Κανένας δεν απολαμβάνει να ξυπνά τρομοκρατημένος, ταραγμένος και κάθιδρος μέσα στο κατασκόταδο.
Αυτό βέβαια είναι κάτι που δυστυχώς συμβαίνει και μάλιστα αφορά σχεδόν σε όλους.
Έρευνα του 2009 έδειξε εξάλλου ότι το 85% των ενηλίκων βλέπουν τουλάχιστον έναν εφιάλτη τον χρόνο.
Παρά το γεγονός ότι είναι πολλά αυτά που δεν ξέρουμε ακόμα για τον ύπνο, υπάρχουν και πράγματα που γνωρίζει η επιστήμη, αλλά και τρόπους για να αποφεύγουμε τα εφιαλτικά όνειρα.
Ο εφιάλτης είναι ένα όνειρο που προκαλεί φόβο, άγχος ή θλίψη και λαμβάνει χώρα κατά τον Ύπνο REM (ταχείες οφθαλμικές κινήσεις), ένα από τα στάδια του ύπνου που συνδέεται με την ονειρική φάση.
Οι εφιάλτες, μας λέει το «Psychology Today», είναι πιο συχνοί στα κορίτσια παρά στα αγόρια και προκαλούνται από στρεσογόνα ή ακόμα και τραυματικά σενάρια του πραγματικού κόσμου. Αν και τα όνειρά μας επηρεάζονται από πολλούς ακόμα παράγοντες, όπως η αρρώστια ή ο θάνατος κάποιου αγαπημένου.
Οι θεωρίες για τα αίτια του εφιάλτη ποικίλουν και κάποιες διατείνονται ότι ακόμα και ο ύπνος με γεμάτο στομάχι είναι πιθανότερο να επιφέρει κάποιον εφιάλτη. Το φαγητό αυξάνει τον μεταβολισμό και την εγκεφαλική λειτουργία, καταλήγοντας σε έναν διαταραγμένο ύπνο. Άρα και εφιαλτικότερο. Τα πικάντικα συστατικά και το έτοιμο φαγητό έχουν ενοχοποιηθεί άλλωστε εδώ και χρόνια για πρόκληση εφιαλτών.
Σύμφωνα με γερμανική έρευνα, οι κοινότεροι εφιάλτες αφορούν σε πτώση, κυνηγητό, παράλυση, καθυστέρηση ή θάνατο. Οι γερμανοί ερευνητές βρήκαν πως τα video games λειτουργούν ευεργετικά αναφορικά με την αποφυγή εφιαλτικών ονείρων, δεύτερη ωστόσο έρευνα πάνω στο θέμα κατέληξε πως αυτό δουλεύει μόνο για τους άντρες, καθώς στις γυναίκες ενδέχεται να επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα!
Τι μπορούμε όμως να κάνουμε; Επειδή οι εμπειρίες του πραγματικού κόσμου είναι αυτές που έχουν την ενοχλητική τάση να επηρεάζουν τα όνειρά μας, το βάρος πρέπει να δοθεί στο τι κάνουμε πριν πάμε ακόμα στο κρεβάτι. Οι ψυχολόγοι μάς λένε πως πρέπει να διαχειριστούμε το άγχος μας και τους παράγοντες που το προκαλούν για να έχουμε έναν ήρεμο ύπνο. Εύκολα το λες, δύσκολα το κάνεις βέβαια αυτό…
Αν μιλάμε για πρακτικές στρατηγικές, υπάρχει μια τεχνική που αποκαλείται «ονειρική πρόβα» και επιστρατεύεται συνήθως σε ασθενείς που πάσχουν από μετατραυματικό στρες. Η καθηγήτρια Ψυχολογίας του Χάρβαρντ, Deirdre Barrett, και ειδικός στα όνειρα και τους εφιάλτες πιστεύει πως αν βιώσεις έναν εφιάλτη, το καλύτερο που έχεις να κάνεις είναι να γράψεις το κακό όνειρο στο χαρτί, αλλάζοντας όμως το τέλος του με κάτι θετικό.
Το σημαντικό εδώ είναι να θυμάσαι το αίσιο τέλος όσο είναι ξύπνιος, κι έτσι να πας στο κρεβάτι την επομένη, με τη θετική ανάμνηση του κακού ονείρου δηλαδή. Ομάδα ψυχολόγων κατέληξαν πως αυτή η αποτελεσματική θεραπεία για τη διαταραχή του μετατραυματικού στρες έχει ευεργετικά αποτελέσματα και στον γενικό πληθυσμό.
Κι ενώ δεν γνωρίζουμε την πανάκεια κατά του εφιάλτη, πάντα υπάρχει κάτι που μπορούμε να κάνουμε για να σταματήσουμε να πεταγόμαστε από το κρεβάτι μας…