Το 1993, στο Όσλο, ξεκίνησαν κρίσιμες Συνομιλίες μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινιακής Αρχής (του λοιπού ΠΑ) οι οποίες επικυρώθηκαν ως Συμφωνίες, στις 13/9/1993 στην Ουάσιγκτον και στην Τάμπα της Αιγύπτου, το 1995. Έκτοτε χρησιμοποιήθηκε διεθνώς μέχρι και ο όρος «Γενιά του Όσλο», ως δείγμα ελπίδας και νέας αρχής. Ωστόσο εξαρχής ήταν σαφές ότι το Όσλο έκρυβε ένα τραγικό αδιέξοδο, αλλά η διεθνής προπαγάνδα προωθούσε την απολύτως ένοχη αισιοδοξία της.

Ο εκ των συντελεστών της Συμφωνίας πρωθυπουργός του Ισραήλ, Γιτζάκ Ράμπιν, δολοφονήθηκε τον Νοέμβριο του 1995 από τον εβραίο εξτρεμιστή Γιγκάλ Αμίρ. Και μόνο αυτό, την ίδια χρονιά που υπογραφόταν η Συμφωνία της Τάμπα, αποδεικνύει πως τίποτε δεν είχε λυθεί.

Το Ισραήλ δεν θα αποδεχθεί ποτέ την παρουσία παλαιστινιακού κράτους

28 χρόνια μετά μία σειρά συγκρούσεων και εξεγέρσεων έπνιξαν τις Συμφωνίες στο αίμα. Από τις 10-17/5/21 έχουν εκτοξευτεί, μέχρι στιγμής, από την ισλαμιστική Χαμάς περί τις 3.000 ρουκέτες και πύραυλοι, ως τυφλά χτυπήματα εναντίον του Ισραήλ. Τουλάχιστον 300 από αυτούς αναχαιτίστηκαν επιτυχώς πάνω από το Τελ Αβίβ και τα περίχωρά του από το αντιαεροπορικό σύστημα Iron Dome. Εάν έβρισκαν τους στόχους τους το Ισραήλ θα καταμετρούσε χιλιάδες νεκρούς. Η Ισλαμιστική Τζιχάντ έχει ως ακρογωνιαίο λίθο της ιδεολογίας της το «Μέτωπο εξάλειψης» του Ισραήλ. Τα επακολουθήσαντα στοχευμένα αντίποινα των Ισραηλιτών αφορούσαν τα στελέχη της Χαμάς και τα σημεία εκτόξευσης ρουκετών και πυραύλων –συχνά μέσα σε σπίτια πολιτών, εκπαιδευτήρια και ιατρικά κέντρα.

Το εγκληματικά υποκριτικό Όσλο

Στις προαναφερθείσες Συμφωνίες καθορίστηκε, μεταξύ άλλων, η διαίρεση της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας σε τρεις τομείς:

α) Στον πρώτο τομέα η ΠΑ θα είχε πλήρη έλεγχο.

β) Στον δεύτερο η ΠΑ θα είχε τον πολιτικό έλεγχο, ενώ το Ισραήλ θα εγγυάτο την ασφάλειά του. (Σ.σ.: Η δυσλειτουργικότητα είναι πασιφανής).

γ) Στον τρίτο τομέα, όπου ζουν οι Ισραηλινοί έποικοι και υπάρχουν οι οικισμοί τους, θα είναι υπό πλήρη ισραηλινό στρατιωτικό έλεγχο.

Πιο σημαντικό από τα προαναφερθέντα δυσεφάρμοστα, ήταν, ότι στο Όσλο δεν αγγίχθηκαν καν τα ακανθώδη ζητήματα, όπως της Ιερουσαλήμ, των Παλαιστινίων προσφύγων, η (μέχρι σήμερα…) συνεχιζόμενη επέκταση των ισραηλινών οικισμών, η συνολικότερη ασφάλεια, και το μέγα ζήτημα των συνόρων. Μόνο η ανάγνωση αυτών των απολύτως κρίσιμων ζητημάτων δείχνει τι ΔΕΝ επιλύθηκε τότε, με αποτέλεσμα και τον σημερινό κύκλο του αίματος.

Το ανθρωπιστικό πρόβλημα των Παλαιστινίων με στοιχεία

Μελέτες του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) αναφέρουν, πως στις Παλαιστινιακές περιοχές οι νέοι 15 έως 29 ετών είναι άνεργοι και αποτελούν το 43,4% του πληθυσμού στις περιοχές που η Διεθνής Κοινότητα θεωρεί κατεχόμενες. Το ποσοστό αυτό είναι το υψηλότερο σε όλη την ευρύτερη περιοχή.

Στη Γάζα η ανεργία φτάνει στο 64,6% των νέων. 1,44 εκατομμύρια νέοι Παλαιστίνιοι δεν βρίσκουν δουλειά και δεν πηγαίνουν καν στο σχολείο. Το 53% των νέων που αποφοιτούν μένουν άνεργοι. Το 33% θέλει να εγκαταλείψει τα παλαιστινιακά εδάφη στα οποία γεννήθηκε. Το 73% πιστεύει ότι δεν έχει καμία ελπίδα βελτίωσης. Η ανεργία στις γυναίκες φτάνει στο 47,4% –το υψηλότερο στον κόσμο. Σε αυτά πρέπει να προστεθεί η μειωμένη πρόσβαση σε υπηρεσίες Υγείας, οι διακοπές ρεύματος για 7-8 ώρες ημερησίως, και η στενά ελεγχόμενη νόμιμη έξοδος από τα Παλαιστινιακά εδάφη.

Εδώ και δεκαέξι (16) χρόνια, από το 2005, η ΠΑ, κι ο Παλαιστίνιος πρόεδρος Μαχμούντ Αμπάς, δεν διενεργεί εκλογές, ευρισκόμενος σε διαμάχη με την παλαιστινιακή ισλαμιστική οργάνωση Χαμάς. Φέτος, σύμφωνα με διάταγμα του γραφείου Αμπάς, η ΠΑ προκήρυξε βουλευτικές εκλογές για τις 22 Μαΐου, προεδρικές στις 31 Ιουλίου και στις 31 Αυγούστου εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Εθνικού Παλαιστινιακού Συμβουλίου, του εξόριστου Κοινοβουλίου της. Ερώτημα παραμένει αν θα γίνουν μετά τις καταστροφές που προκλήθηκαν από τα ισραηλινά αντίποινα στη μαζική πυραυλική επίθεση της Χαμάς.

Τα 1,76 εκατομμύρια Παλαιστινίων που κατοικούν στην Γάζα αντιστοιχούν σε 4.800 άτομα ανά τετραγωνικό χιλιόμετρο, που είναι το τρίτο μεγαλύτερο ποσοστό πυκνότητας στον κόσμο. Από αυτούς περίπου 1 εκατομμύριο (εκ των οποίων 400 χιλιάδες παιδιά) ζουν σε κατάσταση φτώχιας ή και κάτω από αυτήν, με μέσο εισόδημα 4 δολάρια τη μέρα, 400 σέκελ τον μήνα.

Ως προς το κατά κεφαλήν ΑΕΠ, η Γάζα βρίσκεται στην 174η θέση ανάμεσα από τις 223 χώρες του πλανήτη.

Οι Παλαιστίνιοι παγκοσμίως υπολογίζονται σε 14 εκατομμύρια.

Στοιχεία για την μη επίλυση του Παλαιστινιακού προβλήματος

Όπως ήδη αναφέραμε στην κορυφή του προβλήματος της μη επίλυσης του Παλαιστινιακού βρίσκεται η ανταγωνιστική διαρχία μεταξύ ΠΑ και Φατάχ απέναντι στη Χαμάς. Η επί 16 χρόνια ανικανότητα συνεννόησης για εκλογές στα παλαιστινιακά εδάφη κάνει εξαιρετικά δύσκολη τη συνολική συμφωνία με το Ισραήλ στα πολύ κρίσιμα ζητήματα.

Μετά τις «Συμφωνίες του Όσλο» η οικονομική διαφθορά μελών των παλαιστινιακών αρχών, όπως και γενικότερα κάποιων αραβικών κρατών συντέλεσαν στο να δημιουργηθεί χάσμα μεταξύ Παλαιστινίων και χωρών του Κόλπου. Αποτέλεσμα ήταν η μετακύληση της εξουσίας από την Φατάχ στην ριζοσπαστικοποιημένη ισλαμιστικά Χαμάς που έχει ως στόχο την εξάλειψη του Ισραήλ. Ένα άλλο γεγονός που σημάδεψε τις εξελίξεις ήταν το ότι ο Γιασέρ Αραφάτ στράφηκε προς την Αίγυπτο και τους προέδρους της, Ανουάρ Σαντάτ και αργότερα τον Χόσνι Μουμπάρακ. Και αυτό επέτεινε την δυσπιστία με τις χώρες του Κόλπου.

Είναι χαρακτηριστικό, ότι στον Λίβανο οι 600.000 Παλαιστίνιοι που ζουν εκεί δεν έχουν ιδιοκτησιακά δικαιώματα και θεωρούνται μονίμως πρόσφυγες χωρίς καν δυνατότητα νόμιμης μετανάστευσης. Ανάλογη θέση έχουν και οι περίπου 800.000 χιλιάδες Παλαιστίνιοι που ζουν στη Συρία. Η αντιμετώπισή τους εκεί δεν άλλαξε ούτε όταν η Αλ Κάιντα βομβάρδισε τον οικισμό τους, στο Γιαρμούς, της Δαμασκού. Στην τρέχουσα μεγάλης κλίμακος σύγκρουση η Συρία, παρά την μεγάλη εχθρότητά της με το Ισραήλ, δεν πήρε το μέρος των Παλαιστινίων, κι αυτό λέει πολλά!

Οι Άραβες αγωνίζονται ανεπιτυχώς μέχρι στιγμής να απομακρύνουν την Συρία από την επιρροή του Ιράν. Σημειώνουμε, α: η Συρία ήταν (και είναι;) το επίκεντρο του αραβικού εθνικισμού από την εποχή του απελευθερωτικού αγώνα των Αράβων εναντίον των Οθωμανών, και β: το Σιιτικό Ιράν είναι ορκισμένος εχθρός της Σουνιτικής Σαουδικής Αραβίας και των συμμαχικών της αραβικών χωρών.

Στην μη επίλυση του προβλήματος συντελεί τα μέγιστα ο προαιώνιος θρησκευτικός Διχασμός μεταξύ Σουνιτών (που είναι η συντριπτική πλειοψηφία των Μουσουλμάνων παγκοσμίως), και Σιιτών. Αυτός ο Διχασμός αποτελεί το μεγαλύτερο, επίσημο Σχίσμα των Μουσουλμάνων, καθώς υπάρχουν και άλλα περί τα δέκα οκτώ ‘‘σχίσματα’’. Έτσι σε αυτόν τον Μουσουλμανικό πολυδιασπασμένο κόσμο που συχνά αλληλοσυγκρούεται μέχρι θανάτου δυσχεραίνεται τραγικά και η επίλυση του Παλαιστινιακού.

Είναι χαρακτηριστική η καταστροφή του Λιβάνου, λόγω του εμφυλίου τον οποίο διέσπειραν οι προαναφερόμενες αντιμαχόμενες δυνάμεις, θρησκευτικές και εθνικές, όπως και ο ρόλος της Σιιτικής στρατιωτικοπολιτικής οργάνωσης Χεσμπολάχ (Κόμμα του Θεού»). Αυτά αποτελούν εφιαλτική προοπτική για το Παλαιστινιακό, ακόμη και εάν το Ισραήλ έσπευδε να συμφωνήσει με τους Παλαιστίνιους σε ΟΛΑ.

Παρ’ όλα αυτά, το κυρίαρχο κράτος στην περιοχή είναι το Ισραήλ. Έτσι είναι και δική του η ευθύνη να προχωρήσει σε ανθρωπιστικές και σύννομες με το Διεθνές Δίκαιο λύσεις υπέρ των Παλαιστινίων με όποιο τρόπο κρίνει, αφού ενεργήσει για την αυτοάμυνα και την ασφάλειά του. Οφείλει να λύσει το μέγιστο ζήτημα της διαρκούς επέκτασης των νέων οικισμών του. Και σε αυτή την τελευταία (;) σύγκρουση το ιδιοκτησιακό ήταν η αφορμή. Η εξαθλίωση στη Γάζα και όπου αλλού κατοικούν Παλαιστίνιοι προάγει τον ριζοσπαστισμό και ενισχύει τους σκοπούς της Χαμάς.

Σήμερα περί τους 450.000 Ισραηλίτες έποικοι ζουν σε νέους οικισμούς στην Δυτική Όχθη όπου, όμως, κατοικούν 2,8 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι. Αυτοί οι οικισμοί θεωρούνται παράνομοι από την Διεθνή Κοινότητα οι οποία έχει δεχτεί την επιστροφή στα σύνορα προ του πολέμου του 1967. Παρομοίως η κατάληψη/προσάρτηση της Ανατολικής Ιερουσαλήμ, το 1967, δεν έγινε παραδεκτή. Έτσι, παρά την ‘‘αναγνώριση’’ Τραμπ, της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ, 128 από τα 193 κράτη μέλη του ΟΗΕ δεν την αναγνώρισαν. Το πρόβλημα παραμένει, καθώς και οι Παλαιστίνιοι θεωρούν την Ανατολική Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα του μελλοντικού τους κράτους.

Αυτοί που ρίχνουν λάδι στη φωτιά

Σήμερα το Ιράν, το Κατάρ και η Τουρκία είναι αυτοί που εμφανώς (γιατί υπάρχουν και οι αφανείς…) ενισχύουν την Χαμάς με κάθε τρόπο: όπλα, πυραύλους, σύγχρονους τετραπλούς εκτοξευτές, χρήματα, κρίσιμη Επιμελητεία, συντονιστικές «Υπηρεσίες»…, πράκτορες και εκπαιδευτές. Κάθε μία από αυτές τις χώρες διακηρύσσει την συντριβή ή την εξάλειψη από προσώπου γης του Ισραήλ.

Ειδικότερα ο ρόλος της Τουρκίας στη μη επίλυση του Παλαιστινιακού παραμένει κορυφαίος. Ο ίδιος ο κ. Ερντογάν έχει ταχθεί υπέρ της συντριβής του Ισραήλ και της οθωμανικής επανακατάκτησης της Ιερουσαλήμ από μουσουλμανικό στρατό του οποίου θα είναι ο υπέρτατος ηγέτης.

Η Τουρκία εφαρμόζει στη Γάζα αυτό που κάνει από το Αζερμπαϊζάν, έως την Αλβανία, τα Σκόπια, τη Λιβύη, τη Σομαλία, το Σουδάν, κα. Προσεταιρίζεται το μουσουλμανικό στοιχείο χτίζοντας σπίτια, κέντρα υγείας, νοσοκομεία, σχολεία, θρησκευτικά διδακτήρια. Κατασκευάζει έργα ύδρευσης, αποχέτευσης, συντηρεί μουσουλμανικά κτίσματα, και προωθεί την διδασκαλία της τουρκικής γλώσσας. Δημιουργεί πανεπιστημιακές σχολές Διεθνών Σχέσεων, (βλ. Βοσνία, Αλβανία, Σκόπια), και προχωρά σε εξοπλισμούς, οργάνωση στρατού, όπως σε Σομαλία, Λιβύη, ενώ εγκαθιστά στρατιωτικές βάσεις.

Όλα αυτά τα υλοποιεί μέσω ενός πυκνού δικτύου της Τουρκικής Υπηρεσίας Πληροφοριών MIT (Milli İstihbarat Teşkilatı), η οποία στήνει «Υπηρεσίες»-Δούρειους Ίππους με τις οποίες εισβάλλει στις χώρες-στόχους. Μερικές από αυτές είναι: η τουρκική Υπηρεσία Ανάπτυξης και Συνεργασίας (Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı ή TİKA), η Προεδρία των Τούρκων στο Εξωτερικό και των Σχετικών Κοινοτήτων (Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı ή YTB), το Ινστιτούτο Yunus Emre, το Ίδρυμα Maarif, κα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι το Ισραήλ στους πρόσφατους βομβαρδισμούς στη Γάζα κατέστρεψε το πολυώροφο κτίριο της ΤΙΚΑ, μια υπηρεσία που ο ετήσιος προϋπολογισμός της παρουσιάζεται ότι φτάνει τα 4 δισ. δολάρια, ενώ είναι βέβαιο ότι είναι διπλάσιος. Μόνο η ΤΙΚΑ, που ελέγχεται απευθείας από τον κ. Ερντογάν, δραστηριοποιείται σε 140 χώρες και έχει ανοίξει επισήμως γραφεία σε 48.

Το Ισραήλ στους πρόσφατους βομβαρδισμούς κατέστρεψε στη Γάζα τουλάχιστον δύο κτίρια που ανήκαν αμιγώς στην ΜΙΤ.

Το μέλλον του παλαιστινιακού προβλήματος

Το πρόβλημα δεν θα λυθεί με τις ρουκέτες της Χαμάς. Η σύγκριση ισχύος με το Ισραήλ είναι συντριπτικά σε βάρος της. Ο πρώτος στόχος όσων προμηθεύουν και «βάζουν φωτιά» στις ρουκέτες της είναι να διαλυθούν οι συμμαχίες του Ισραήλ με τους Άραβες, και η (οι) «Συμφωνία (ες) του Αβραάμ», και όχι η επίλυση των προβλημάτων των Παλαιστινίων. Εξίσου στρατηγικοί στόχοι της Χαμάς είναι η συνεχής, εμπόλεμη ουσιαστικά, κατατριβή τους Ισραήλ, και η προσπάθεια εξουδετέρωσης του αντιαεροπορικής ασπίδας Iron Dome με πρόκληση κορεσμού κατόπιν μαζικής εκτόξευσης πυραύλων.

Κορυφαίο ερώτημα είναι πώς και από πού ο, όντως, πάμπτωχος παλαιστινιακός λαός προμηθεύεται δια της Χαμάς μεγάλης αξίας εκτοξευτές/όπλα, και περισσότερους από 3.000 πυραύλους τους οποίους εκτοξεύει μέσα σε λίγες μόνο μέρες;

Το Παλαιστινιακό από διμερές ζήτημα, όπως παρουσιαζόταν το 1993, έχει πλέον μετατραπεί σε πολυπαραγοντικό, Γεωπολιτικό και Γεωστρατηγικό της ευρύτερης περιοχής. Η Ρωσία είναι στενή σύμμαχος της Συρίας, ενώ έχει τριγωνική σχέση με το Ιράν και την Τουρκία. Οι Άραβες εμπλέκονται στο σύνολό τους.

Εάν δούμε το Ισραήλ και τους Παλαιστινίους ως ένα ενιαίο Γεωπολιτικό σύμπλοκο τότε θα πρέπει να υπογραμμίσουμε έντονα πως η αδυναμία σχηματισμού κυβερνήσεων τόσο στο Ισραήλ όσο και στα παλαιστινιακά εδάφη αποδεικνύει πως αυτό το σύστημα βιώνει τα όριά του και πρέπει να δεχτεί κρίσιμες αλλαγές, εάν θέλει να επιβιώσει.

Η υπερ-δύναμη του πλανήτη, οι ΗΠΑ, δεν έχουν ακόμη δείξει ξεκάθαρα την πολιτική τους και εμφανίζονται να επιθυμούν προς το παρόν την στασιμότητα του ζητήματος, ενώ προβάλλουν το δικαίωμα της νόμιμης άμυνας του Ισραήλ.

Μετά την εγκληματική «Αραβική Άνοιξη» και τις ολέθριες «ιδέες» της διοίκησης Ομπάμα για «καντονοποίηση» των Αραβικών χωρών, και την αλλοπρόσαλλη πολιτική Τραμπ, έχει διαταραχθεί η ισορροπία στην ευρύτερη περιοχή. Τότε και τώρα ένας από τους μοχλούς διάλυσης και πλήρους ελέγχου των αραβικών χωρών ήταν η Τουρκία, στενά συνεργαζόμενη με τις ΗΠΑ. Πρόσφατα, επί κ. Μπάιντεν, οι ΗΠΑ πρότειναν (!) την Τουρκία ως κομβική χώρα διευθέτησης… μέχρι και του Αφγανικού προβλήματος.

Τα γεγονότα είναι μπροστά μας, όπως και οι εξελίξεις. Μόνο ο θετικός αλληλοεπηρεασμός όλων των δρώντων παραγόντων και κρατικών συμφερόντων μπορεί κάποια στιγμή να λύσει το Παλαιστινιακό. Αλλά τούτο αυτή τη στιγμή φαίνεται εξαιρετικά δύσκολο.