Κορυφαίοι πράκτορες της γερμανικής Abwehr και της βρετανικής κατασκοπίας έδρασαν στην Ελλάδα, όπως γράφει το militaire.gr, αθόρυβα και αθέατα και απέσπασαν πολύτιμες πληροφορίες που αποδείχθηκαν σημαντικές τα επόμενα χρόνια των στρατιωτικών επιχειρήσεων.
Άλλωστε η Αθήνα, αποτελούσε λόγω της γεωγραφικής της θέσης, ένα κομβικό σταυροδρόμι μεταξύ Ανατολής και Δύσης και εκτός των άλλων υπήρχε και έντονο γεωπολιτικό ενδιαφέρον.
ΟΙ ΠΡΑΚΤΟΡΕΣ ΤΟΥ ΦΟΝ ΚΑΝΑΡΗ
Ο επικεφαλής της Abwehr ήταν ο Ναύαρχος Βίλχελμ φον Κανάρις, είχε δείξει έντονο ενδιαφέρον για τα ελληνικά πράγματα και μάλιστα είχε προσωπικές φιλίες με πολλούς επιφανείς Έλληνες.
Με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία συγκροτήθηκε στην Ελλάδα παράρτημα του κόμματός του, το οποίο έγινε παντοδύναμο ανάμεσα στους Γερμανούς που ζούσαν στη χώρα μας.
Στα χρόνια πριν την Κατοχή η ισχυρότερη κατασκοπευτική δράση στην Ελλάδα σημειώθηκε από τη γερμανική πλευρά. Ήταν περισσότερο μεθοδευμένη και αποδοτική. Μάλιστα το ίδιο δίκτυο που λειτουργούσε ήδη από τα προπολεμικά χρόνια στη χώρα μας συνέχισε τη λειτουργία του ακόμα και μετά την αποχώρηση των γερμανικών στρατευμάτων από την Ελλάδα!
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Όπως σημειώνει στην έρευνα του ο Μιχαλης Στουκας, ως στρατιωτικός ακόλουθος της γερμανικής πρεσβείας εμφανίστηκε το 1938 ο Κρίστιαν Κλεμ φον Χόχενμπεργκ. Είχε τον βαθμό του Συνταγματάρχη της Βέρμαχτ.
Ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος για τη θέση αυτή, καθώς γεννήθηκε στη Σμύρνη το 1891 και είχε φιλικές σχέσεις με πολλούς συνομηλίκους του Έλληνες που μετά τη μικρασιατική καταστροφή εγκαταστάθηκαν στη χώρα μας. Έχοντας φοιτήσει στην Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης γνώριζε άριστα ελληνικά. Φιλικός και προσηνής ,ανέπτυξε έντονη κινητικότητα στην Αθήνα και ερχόταν σε επαφή τόσο με στελέχη της κυβέρνησης Μεταξά όσο και με επιφανείς οικονομικούς και κοινωνικούς παράγοντες της χώρας μας.
Εκτός από στελέχη της πρεσβείας συνεργαζόταν και με κατασκοπευτικές ομάδες που είχαν δημιουργηθεί σε ελληνικές πόλεις από τους κατά τόπους προξένους της Γερμανίας όπως τον Βαλεντίνο Φίσερ στη Θεσσαλονίκη, τον Χέλμουτ Σόφελ στον Βόλο κ.α. Φίλοι του φον Χόχενμπεργκ ήταν ο αντιπρόσωπος της Siemens στην Ελλάδα Ιωάννης Βουλπιώτης, ο διευθυντής της Λουφτχάνσα Χρήστος Νικολόπουλος, ο επιχειρηματίας Ανδρέας Καρπαθάκης κ.α.
Ο Έρνεστ Τζιόμπεκ ήρθε στην Ελλάδα ως υψηλόβαθμο διευθυντικό στέλεχος της ΑΕΤΕ (Ανώνυμης Ελληνικής Τηλεφωνικής Εταιρείας) προδρόμου του ΟΤΕ.
Δήλωνε ότι ήταν ειδικευμένος στις τηλεπικοινωνίες και ότι ήταν διευθυντής στα κεντρικά της Telefunken στο Βερολίνο, ωστόσο στην πραγματικότητα ήταν λοχαγός της Gestapo. Μαζί με την όμορφη σύζυγό του είχαν έντονη κοσμική ζωή και γνωρίζονταν με πολλούς επιφανείς Αθηναίους.
Ο Τζιόμπεκ ήταν προϊστάμενος του Έγκον Κοντουμά που υπηρετούσε κι αυτός ως διευθυντικό στέλεχος της ΑΕΤΕ και ήταν επίσης πράκτορας της Abwehr.
Συνεργαζόταν επίσης με τον Αυστριακό Βάλτερ Ντέτερ που του έδινε πολλές χρήσιμες πληροφορίες πολιτικού και κοινωνικού ενδιαφέροντος.
Ο Άρθουρ Ζάιτς τοποθετήθηκε στη γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα τον Ιανουάριο του 1938 ως προξενικός υπάλληλος και η επίσημη εργασία του ήταν η διεκπεραίωση της γραμματείας της γερμανικής πρεσβείας στην Αθήνα ενώ επίσης ήταν και επικεφαλής του γραφείου διαβατηρίων. Στην πραγματικότητα ο Ζάιτς 28 ετών μόλις τότε, εκπροσωπούσε ανεπίσημα βέβαια τις γερμανικές υπηρεσίες κατασκοπείας στην Ελλάδα.
Ο ΔΙΑΒΟΗΤΟΣ «ΠΟΡΦΥΡΟΣ ΛΥΚΟΣ»
Ο Ούγγρος υπήκοος Μπέλα Νέμερε με το πολυμελές και ιδιαίτερα δραστήριο δίκτυό του, ήταν μία εμβληματική φυσιογνωμία στον χώρο των κατασκόπων. Το πραγματικό του ονοματεπώνυμο ήταν Γιόχαν Προχάτσκο και ήρθε στην Ελλάδα με τη σύντροφο και συνάδελφό του Λουίζα Σβαρτς, που εμφανιζόταν ως γραμματέας του, την άνοιξη του 1940. Με τη συνδρομή των Κλέωνα Ζαφείρη και του Μιχαήλ Βοϊβόνδα, ίδρυσε μία Ανώνυμη Εταιρεία εισαγωγών εξαγωγών με κεφάλαιο 1.000.000 δραχμές, από τα οποία το 25% διέθεσε ο ίδιος.
Ο Νέμερε είχε τη θέση του διευθυντή της εταιρείας αυτής, που με την επωνυμία “Κλ. Ζαφείρης & Μιχ. Βοϊβόνδας”, επισήμως, αναλάμβανε την κατασκευή υδροηλεκτρικών έργων στην Ελλάδα, την εξαγωγή διαφόρων ελληνικών προϊόντων, κυρίως καπνών, προς τη Γερμανία και την εισαγωγή από αυτή μηχανημάτων.
Ξεχωριστή περίπτωση, ήταν ο Χανς Ρίγκλερ, Γερμανός κατάσκοπος με το κωδικό όνομα “147” και το προσωνύμιο “Πορφυρός Λύκος”, από το κόκκινο φουλάρι που φορούσε. Έχοντας κάνει πλαστικές επεμβάσεις στο πρόσωπο, εμφανιζόταν στην Αθήνα ως κινηματογραφιστής με το όνομα Ουίλιαμ Λάιονς και έχοντας βρετανική υπηκοότητα. Κατόρθωσε μάλιστα να αποκτήσει την αμέριστη συμπαράσταση της βρετανικής πρεσβείας στη χώρα μας!
Όλες οι απόρρητες αναφορές του, ήταν κρυμμένες στον σκοτεινό θάλαμο μιας κινηματογραφικής κάμερας!
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Η ΕΛΛΗ ΡΟΔΟΚΑΝΑΚΗ
Μια ιστορία κατασκοπείας που συγκλόνισε την Ελλάδα το 1938, ήταν η υπόθεση της Έλλης Ροδοκανάκη.
Γόνος ιστορικής ελληνικής οικογένειας , ήταν έμπιστη υπάλληλος του Υπουργείου Εξωτερικών, υπεράνω πάσης υποψίας.
Πατέρας της ήταν ο Κωνσταντίνος Ροδοκανάκης, που εθεωρείτο αγγλόφιλος και ήταν διευθυντής της Εταιρείας Κωπαΐδος και επί Κατοχής μέλος της διοίκησης του ΕΔΕΣ Αθηνών.
Η Έλλη ή Βέτα Ροδοκανάκη, ήταν ιδιαιτέρα γραμματέας του πρεσβευτή Βασίλειου Παπαδάκη, στενού φίλου του Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος μάλιστα κατείχε και το αξίωμα του Υπουργού Εξωτερικών.
Η Ροδοκανάκη, ως άτομο απολύτου εμπιστοσύνης, χειριζόταν διαβαθμισμένα έγγραφα και είχε πρόσβαση στα διπλωματικά αρχεία.
Όταν ο Μεταξάς διαπίστωσε ότι διέρρεαν άκρως απόρρητες πληροφορίες, ζήτησε από τον Υπουργό Ασφαλείας Μανιαδάκη, να ανακαλύψει τι συμβαίνει.
Η ελληνική υπηρεσία αντικατασκοπίας, δεν κατάφερε να βρει κάτι.
Έτσι, οι Μεταξάς, Μανιαδάκης και Παπαδάκης, παγίδευσαν τη Ροδοκανάκη διοχετεύοντας ψεύτικες πληροφορίες τις οποίες αυτή φρόντισε να μεταφέρει σε κατασκόπους της Γερμανίας.
Η Έλλη Ροδοκανάκη συνελήφθη, ανακρίθηκε και ομολόγησε ότι έγινε κατάσκοπος σε βάρος της χώρας της, λόγω του έρωτά της για τον Εσθονό συγγραφέα Γιοχάνες Χόρνικ. Με τη συνεργασία της, ο Χόρνικ που είχε έρθει στην Ελλάδα το 1935 συνελήφθη και αποκαλύφθηκε ότι ήταν Γερμανός κατάσκοπος, το πραγματικό επώνυμο του οποίου ήταν Μπουργκ ή Μπούργκερ. Για να εξαναγκάσει τη Ροδοκανάκη να του δίνει πληροφορίες, την άφησε έγκυο και της υποσχέθηκε γάμο, τον οποίο μετέθετε συνεχώς.
Η δίκη του ζευγαριού, έγινε στο Στρατοδικείο Αθηνών κεκλεισμένων των θυρών. Ο Μπούργκερ καταδικάστηκε σε επταετή φυλάκιση και η Ροδοκανάκη, που γέννησε το παιδί της στη φυλακή, σε πενταετή. Μόλις οι Γερμανοί εισέβαλαν στην Ελλάδα και οι δύο απελευθερώθηκαν.
Ένας Ούγγρος ταχυδακτυλουργός, περιόδευε περιοχές της Κρήτης προπολεμικά, ψυχαγωγώντας, με το αζημίωτο βέβαια, τους κατοίκους της. Είχε γίνει μάλιστα πολύ συμπαθής στους Κρητικούς και είχε μάθει ελληνικά.
Όταν οι Γερμανοί κατέλαβαν τη Μεγαλόνησο, αποκαλύφθηκε ότι ο ταχυδακτυλουργός που λεγόταν Πίντερ, ήταν συνεργός τους και μάλιστα προσλήφθηκε ως διερμηνέας τους!
Ο …ΠΑΤΗΡ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΥ
Ο Ντέιβιντ Μπαλφούρ ήταν ίσως ο μεγαλύτερος κατάσκοπος των Βρετανών στην Αθήνα!
Γεννήθηκε στις 20 Ιανουαρίου του 1903. Είχε άριστη ανατροφή μιας και η οικογένεια του ήταν από τις εύπορες τις εποχής, ενώ αξιοζήλευτες ήταν και οι σπουδές του. Είχε σπουδάσει στα πανεπιστήμια της Πράγας, του Σάλτσμπουργκ, της Ρώμης και αργότερα των Αθηνών.
Μιλούσε αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά, γερμανικά, ρωσικά, πολωνικά και ελληνικά και αργότερα έμαθε και τουρκικά. Όλα αυτά τα προσόντα τον έκαναν περιζήτητο στις μυστικές υπηρεσίες που δεν άργησαν να τον στρατολογήσουν.
Το όνομα του Πατήρ Δημήτριου ήταν γνωστό πριν ακόμη φτάσει στην Αθήνα, έτσι δεν άργησε να γίνει περιζήτητος στις εύπορες οικογένειες της πρωτεύουσας. Ως αρχιμανδρίτης πια γράφεται ως αδερφός στη Μονή Πεντέλης και έτσι συνεχίζει τις σπουδές του στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Τα ελληνικά του είχαν τελειοποιηθεί ακόμη και στις ψαλμωδίες, ενώ πια κυκλοφορούσε στο Κολωνάκι όπου μεγαλοαστοί τον καλούσαν για να τους εξομολογήσει. Έκανε αγιασμούς σε ευκατάστατα σπίτια, μεταξύ των οποίων και του στρατηγού Παπάγου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Στη συνέχεια γνωρίστηκε και με τον μετέπειτα πρωθυπουργό Αλέξανδρο Κορυζή, που διαδέχθηκε τον Μεταξά και αυτοκτόνησε λίγο πριν μπουν οι Γερμανοί στην Ελλάδα. Με τις γνωριμίες που είχε αποκτήσει ορίστηκε εύκολα, εφημέριος στο παρεκκλήσι του Ευαγγελισμού, όπου και κατοικούσε μέσα στο χώρο του νοσοκομείου. Ο δικός του χώρος όμως βρισκόταν στην οδό Πλουτάρχου 2, στο Κολωνάκι και όπως αναφέρονταν στο δημοσίευμα το κτίριο «ανήκε στην αγγλική πρεσβεία και στους τηλεφωνικούς καταλόγους εμφανιζόταν ως έδρα της Γραμματείας του Πολιτικού Τμήματος του σερ Νόρτον».
Από το 1937 έως το 1939 ο παπά Δημήτριος αναλαμβάνει εκκλησιαστικά καθήκοντα κοντά στη βασιλική οικογένεια.
Οι στενές σχέσεις που είχε αποκτήσει με τον βασιλέα Γεώργιο B´, τον διάδοχό Παύλο και την τότε πριγκίπισσα Φρειδερίκη τον βοήθησαν πολύ ώστε να μπορεί να μπαινοβγαίνει με ευκολία στο παλάτι και να συλλέγει οποιαδήποτε πληροφορία. Πολλά μέλη της οικογένειας εξομολογούνταν συχνά στον ιερέα, έτσι οι βρετανοί είχαν πληροφορίες από πρώτο χέρι.
Το 1941 όταν πια διαφαίνονταν ότι οι Γερμανοί θα κήρυτταν τον πόλεμο στην Ελλάδα, ο Μπαλφούρ πέταξε τα ράσα, ξυρίστηκε και έβαλε την στρατιωτική του στολή. Με το προσωπικό της βρετανικής πρεσβείας αναχωρεί από την Αθήνα για Κάιρο.
Μετά την απελευθέρωση, ο ταγματάρχης Ντέιβιντ Μπαλφούρ, έφτασε και πάλι στην Αθήνα, ως στέλεχος πια της Βρετανικής Πρεσβείας.
Πηγές: ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΚΟΥΚΟΥΝΑΣ, “ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ”, ΤΟΜΟΣ Β’ ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ Α.Α. ΛΙΒΑΝΗ 2013.
ΠΕΤΡΟΣ ΚΑΣΙΜΑΤΗΣ, “ΠΟΡΦΥΡΟΣ ΛΥΚΟΣ”, ΕΚΔΟΤΙΚΟΣ ΟΙΚΟΣ Α.Α. ΛΙΒΑΝΗ, 2019.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΔΗΜΗΤΡΑΚΗΣ, “Οι Γερμανικές Μυστικές Υπηρεσίες στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου και της Κατοχής” (1937-1945)”, ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΕΝΑΛΙΟΣ 2009.
