Έχει πάψει ο ίδιος να ζει, και υπάρχει μέσα από τους άλλους. Αυτή είναι και η τραγωδία του. Να κοιτά την ζωή που ο ίδιος δεν τόλμησε ή δε μπόρεσε να ζήσει να του χαμογελά στα πρόσωπα των άλλων. Αυτό τον θανατώνει. Γι αυτό και τις περισσότερες φορές κατηγορεί όλα αυτά που βαθύτερα ποθεί.
Ο Χριστός βέβαια μας ζήτησε να μην κατακρίνουμε κανέναν άνθρωπο, γιατί και δουλειά μας δεν είναι αλλά και γνώση δεν έχουμε την απόλυτης αλήθειας. Μόνο ο Θεός γνωρίζει την αλήθεια όλων εκείνων που εμείς επιφανειακά παρακολουθούμε.
Δεν φαίνεται ωστόσο να ακούμε την προτροπή του, και έτσι όταν θα έρθει η ώρα να φύγουμε από την παρούσα φάση ζωής, γιατί θα έρθει, οι κρίσεις και επικρίσεις που κάναμε θα μας συναντήσουν. Δηλαδή ο Χριστός θα μας πει, «για ελάτε τώρα εδώ εσείς οι κριτές της οικουμένης, εσείς που δεν αφήσατε άνθρωπο δίχως σχολιασμό και κατάκριση, που κουνούσατε επιδεικτικά το δάκτυλο σας, απέναντι στα λάθη και τις αμαρτίες των άλλων να δούμε και την δική σας ζωή; Για να δούμε τον βίο σας, όχι αυτόν που μασκαρεμένα και προσεγμένα πλασάρατε προς τα έξω σαν καλοφωτισμένη βιτρίνα αλλά εκείνο που κρύβατε επιμελώς στα σκοτεινά δωμάτια της ψυχής σας. Για να σας δούμε πόσο ηθικοί είσαστε εσείς ώστε να κρίνετε τους άλλους ως ανήθικους; Πόσο αγαθοί και αθώοι ήσασταν ώστε να βλέπετε παντού το κακούς και πονηρούς, άπιστους, αιρετικούς και προδότες της πίστεως. Για να ζυγιστούμε…..» Και ξέρετε τον εαυτό μας και τους ανθρώπους μπορούμε ενίοτε να κοροϊδεύομε και να κλέβουμε στο ζύγι, αλλά του Θεού η ζυγαριά είναι ακριβείας και κανείς δε μπορεί να εξαπατήσει Εκείνον που ξέρει τα άδηλα και τα κρύφια της καρδίας μας.
Ιερέας: Αμαρτία να βαπτίζετε τα παιδιά σας μετά τους πέντε μήνες
Υπάρχει όμως ξέρετε κι ένας άλλος δρόμος. Εκείνος που ξέρει να αγαπά, να συγχωρεί και κυρίως να μην κατακρίνει κανέναν. Λέει το Γεροντικό για έναν αμελή και αμαρτωλό μοναχό, ότι δεν ήταν και το καλύτερο παιδί. Όμως δεν κατέκρινε ποτέ κανέναν. Δεν σχολίαζε τις ζωές τον άλλων, και εάν κάτι μάθαινε προσευχόταν και σκέπαζε τον αδελφό του. Δεν τραβούσε το σεντόνι, δεν διαπόμπευε, διότι γνώριζε καλά τον πατερικό λόγο σοφίας, που λέει, «σήμερα εσύ αύριο εγώ…»Αυτός ο αμελής στα πνευματικά καθήκοντα του μοναχός έφτασε στην κρίσιμη και φοβερά ώρα την αναχωρήσεως του από τον κόσμο αυτό. Μαζεύτηκαν οι άλλοι μοναχοί γύρω από την επιθανάτιο κλίνη του και προσεύχονταν. Παρατήρησαν όμως έκπληκτοι πως ο αδελφός αντίκριζε τον θάνατο με μεγάλη αταραξία και ψυχική γαλήνη.
- Παιδί μου, του είπε τότε ο Ηγούμενος, όλοι εδώ ξέρουμε πως δεν ήσουν και τόσο επιμελής στα καθήκοντά σου. Πώς πηγαίνεις με τόσο θάρρος στην άλλη ζωή;
- Είναι αλήθεια, Αββά, ψιθύρισε ο ετοιμοθάνατος, πως δεν ήμουν καλός μοναχός. Ένα πράγμα όμως τήρησα με ακρίβεια στην ζωή μου: Δεν κατέκρινα ποτέ μου άνθρωπο. Γι’ αυτό, σκοπεύω να πώ στον Δεσπότη Χριστό, όταν παρουσιαστώ ενώπιον Του: «Εσύ, Κύριε, είπες "μη κρίνετε, ίνα μη κριθήτε"», κι ελπίζω ότι δεν θα με κρίνει αυστηρά.
- Πήγαινε ειρηνικά στο αιώνιο ταξίδι σου, παιδί μου, του είπε με θαυμασμό ο Ηγούμενος. Εσύ κατόρθωσες χωρίς κόπο να σωθείς…».