Ραγδαίες εξελίξεις στην Βρετανία μετά το δραματικό διάγγελμα της πρωθυπουργού, Τερέζας Μέι, καθώς αναμένονται παραιτήσεις υπουργών. Δραματική τροπή παίρνει το Brexit ύστερα από το ναυάγιο της άτυπης συνόδου του Σάλτσμπουργκ, όπου οι 27 απέρριψαν τις προτάσεις της Τερέζα Μέι και κάλεσαν τη Βρετανίδα πρωθυπουργό να υποχωρήσει στα βασικά θέματα της οικονομίας και στο ιρλανδικό.
Η Τ.Μέι πατά σε "ναρκοπέδιο". Επί της ουσίας τα πάντα είναι στον αέρα.
Η παράταση των διαπραγματεύσεων με την Ε.Ε. πέρα από την καταληκτική ημερομηνία της 29ης Μαρτίου 2019, ακόμη και η διεξαγωγή ενός δεύτερου δημοψηφίσματος –όπως τόνισε το περιοδικό Spectator– δεν μπορούν να αποκλειστούν σαν ενδεχόμενα, αν το βρετανικό Κοινοβούλιο απορρίψει την (όποια) συμφωνία του παρουσιάσει στο προσεχές διάστημα η Μέι ή αν δεν υπάρξει ολοκληρωμένο «συμφωνητικό διαζυγίου» ανάμεσα στη Βρετανία και την Ε.Ε.
Οπως είχε αναφέρει έγκαιρα χτες το , η αιφνιδιαστική αυτή εξέλιξη μπορεί να σημαίνει, είτε ότι η Τ.Μέι φοβάται μην την "ρίξουν" καθώς οι Βορειο-ιρλανδοί βουλευτές- χωρίς αυτούς χάνει την πλειοψηφία- έχουν θέσει τελεσίγραφο και ζητούν σκληρό Brexit. Το δεύτερο ενδεχόμενο είναι να επιθυμεί η Τ.Μέι την "εικονική" κατάρρευση των διαπραγματεύσεων ώστε να οδηγηθεί σε νέο δημοψήφισμα η Βρετανία κάτι βέβαια που είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβεί.
Μέσα σε αυτό το ναρκοπέδιο δεν αποκλείεται η Βρετανία να αλλάξει πρωθυπουργό ή και κυβέρνηση ύστερα από πρόωρες εκλογές- τα πάντα βρίσκονται στο τραπέζι, καθώς η ετήσια συνδιάσκεψη των Τόρις στις 30 Σεπτεμβρίου κινδυνεύει να μετατραπεί σε κλωτσοπατινάδα οπαδών και αντιπάλων του «ήπιου» και του «σκληρού» Brexit.
Αντιδρώντας στα δημοσιεύματα του βρετανικού Τύπου για «ταπείνωση» της πρωθυπουργού και της χώρας (σε αυτό το πνεύμα κινήθηκαν Guardian, Times, Financial Times και BBC) η Μέι απηύθυνε χθες το απόγευμα ένα δραματικό διάγγελμα στους συμπατριώτες της, κατηγορώντας τους Ευρωπαίους ότι θέλουν να διασπάσουν εδαφικά το Ηνωμένο Βασίλειο με το να διατηρήσουν τη Β. Ιρλανδία στην τελωνειακή ένωση και ξεκαθαρίζοντας ότι θα μείνει πιστή στο αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2016, για να μην πλήξει τη δημοκρατία.
«Δύο πράγματα οφείλει να ξέρει η Ε.Ε.: Δεν θα ανατρέψω το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και δεν θα διασπάσω τη χώρα μου», είπε χαρακτηριστικά.
«Ο κ. Τουσκ μού είπε ότι οι προτάσεις μας υπονομεύουν την ενιαία αγορά, αλλά δεν έκανε καμία αντιπρόταση. Επομένως βρισκόμαστε σε αδιέξοδο», τόνισε εξάλλου η Βρετανίδα πρωθυπουργός, καλώντας την Ε.Ε. να καταθέσει συγκεκριμένη αντιπρόταση και να σέβεται τη Βρετανία.
Προδιαθέτοντας τους συμπατριώτες της και τη διεθνή κοινότητα για ένα μη συμφωνημένο Brexit, η Mέι διαβεβαίωσε τους 3 εκατομμύρια Ευρωπαίους πολίτες της Βρετανίας ότι τα δικαιώματά τους θα γίνουν απολύτως σεβαστά και είναι ευπρόσδεκτοι να μείνουν στη χώρα. Παράλληλα καθησύχασε τους κατοίκους της Βόρειας Ιρλανδίας ότι σε περίπτωση «άτακτου» Brexit θα κάνει το παν ώστε να μην αναβιώσουν τα «σκληρά σύνορα» της προ 1998 εποχής.
«Οι Ευρωπαίοι προτείνουν είτε να ακυρώσουμε το περιεχόμενο του δημοψηφίσματος υπακούοντας σε όλους τους κανόνες της Ε.Ε. για την οικονομία, το εμπόριο και την ανεξέλεγκτη μετανάστευση είτε να συνάψουμε μια συμφωνία ελεύθερου εμπορίου που θα αποκόψει οικονομικά τη Β. Ιρλανδία από την υπόλοιπη χώρα. Είναι αδύνατον να δεχθώ μια λύση που απειλεί την εδαφική μας ακεραιότητα», τόνισε.
Ορισμένοι από τους υπουργούς της κυβέρνησης της πρωθυπουργού της Βρετανίας Τερέζας Μέι θα απαιτήσουν να τους παρουσιάσει ένα «εναλλακτικό σχέδιο» όσον αφορά την πρότασή της για το Brexit.
Μάλιστα, ενδέχεται να υποβάλλουν ομαδικώς τις παραιτήσεις τους εάν δεν αλλάξει πορεία, ανέφερε η συντηρητική βρετανική εφημερίδα The Telegraph επικαλούμενη πηγές τις οποίες δεν κατονόμασε.
Οι υπουργοί θα απαιτήσουν από τη Μέι να τους παρουσιάσει ένα εναλλακτικό σχέδιο στην πρότασή της, που είναι γνωστή ως «Τσέκερς», κατά το υπουργικό συμβούλιο της Δευτέρας, κατά τις πληροφορίες που δημοσιεύει η εφημερίδα.
Το σχέδιο της Μέι ήδη δέχθηκε βαρύ πλήγμα από τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωση στην άτυπη Σύνοδο Κορυφής στο Σάλτσμπουργκ νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, εξωθώντας τη συντηρητική πρωθυπουργό να υιοθετήσει αδιάλλακτη στάση και να αξιώσει από τους ομολόγους της να της κάνουν εκείνοι τις δικές τους προτάσεις.
Οι οπαδοί του Brexit στο Συντηρητικό Κόμμα της Μέι καλωσόρισαν την Παρασκευή τον αδιάλλακτο τόνο της, όμως η πρόταση της έχει δεχθεί επικρίσεις και στο εσωτερικό.
Κατά το δημοσίευμα υπάρχει έντονη «φημολογία» κατά την οποία η υπουργός Εργασίας και Συντάξεων Έστερ ΜακΒέι πιθανόν θα αποχωρήσει από το υπουργικό συμβούλιο εάν δεν παρουσιαστεί νέα πρόταση, ενώ η υπουργός Διεθνούς Ανάπτυξης Πένι Μόρντοντ επίσης φέρεται να προτίθεται να παραιτηθεί, αν και η εφημερίδα σημείωσε πως φίλοι της διαψεύδουν ότι θα υποβάλλει παραίτηση.
Νωρίτερα την Παρασκευή, η Μόρντοντ έκρινε ότι η συμπεριφορά της ΕΕ αυξάνει την υποστήριξη στο ΗΒ προς το Μπρέξιτ, ακόμη και χωρίς καμιά συμφωνία.
Κατά το ίδιο δημοσίευμα ο Σάτζιντ Τζάβιντ, ο υπουργός Εσωτερικών της Μέι, θέλει να δει μια πρόταση που θα καθιστά ευκολότερο για τη Βρετανία να κλείνει συμφωνίες για το εμπόριο, πάντως δεν αναμένεται να υποβάλλει την παραίτησή του.
Η Βρετανίδα πρωθυπουργός «είναι ανίκανη να καταλήξει σε μια καλή συμφωνία για το Brexit», αντέδρασε ο ηγέτης των Εργατικών Τζέρεμι Κόρμπιν.
«Έχει βρεθεί σε μια αδύνατη θέση», εκτίμησε από την πλευρά του ο Κιρ Στάρμερ αρμόδιος για το Brexit του Εργατικού Κόμματος.
«Πίστευε ότι η σύνοδος (του Σάλτσμπουργκ) θα τη βοηθούσε στο συνέδριο (των Τόρις), όμως την έφερε σε δύσκολη θέση», πρόσθεσε.
Η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι πέρασε την Παρασκευή (21.09.2018) στην αντεπίθεση μετά την «απαράδεκτη» απόρριψη των προτάσεών της για το Brexit από τους Ευρωπαίους ηγέτες στη διάρκεια της συνόδου στο Σάλτσμπουργκ.
Η παρέμβασή της προκάλεσε την άμεση αντίδραση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ο οποίος σε ανακοίνωσή του επεσήμανε ότι είναι «πεπεισμένος πως εξακολουθεί να είναι εφικτός ένας συμβιβασμός, καλός για όλους».
«Βρισκόμαστε σε αδιέξοδο», κατήγγειλε η Μέι σε τηλεοπτικό διάγγελμα που έκανε χθες από το γραφείο της στη Ντάουνινγκ Στριτ.
«Δεν είναι αποδεκτό απλώς να απορρίπτουμε τις προτάσεις της άλλης πλευράς χωρίς μια λεπτομερή εξήγηση και αντιπροτάσεις», πρόσθεσε.
«Άρα τώρα χρειάζεται να ακούσουμε από την ΕΕ ποια είναι τα πραγματικά ζητήματα, ποια είναι η εναλλακτική τους, έτσι ώστε να μπορούμε να τα συζητήσουμε. Μέχρι τότε, δεν μπορούμε να έχουμε πρόοδο», εξήγησε.
«Το Τσέχερς είναι το καλύτερο σχέδιο για το Brexit»
Σύμφωνα με τη Βρετανίδα πρωθυπουργό, το σχέδιό της για το Brexit, με την ονομασία «Τσέκερς», το οποίο παρουσίασε τον Ιούνιο παραμένει «ο καλύτερος τρόπος να προστατευθούν οι θέσεις εργασίας εδώ και στην Ευρώπη και να αποφευχθεί ένα φυσικό σύνορο μεταξύ της Βόρειας Ιρλανδίας και της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας», όπως ζητούν οι Βρυξέλλες.
Ωστόσο στο Σάλτσμπουργκ οι 27 ηγέτες της ΕΕ απέρριψαν τη βρετανική θέση. Η Μέι ζήτησε να της συμπεριφέρονται «με σεβασμό» οι Ευρωπαίοι ομόλογοί της και τόνισε ότι πλέον το Λονδίνο αναμένει την «εναλλακτική» των Βρυξελλών.
«Για το καλό των διαπραγματεύσεων και από σεβασμό προς τις προσπάθειες της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι αποφασίσαμε να θεωρήσουμε το σχέδιο Τσέκερς ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση», επέμεινε από την πλευρά του ο Τουσκ.
Εξήγησε ότι «η βρετανική θέση, πριν και στη διάρκεια της συνόδου στο Σάλτσμπουργκ, ήταν εκπληκτικά σκληρή και αδιάλλακτη».
Όμως σε μια προσπάθεια να ρίξει τους τόνους, ο Τουσκ επεσήμανε ότι «κάνω αυτές τις δηλώσεις ως στενός φίλος της Βρετανίας και ειλικρινής θαυμαστής της πρωθυπουργού Τερέζα Μέι».
Από την πλευρά του ο Ιρλανδός πρωθυπουργός Λίο Βαράντκαρ εκτίμησε ότι οι δύο πλευρές «εισέρχονται σε δύσκολη φάση», όμως τόνισε ότι είναι αποφασισμένος να υπάρξει συμφωνία.
Σύμφωνα με τον Σάιμον Άσεργουντ καθηγητή πολιτικών επιστημών στο πανεπιστήμιο του Σάρεϊ, οι Ευρωπαίοι «προχώρησαν σε ένα είδους διευκρίνιση» μπροστά στις πληροφορίες που κυκλοφορούσαν στη Βρετανία, σύμφωνα με τις οποίες η ΕΕ είναι «έτοιμη για υποχωρήσεις».
Η διευκρίνιση αυτή όμως έγινε σε μια ευαίσθητη στιγμή για τη Μέι, λίγες ημέρες πριν το συνέδριο των Συντηρητικών που ξεκινά στις 30 Σεπτεμβρίου στο Μπέρμιγχαμ.
Βρετανός ΥΠΕΞ προς Ευρωπαίους: "Σοβαρευτείτε -Αν νομίζετε ότι θα υποχωρήσουμε, κάνετε λάθος"
Ο Τζέρεμι Χαντ προειδοποίησε τους Ευρωπαίους ότι είναι λανθασμένη η πεποίθηση πως θα παραδοθεί το Λονδίνο και κάλεσε την ΕΕ να σταματήσει τις στείρες απορρίψεις των βρετανικών προτάσεων στις διαπραγματεύσεις για το Brexit.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Βρετανίας τόνισε ότι οι πολίτες της χώρας του εμφανίζονται ολοένα και πιο ικανοποιημένοι να εγκαταλείψουν την ΕΕ χωρίς συμφωνία.
«Αν η άποψη της ΕΕ είναι ότι αν λέει όχι σε κάθε πρόταση που υποβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο, τελικά θα υποχωρήσουμε και θα καταλήξουμε είτε με μια επιλογή όπως αυτή της Νορβηγίας είτε θα μείνουμε στην ΕΕ, αν αυτή είναι η άποψή τους, τότε έχουν βαθιά παρανοήσει τον βρετανικό λαό», τόνισε ο Χαντ στο ραδιόφωνο του BBC.
«Μπορεί να είμαστε ευγενικοί, όμως έχουμε κόκκινη γραμμή. Άρα πρέπει να συνομιλήσουν μαζί μας με σοβαρότητα», υπογράμμισε.
«Μετέωρο» το Brexit – Ρήξη στις διαπραγματεύσεις με την Ε.Ε.
Ο Εμανουέλ Μακρόν δήλωσε ξερά «no comment», o αρχηγός των Εργατικών, Τζέρεμι Κόρμπιν, κάλεσε αμήχανα Ε.Ε. και κυβέρνηση να σταματήσουν τα πολιτικά παιχνίδια υποστηρίζοντας ότι «δεν είναι επιλογή ένα Brexit χωρίς συμφωνία», ενώ η πρωθυπουργός της Σκωτίας, Νίκολα Στέρτζον, χαρακτήρισε «τρομακτικό» το διάγγελμα της Μέι και της ζήτησε να πάψει να προσποιείται πως το σχέδιό της (γνωστό με την κωδική ονομασία Chequers) είναι ακόμα ζωντανό.
Εν όψει όλων αυτών ήταν φυσικό η στερλίνα να πέσει στο χαμηλότερο σημείο του 2018, κάτω από τα 1,32 δολάρια.
Οι Ευρωπαίοι προειδοποίησαν τη Μέι ότι αν δεν υποχωρήσει στα θέματα του εμπορίου, της ενιαίας αγοράς και των συνόρων με την Ιρλανδία ως την έκτακτη σύνοδο στις 17-18 Νοεμβρίου, θα αφήσουν τη Βρετανία να πέσει από το ευρωπαϊκό αεροπλάνο χωρίς αλεξίπτωτο.
Οι ειρωνικοί τόνοι αρκετών Ευρωπαίων ηγετών (ιδίως του Ντόναλντ Τουσκ, που χάρισε στη Μέι ένα γλυκό χωρίς κερασάκι, υπονοώντας ότι δεν υπάρχει συμφωνία α λα καρτ, αλλά και του Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ που δήλωσε σε αυστριακή εφημερίδα ότι Ε.Ε. και Βρετανία πρέπει να συμπεριφέρονται σαν… ερωτευμένοι σκαντζόχοιροι, αποφεύγοντας να πληγώσουν ο ένας τον άλλον) αποδόθηκαν από Ευρωπαίους διπλωμάτες στην ενόχληση των Βρυξελλών για τους επιθετικούς τόνους που χρησιμοποίησε η Βρετανίδα πρωθυπουργός σε άρθρο της σε γερμανικές εφημερίδες, όπου φάνηκε να επιδιώκει πολιτική διαπραγμάτευση, παρακάμπτοντας τον κορυφαίο διαπραγματευτή των Βρυξελλών, Μισέλ Μπαρνιέ.
Για τα βρετανικά ΜΜΕ το μήνυμα των Ευρωπαίων ήταν ξεκάθαρο:
«Το Brexit σας πήγε περίπατο», έγραψε η Daily Mirror. Στα περισσότερα πρωτοσέλιδα φιγουράριζε μια χαρακτηριστική φωτογραφία του πρακτορείου Reuters, με την Τερέζα Μέι να στέκει αμήχανη με το κόκκινο σακάκι της απέναντι στον φακό, έχοντας δίπλα της τις γυρισμένες πλάτες των ηγετών της Ε.Ε. στα σκούρα τους κοστούμια.
Η Συντηρητική πρωθυπουργός βρίσκεται πλέον με την πλάτη στον τοίχο, αφού πέρα από το μέτωπο των Ευρωπαίων (με επικεφαλής τον Μακρόν) έχει να αντιμετωπίσει τουλάχιστον 40 αντάρτες στο κόμμα της, που διαφωνούν με το σχέδιό της για τo Brexit.
Ενα ακόμη πλήγμα στην κυβέρνηση του Λονδίνου κατάφερε το Ανώτατο Δικαστήριο της Σκωτίας, κρίνοντας ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δύναται να αποφασίσει αν η Βρετανία μπορεί να… ανακαλέσει μονομερώς το Brexit.
«Απογοητευτική», χαρακτήρισε η Ντάουνινγκ την ετυμηγορία του δικαστηρίου του Εδιμβούργου, επαναλαμβάνοντας την πάγια θέση ότι το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος του 2016 για έξοδο από την Ε.Ε. θα γίνει οπωσδήποτε σεβαστό.