε η Νούρια Τσιντσίλα, καθηγήτρια του IESE, μιας από τις καλύτερες σχολές στον κόσμο για την διοίκηση των επιχειρήσεων. «Περνάμε πολύ δύσκολες ημέρες στην Ισπανία και εκείνη έχει να κάνει μια πολύ δύσκολη δουλειά».
Στις κυβερνήσεις Ραχόι η Σοράγια έχει αναλάβει διαδοχικά το υπουργείο Δικαιοσύνης και το υπουργείο Υγείας. Εκτός από αντιπρόεδρος της ισπανικής κυβέρνησης, πέρυσι τον Νοέμβριο ανέλαβε το υπουργείο Περιφερειακών Διοικήσεων, θέση που αφορά την καταλανική κρίση.
Μοναχοπαίδι από δεξιά οικογένεια, σπούδασε Νομική και αρχικά εργάστηκε ως δικηγόρος, ενώ ασχολείται με την πολιτική από το 2000, οπότε και ενσωματώθηκε στις τάξεις του Λαϊκού Κόμματος ως νομική του σύμβουλος. Πριν ασχοληθεί με την πολιτική, η 46χρονη ήταν δικηγόρος του κράτους—από τα 27 της χρόνια, ανήκε δηλαδή σε ένα ελιτίστικο σώμα νομικών που υπηρετούν τον κρατικό μηχανισμό.
Από το 2011, όταν τέθηκε στη δεύτερη θέση της εκλογικής λίστας του κόμματος, θεωρείται μία εκ των πολιτικών με το μεγαλύτερο βάρος στο εσωτερικό του Λαϊκού Κόμματος, μαζί με την Μαρία Ντολόρες δε Κοσπεδάλ (Σ.τ.Σ: η γενική γραμματέας του Λαϊκού Κόμματος και υπουργός Άμυνας της κυβέρνησης υπό τον Μαριάνο Ραχόι από τον Νοέμβριο του 2016, η οποία υπήρξε η πρώτη γυναίκα γενικός γραμματέας πολιτικού κόμματος στην Ισπανία).
Όπως επισημαίνει το BBC, πρόκειται για μια ικανή πολιτικό που όμως δεν διαθέτει κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα. Σύμφωνα πάντως με την ίδια πηγή, η Σοράγια δεν επλήγη από τα σκάνδαλα διαφθοράς που αμαύρωσαν το κεντροδεξιό Λαϊκό Κόμμα του Ραχόι και τα διαπιστευτήριά της είναι άψογα στα μάτια της κυβέρνησης.
Όπως σχολιάζει στο ΒBC ο Μανουέλ Αρίας-Μαλδονάδο, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο πανεπιστήμιο της Μάλαγα, μια μέρα προτού η Μαδρίτη αναλάβει την άμεση διοίκηση της Καταλονίας, η Σοράγια Σάενθ ντε Σανταμαρία έλεγε ενώπιον της Γερουσίας: «Πρέπει να την σώσουμε (την Καταλονία). Οι ηγέτες της έδειξαν το αληθινό τους πρόσωπο: υποσχέθηκαν ένα όνειρο αλλά κάνουν κόλπα».
Τώρα η ίδια καλείται να πείσει τους περίπου δύο εκατομμύρια Καταλανούς, οι οποίοι ψήφισαν υπέρ της απόσχισης στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου, ότι παραπλανήθηκαν.
Στο προφίλ της το Reuters σημειώνει ότι είναι σαφώς η εκλεκτή του Ραχόι στη διαχείριση κρίσεων και μάλιστα τόσο διαφορετικού περιεχομένου όπως ένα κρούσμα του ιού Έμπολα το 2014 και η συντριβή του αεροπλάνου της Germanwings το 2015.
Το 2015, η εφημερίδα USA Today την ανακήρυξε μια από τις πέντε «πιο ισχυρές γυναίκες» στην Ευρώπη και σημείωνε χαρακτηριστικά: «παρότι δεν είναι ο καλύτερος πολιτικός ρήτορας, αναδείχθηκε στην δημοφιλέστερη υπουργό μιας αντιδημοφιλούς κυβέρνησης».
«Οι απόψεις σχετικά με το πρόσωπό της αναπόφευκτα διίστανται» επισημαίνει και ο Αρίας-Μαλδονάδο. «Ως γυναίκα πολιτικός της κεντροδεξιάς δεν είναι ιδιαίτερα αρεστή στις αριστερές φεμινίστριες παρά τις φεμινιστικές της αξίες, αλλά γενικώς θεωρείται ικανή παρότι κάποιοι εκτιμούν ότι στο τέλος θα αποδειχτεί αναποτελεσματική».
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Huffington Post του 2015, η Σοράγια είναι, μεταξύ άλλων, θαυμάστρια της Έιμι Γουάινχαουζ και των Coldplay και διαθέτει μεγάλη συλλογή από γάντια.