Η Ινδία και η Ρωσία θα ξεκινήσουν επίσημες συζητήσεις για το σύστημα αεράμυνας και αντιπυραυλικής προστασίας S-500 κατά τη διάρκεια της συνάντησης της 4ης Δεκεμβρίου 2025 στο Νέο Δελχί. Παράλληλα, και οι δύο πλευρές θα επανεξετάσουν τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης των S-400 καθώς και την πιθανή αγορά μαχητικών αεροσκαφών Su-57 από την Ινδία.
Όπως αναφέρθηκε από τους Times of India στις 29 Νοεμβρίου 2025, η Ινδία και η Ρωσία θα ανοίξουν επίσημο διάλογο για το σύστημα S-500 κατά τη συνάντηση της 4ης Δεκεμβρίου στο Νέο Δελχί, μεταξύ του Υπουργού Άμυνας της Ινδίας Rajnath Singh και του Ρώσου ομολόγου του Andrey Belousov. Και οι δύο πλευρές εξετάζουν επίσης τα χρονοδιαγράμματα παράδοσης των S-400 και, σύμφωνα με το Bloomberg, την πιθανή αγορά μαχητικών Su-57. Η Ινδία επιδιώκει επίσης την απόκτηση επιπλέον μονάδων S-400 και έχει εγκρίνει μεγάλες παραγγελίες πυραύλων S-400, ωστόσο ταυτόχρονα έχει εκφράσει ανησυχίες για τις καθυστερημένες παραδόσεις, τις οποίες η Ρωσία δηλώνει τώρα ότι θα ολοκληρώσει έως τον Νοέμβριο του 2026.
Μέχρι πρόσφατα, η Ινδία είχε δείξει περιορισμένο ενδιαφέρον για το S-500, παρόλο που το σύστημα προωθείται από τη Ρωσία εδώ και χρόνια, η οποία είχε προτείνει ακόμη και κοινή παραγωγή. Η απόφαση να ενταχθεί το θέμα στις συζητήσεις της 4ης Δεκεμβρίου υποδεικνύει ότι το Νέο Δελχί εξετάζει επιλογές για μελλοντική πυραυλική άμυνα ανώτερου επιπέδου (upper-tier), ώστε να συμπληρώσει τις υπάρχουσες μονάδες S-400, υπό το πρίσμα της εξέλιξης των βαλλιστικών ικανοτήτων του Πακιστάν. Παράλληλα ρεπορτάζ επιβεβαιώνουν ότι η Ινδία σχεδιάζει να ξεκινήσει διάλογο για το S-500 και το Su-57 κατά την επίσκεψη του Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν. Η Ινδία διατηρεί δεκαετίες συνεργασίας με τη Ρωσία, ενώ διαφοροποιεί τις πηγές της με άλλους προμηθευτές, και η συμπερίληψη του S-500 στη σύνοδο κορυφής θα μπορούσε να αντικατοπτρίζει μια μακροπρόθεσμη αξιολόγηση και όχι μια άμεση απόφαση προμήθειας. Ωστόσο, αυτή η συνάντηση θα μπορούσε να οδηγήσει στην πρώτη δομημένη ινδική εξέταση του συστήματος αεράμυνας S-500, επιτρέποντας και στις δύο πλευρές να ανταλλάξουν τεχνικές προσδοκίες, χρονοδιαγράμματα παράδοσης, απαιτήσεις χρηματοδότησης και βιομηχανικά ζητήματα, χωρίς να καταλήξουν σε άμεσες συμβατικές συμφωνίες.
Το S-500, με την ονομασία 55R6M Triumfator-M ή Prometheus, ξεκίνησε το 2002 όταν η NPO Almaz καθόρισε τις απαιτήσεις για ένα αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα πέμπτης γενιάς, σχεδιασμένο για την αντιμετώπιση βαλλιστικών πυραύλων, αεροδυναμικών στόχων και επιλεγμένων αντικειμένων στο εγγύς διάστημα (near-space). Οι εργασίες συνεχίστηκαν από το 2003 καθώς διαμορφωνόταν η διαμόρφωση του συστήματος, ακολουθούμενη από τον προκαταρκτικό σχεδιασμό το 2004 και τις μετέπειτα φάσεις έρευνας υπό τα προγράμματα Vlastelin και Samoderzhets, ως μέρος εθνικών βιομηχανικών προγραμμάτων. Το 2006, το Γραφείο Σχεδιασμού Almaz Antey ανέλαβε την ευθύνη για το ενοποιημένο σύστημα πυραυλικής αεράμυνας που περιλάμβανε το S-500 ως βασικό μέρος μιας πολυεπίπεδης δομής. Μεταξύ 2008 και 2010, δημιουργήθηκαν διάφορα στοιχεία ραντάρ, καθοδήγησης και πυραύλων, συμπεριλαμβανομένων των πρώιμων εκδόσεων των ραντάρ 77T6 και 76T6, υπο-συστοιχιών για κεραίες ενεργής φασικής συστοιχίας και εξαρτημάτων για τη σειρά αναχαιτιστών 77N6.
Από το 2011 έως το 2013, κατασκευάστηκαν και δοκιμάστηκαν πρωτότυπα και τεχνικά εξαρτήματα όπως το σύστημα ελέγχου μάχης 60K6, ο εκτοξευτής 55P6 και στοιχεία των συστημάτων 85Zh6-1 και 77T6. Τα αρχικά σχέδια προέβλεπαν την ολοκλήρωση έως το 2015 με σειριακή παραγωγή το 2014 ή το 2015, αν και τα χρονοδιαγράμματα άλλαξαν επανειλημμένα καθώς η κατασκευή επεκτεινόταν. Μέχρι το 2019, οι βιομηχανικές αρχές δήλωσαν την ετοιμότητά τους για σειριακή παραγωγή και έως το 2021, το πρώτο σετ ταξιαρχίας τέθηκε σε υπηρεσία με τις ρωσικές δυνάμεις αεράμυνας και αντιπυραυλικής άμυνας, υπεύθυνες για τη Μόσχα και τις κεντρικές περιοχές. Τον Δεκέμβριο του 2024, το ρωσικό γενικό επιτελείο δήλωσε ότι το πρώτο σύνταγμα εξοπλισμένο με S-500 πλησίαζε στην ολοκλήρωσή του για ρόλους στρατηγικής αντιπυραυλικής άμυνας.
Η δημόσια παρουσίαση του S-500 έγινε τον Αύγουστο του 2024, όταν εμφανίστηκε η πρώτη εικόνα ενός οχήματος μεταφοράς-ανύψωσης-εκτόξευσης (TEL) S-500 κατά τη διάρκεια της έκθεσης Army 2024 κοντά στη Μόσχα, δείχνοντας έναν μεγάλο τροχοφόρο εκτοξευτή που μετέφερε δύο κάνιστρα πυραύλων. Οι ρωσικές αρχές δήλωσαν ότι το S-500 έχει σχεδιαστεί για την αναχαίτιση υπερηχητικών πυραύλων που ταξιδεύουν με ταχύτητες άνω των 5 Mach, αεροσκαφών stealth, βαλλιστικών πυραύλων σε εκτεταμένες αποστάσεις και επιλεγμένων αντικειμένων στο εγγύς διάστημα, με ικανότητα ταυτόχρονης εμπλοκής έως και 10 βαλλιστικών στόχων. Η ενσωμάτωσή του με τα συστήματα S-400, S-300, S-350 και Pantsir S επιτρέπει την πολυεπίπεδη άμυνα και διασφαλίζει ότι το S-500 παραμένει μέρος μιας ευρύτερης αρχιτεκτονικής και όχι ένα αυτόνομο σύστημα. Οι συγκρίσεις τιμών το τοποθετούν πάνω από το εύρος κόστους της αμερικανικής συστοιχίας THAAD (που συνήθως εκτιμάται μεταξύ 1 και 1,5 δισεκατομμυρίου δολαρίων), ενώ προηγούμενες δηλώσεις έχουν κατονομάσει την Αλγερία, τη Λευκορωσία, την Κίνα, την Ινδία και το Ιράν ως πιθανούς μελλοντικούς χειριστές, αν και υποδείχθηκε επίσης ότι η πρώιμη παραγωγή προορίζεται για εθνική ανάπτυξη.
Το S-500 είναι ένα κινητό σύστημα αεράμυνας και αντιπυραυλικής άμυνας μεγάλου βεληνεκούς, ικανό να αναχαιτίζει βαλλιστικούς πυραύλους σε βεληνεκές έως 600 χλμ. και αεροδυναμικούς στόχους σε εκτεταμένες αποστάσεις, ενώ επιχειρεί σε υψόμετρα έως περίπου 200 χλμ., ανάλογα με τον τύπο του πυραύλου. Η αρχιτεκτονική ανίχνευσής του περιλαμβάνει διάφορα ραντάρ, μεταξύ των οποίων το ραντάρ επιτήρησης μεγάλου βεληνεκούς 91N6A(M) και τους ανιχνευτές παντός ύψους 96L6-1 ή 96L6-TsP, μαζί με προαιρετικούς ιστούς 40V6MT για τη βελτίωση της κάλυψης. Το σύστημα ελέγχου 60K6 ενσωματώνει τον σταθμό ελέγχου μάχης 55K6MA τοποθετημένο σε σασί BAZ-69092-012 και έχει σχεδιαστεί για να συντονίζει αποστολές πυρός, να ταξινομεί στόχους και να διαχειρίζεται εμπλοκές πυραύλων.
Τα βεληνεκή ανίχνευσης για βαλλιστικούς στόχους μπορούν να πλησιάσουν τα 2.000 χλμ. σύμφωνα με τις διαθέσιμες περιγραφές απόδοσης, ενώ η ανίχνευση αεροδυναμικών στόχων του S-500 αναφέρεται στη ζώνη των 600 έως 750 χλμ. υπό ορισμένες διαμορφώσεις. Το σύστημα μπορεί να παρακολουθεί μεγάλο αριθμό αντικειμένων (με ορισμένες προβλέψεις να δείχνουν έως και 500 αεροδιαστημικά ίχνη) και να ελέγχει πολλαπλούς πυραύλους αναχαίτισης ταυτόχρονα. Το S-500 θα λειτουργεί εντός μιας ευρείας ενοποιημένης δομής που περιλαμβάνει παλαιότερα S-300 και S-400, καθώς και άλλα επίπεδα άμυνας σημείου, επιτρέποντας την πολυεπίπεδη προστασία μεγάλων περιοχών, πόλεων, βιομηχανικών εγκαταστάσεων και στρατηγικών πόρων. Διαλειτουργικό με τα εθνικά συστήματα προειδοποίησης πυραυλικής επίθεσης για έγκαιρη κατάδειξη, ο χρόνος αντίδρασης του S-500 υπολογίζεται σε 3 με 4 δευτερόλεπτα.
Το στοιχείο πυρός του S-500 επικεντρώνεται στο αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα 98Zh6M1, το οποίο χρησιμοποιεί τα ραντάρ πολλαπλών λειτουργιών 76T6 και 77T6 και διάφορες κατηγορίες οχημάτων μεταφοράς-ανύψωσης-εκτόξευσης που μεταφέρουν πολλαπλούς τύπους πυραύλων. Το ραντάρ 76T6 χρησιμοποιεί σασί BAZ-6909-022 8x8 με κινητήρα 500 ίππων και κεραία ενεργής φασικής συστοιχίας σχεδιασμένη μέσω των προγραμμάτων Triumfator-AAR-1 και Triumfator-M-TA-256, ενώ το ραντάρ 77T6, σε σασί BAZ-69096 10x10 με κινητήρα 550 ίππων, ενσωματώνει υπο-συστοιχίες 256 μονάδων πομποδέκτη με αποκλειστική ψύξη και διανομή ισχύος. Οι εκτοξευτές περιλαμβάνουν τον 77P6 με δύο κάνιστρα για πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, τον εκτοξευτή 55P6 που αναπτύχθηκε κατά τη διάρκεια του έργου Triumfator-M και τον εκτοξευτή 51P6M σε σασί MZKT-7930.
Το σασί MZKT-792911, που δημιουργήθηκε ειδικά για να φιλοξενήσει τους εκτοξευτές S-500, διαθέτει διάταξη τροχών 12x12 με σύστημα διεύθυνσης πολλαπλών αξόνων και καμπίνα τριών θέσεων με μονάδα εξαερισμού φίλτρου. Πρόσθετα οχήματα, όπως το MZKT-6922, μπορούν να υποστηρίξουν βοηθητικό εξοπλισμό. Το σασί BAZ-69096 μπορεί να μεταφέρει φορτία έως 33.000 κιλά με μικτό βάρος 54.000 κιλά, μπορεί να αναρριχηθεί σε κλίσεις έως 30 μοίρες και να διασχίσει υδάτινα κωλύματα βάθους 1,7 μέτρων, ενώ το σασί BAZ-6909-022 μεταφέρει έως 22.000 κιλά με μικτό βάρος 41.100 κιλά. Αυτή η κινητικότητα εξασφαλίζει ότι οι πυροβολαρχίες S-500 μπορούν να διασπαρούν, να επανατοποθετηθούν και να προσαρμοστούν στις αλλαγές απειλών, διατηρώντας παράλληλα την ικανότητα εμπλοκής στόχων σε πολύ μεγάλες αποστάσεις και μεγάλα υψόμετρα.
Οι τύποι πυραύλων που χρησιμοποιούνται από το S-500 περιλαμβάνουν τους πυραύλους μικρού έως μεσαίου βεληνεκούς 9M96 και 9M96D, με βεληνεκές από 1 έως 40 χλμ. και 1 έως 120 χλμ. αντίστοιχα και διάμετρο 240 χιλιοστών με κεφαλή 26 κιλών, καθώς και τον 48N6DM με βεληνεκές 3 έως 250 χλμ. και κεφαλή 143 κιλών. Ο 40N6 φτάνει περίπου τα 400 χλμ. και μπορεί να αναχαιτίσει στόχους σε υψόμετρα κοντά στα 185 χλμ., σχηματίζοντας ένα εκτεταμένο στρώμα για αεροδυναμικές απειλές ή απειλές μεγάλου υψομέτρου. Οι πιο χαρακτηριστικοί αναχαιτιστές του S-500 είναι οι 77N6-N και 77N6-N1, με βεληνεκές 500 έως 600 χλμ. και υψόμετρα αναχαίτισης έως περίπου 200 χλμ., στοχεύοντας βαλλιστικούς πυραύλους που ταξιδεύουν με ταχύτητα έως 7.000 μέτρα ανά δευτερόλεπτο. Αυτοί οι πύραυλοι μεγάλου βεληνεκούς μπορεί να ζυγίζουν έως 4.000 κιλά και να έχουν μήκος μεταξύ 11 και 12 μέτρων, επιτρέποντας εμπλοκές εκτός της ατμόσφαιρας. Αναφέρονται επίσης πρόσθετοι τύποι πυραύλων, όπως ο 45T6, που περιγράφεται ως ικανός να αναχαιτίζει βαλλιστικούς πυραύλους με βεληνεκές έως 3.500 χλμ., αεροδυναμικούς στόχους υψηλής ταχύτητας, εναέρια κέντρα διοίκησης, αεροσκάφη AWACS και, σε ορισμένα σενάρια, δορυφόρους χαμηλής τροχιάς ή απειλές που προέρχονται από το διάστημα.
Μετάφραση από τον .
