Νέες επιβαρύνσεις στις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών και αγροτών, έφεραν οι νέοι εγκύκλιοι του υπουργείου Εργασίας. Διευκρινίζεται το τι θα πληρώνουν, ιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί και αγρότες, που θα δουν τον λογαριασμό των εισφορών να αυξάνεται ενώ δόθηκαν απαντήσεις και το τί ισχύει, με όσους είναι μισθωτοί ενώ έχουν παράλληλα και μπλοκάκι!
Με την αγωνία των ασφαλισμένων, για τις αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των εισφορών να έχει φτάσει στο κατακόρυφο, το υπουργείο εξέδωσε εφαρμοστηκές εγκυκλίους που εξηγεί αναλυτικά και με παραδείγματα, πως θα «σπάει» η ασφαλιστική εισφορά του 20% μεταξύ εργαζομένου και εργοδότη αν ο εργαζόμενος είναι ασφαλισμένος στο ΕΤΑΑ ή στον ΟΑΕΕ.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, που φέρει την υπογραφή του υφυπουργού Κοινωνικής Ασφάλισης, Αναστάσιου Πετρόπουλου, για τους ασφαλισμένους στο ΕΤΑΑ, διευθυντές, μέλη ΔΣ Ανωνύμων Εταιρειών, διευθύνοντες σύμβουλοι, διοικητές εταιριών ή συνεταιρισμών, τότε θα πληρώνουν εισφορά 6,7% για κύρια σύνταξης και 13,3% οι εργοδότες.
Όπως προβλέπει ο νόμος Κατρούγκαλου για το νέο ασφαλιστικό, στον κλάδο της κύριας σύνταξης, με το άρθρο 38 του ν.4387/2016 θεσπίζονται ενιαίοι κανόνες εισφορών για τους μισθωτούς ασφαλισμένους στον ΕΦΚΑ και τους εργοδότες τους.
Στην τελευταία εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας για το 2016 τονίζεται ότι οι ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ και του ΕΤΑΑ για τον καθορισμό της μηνιαίας βάσης υπολογισμού, θα πρέπει να συνυπολογίζουν τυχόν ποσά που έχουν καταβληθεί και με δελτίο επαγγελματικής δαπάνης.
Παράλληλη απασχόληση
Όπου υπάρχει πολλαπλή απασχόληση η μισθωτή εργασία, πάντα προηγείται της αυτοαπασχόλησης για την συμπλήρωση του ανώτατου πλαφόν εισοδήματος, που έχει οριστεί σε 5.860 ευρώ τον μήνα.
Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ένας μισθωτός που έχει και μπλοκάκι, θα απαλλάσσεται από το κατώτατο πλαφόν για το ελεύθερο επάγγελμα αρκεί να καλύπτονται τα 586 ευρώ το μήνα.
Παράδειγμα:
Αν έχει μισθό 1.500 ευρώ και εισπράττει 300 ευρώ, με μπλοκάκι τότε θα πληρώσει κανονικά εισφορές ως μισθωτός και 26,95% από τα 300 ευρώ και όχι επί του κατώτατου πλαφόν των 586 ευρώ. Δηλαδή, περάσαμε από το άδικο σύστημα των κλιμάκων, σε εισφορά με βάση το πραγματικό εισόδημα.
Όμως, αν έχει εισόδημα από δύο ελεύθερα επαγγέλματα, όπως ο ΟΑΕΕ και το ΕΤΑΑ) π.χ. ένας γιατρός κάνει επισκέψεις και πληρώνεται με μπλοκάκι, ενώ έχει και έσοδα από επιχείρηση ως επιχειρηματίας, προηγείται αυτό που αποφέρει το μεγαλύτερο εισόδημα. Ο ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ καταβάλλει εισφορές 26,95%, ενώ αν είναι ασφαλισμένος και στο ΕΤΑΑ θα πρέπει να πληρώνει εισφορές 38%.
Πώς υπολογίζονται οι εισφορές
Η μεγαλύτερη μηνιαία εισφορά για σύνταξη θα είναι 1.172 ευρώ και η μικρότερη 157. Οι εισφορές θα πληρώνονται κάθε μήνα και η αρχή του νέου συστήματος, θα γίνει τον Φεβρουάριο. Η μηνιαία βάση υπολογισμού των εισφορών αποτελεί το αποτέλεσμα της διαίρεση του καθαρού φορολογικού αποτελέσματος του προηγούμενου φορολογικού έτους δια του δώδεκα.
Οι νέες εισφορές θα είναι πληρωτέες κάθε μήνα και ειδικότερα μέχρι το τέλος του επόμενου, οπότε η πρεμιέρα των πληρωμών με το νέο σύστημα θα γίνει στο τέλος Φεβρουαρίου.
Όμως το εισόδημα ποιάς χρονιάς θα λαμβάνεται υπόψη; Όπως αναφέρεται στην εγκύκλιο, αυτό τα γίνεται «από το πιο πρόσφατο εκκαθαρισμένο φορολογικό έτος», δηλαδή για το 2017, το 2015.
Όμως επειδή τα εισοδήματα αλλάζουν, χρόνο με τον χρόνο, αφού εκκαθαριστεί στο 2016, η όποια διαφορά που θα προκύψει θα «συμψηφίζεται ισομερώς κατανεμημένη σε μηνιαία βάση ως τον Δεκέμβριο».
Ποιοι γλυτώνουν από τις εισφορές!
Δεν πληρώνουν εισφορές, όσοι έχουν μηνιαίο εισόδημα, μικρότερο από τον κατώτατο μισθό για άνω των 25 ετών, δηλαδή 586 ευρώ! Αν κάποιος δεν υποβάλει φορολογική δήλωση, οι ασφαλιστικές εισφορές υπολογίζονται προσωρινά με το κατώτατο πλαφόν «έως ότου καταστεί δυνατός ο εντοπισμός του φορολογητέου εισοδήματος».
Αγρότες
Ελάχιστη εισφορά, που καλούνται να πληρώσουν οι αγρότες που εντάσσονται στο νέο σύστημα είναι 410,2 ευρώ το μήνα. Αν και η επιβάρυνση των αγροτών για το νέο έτος δε θα έχει μεγάλη αύξηση, έως και το 2022 θα συνεχίσουν να αυξάνονται έως και κατά 36%.
Το ανώτατο ασφαλιστέο εισόδημα ορίζεται το 10πλάσιο του κατώτατου μισθού ήτοι τα 5.860 ευρώ το μήνα. Για συζύγους και παιδιά, η βάση υπολογισμού των ασφαλιστικών εισφορών αποτελεί το πηλίκο της διαίρεσης του συνολικού εισοδήματος της εκμετάλλευσης, δια του αριθμού των μελών, διαιρούμενο /12.
ΤΑΝΠΥ – ΟΑΕΕ
Α) Για τους ασφαλισμένους που υπάγονταν στην ασφάλιση του Τομέα Ασφάλισης Ναυτικών Πρακτόρων και Υπαλλήλων (ΤΑΝΠΥ) του ΟΑΕΕ ως έμμισθοι ασφαλισμένοι, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, από 1/1/2017 καταβάλλεται για τον κλάδο σύνταξης, ασφαλιστική εισφορά ποσοστού 20% που επιμερίζεται ως εξής:
-για το έτος 2017 σε 17,00 % για τον ασφαλισμένο και 3 % για τον εργοδότη,
-για το έτος 2018 σε 10,00 % για τον ασφαλισμένο και 10 % για τον εργοδότη,
-από 1/1/2019 και εφεξής σε 6,67 % για τον ασφαλισμένο και 13,33 % για τον εργοδότη.
ΕΤΑΑ – ΤΣΜΕΔΕ και ΤΣΑΥ
Για τους ασφαλισμένους που έως την έναρξη ισχύος του ν. 4387/2016 υπάγονταν στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ (ΤΣΜΕΔΕ, ΤΣΑΥ) και παρέχουν εξαρτημένη εργασία, ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση καταβάλλεται από 1/1/2017 ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν.4387/2016.
Αναλυτικά Παραδείγματα:
1) Παλαιός ασφαλισμένος – μηχανικός που παρείχε εξαρτημένη εργασία σε κατασκευαστική εταιρεία στον ιδιωτικό τομέα υπαγόταν στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ – ΤΣΜΕΔΕ, και κατέβαλλε συνολική εισφορά ύψους 20%, επιμεριζόμενη κατά 6,67% στον ασφαλισμένο και κατά 13,33% στον εργοδότη. Από 1/1/2017, για τον εν λόγω ασφαλισμένο καταβάλλεται εισφορά σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 38 του ν.4387/2016, δηλαδή συνολική εισφορά ύψους 20%, επιμεριζόμενη κατά 6,67% στον ασφαλισμένο και κατά 13,33% στον εργοδότη.
2) Παλαιός ασφαλισμένος – ιατρός που παρείχε εξαρτημένη εργασία σε ιδιωτική κλινική, υπαγόταν στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ – ΤΣΑΥ, και κατέβαλε ο ασφαλισμένος ως μηνιαία εισφορά το σταθερό ποσό των €188,30 και ο εργοδότης εισφορά ύψους 13,33% επί των αποδοχών του ασφαλισμένου. Από 1/1/2017, για τον εν λόγω ασφαλισμένο καταβάλλεται εισφορά σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 38 του ν.4387/2016, δηλαδή συνολική εισφορά ύψους 20%, επιμεριζόμενη κατά 6,67% στον ασφαλισμένο και κατά 13,33% στον εργοδότη.
Διευθυντές και στελέχη
Οι διευθυντές, γενικοί διευθυντές, εντεταλμένοι, διευθύνοντες ή συμπράττοντες σύμβουλοι, διοικητές εταιριών ή συνεταιρισμών εφόσον συνδέονται με σχέση εξαρτημένης εργασίας για τις εισπραττόμενες αμοιβές, καταβάλλουν από 1/1/2017 ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ποσοστού 20% επιμεριζόμενη κατά ποσοστό 6,67 % για τον ασφαλισμένο και 13,33% για τον εργοδότη, που υπολογίζεται επί του συνολικού ποσού των αμοιβών.
Μέλη Δ.Σ. Α.Ε.
Τα πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη Διοικητικού Συμβουλίου Α.Ε. και λαμβάνουν αμοιβή ή αποζημίωση όποιας μορφής για την ιδιότητά τους αυτή (δηλαδή ως μέλη Δ.Σ.), καταβάλλουν από 1/1/2017 ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ποσοστού 20% επιμεριζόμενη κατά ποσοστό 6,67 % για τον ασφαλισμένο και 13,33% για τον εργοδότη που υπολογίζεται επί της αμοιβής κατ’ αποκοπή.
Σημειωτέον ότι εφόσον η ανωτέρω αμοιβή καταβάλλεται άπαξ κατ’ έτος , αυτή διαιρείται δια 12 και κατανέμεται σε έκαστο των μηνών, και επί των μηνιαίων ποσών καταβάλλονται οι αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές . Εννοείται ότι αν για τη συμμετοχή τους ως μέλη Δ.Σ. Α.Ε. δεν λαμβάνουν αμοιβή ή αποζημίωση όποιας μορφής δεν υπάρχει υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών.
Μέλη αγροτικών συνεταιρισμών
Τα μέλη Δ.Σ. αγροτικών συνεταιρισμών, εφόσον λαμβάνουν αμοιβή λόγω της ιδιότητάς τους ως μέλη Δ.Σ. , καταβάλλουν από 1/1/2017 ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ποσοστού 20% επιμεριζόμενη κατά ποσοστό 6,67 % για τον ασφαλισμένο και 13,33 % για τον εργοδότη που υπολογίζεται επί της αμοιβής.
Δικηγόροι
Για τους δικηγόρους με έμμισθη εντολή ανεξαρτήτως του χρόνου υπαγωγής στην κοινωνική ασφάλιση, για το εισόδημα που προέρχεται από τη διαρκή σχέση παροχής υπηρεσιών, δηλαδή τη μισθωτή απασχόληση, καταβάλλεται από 1/1/2017 ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης σύμφωνα με το άρθρο 38 του ν.4387/2016.
Επισημαίνεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 1512/1985 που προβλέπουν την καταβολή εργοδοτικής εισφοράς σε δικηγόρους με έμμισθη εντολή καταργούνται από 1.1.2017
Αναλυτικά παραδείγματα
Παλαιός ασφαλισμένος δικηγόρος που απασχολείται με έμμισθη εντολή σε δικηγορικό γραφείο, υπαγόταν στην ασφάλιση του ΕΤΑΑ – Τομέας Ασφάλισης Νομικών, και κατέβαλε μηνιαία εισφορά ίση με την εισφορά του ελεύθερου επαγγελματία, επιμεριζόμενη κατά 1/3 (6,67%) στον ασφαλισμένο και κατά 2/3 (13,33%) στον εργοδότη.
Επιπλέον, ο εργοδότης κατέβαλλε μηνιαία εισφορά ύψους 3% επί των αποδοχών για ποσό μέχρι το βασικό μισθό του 13ου μισθολογικού κλιμακίου δημοσίου πολιτικού υπαλλήλου και 5% για το επιπλέον ποσό των αποδοχών.
Από 1/1/2017 για τον εν λόγω ασφαλισμένο καταβάλλεται εισφορά σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 38 του ν.4387/2016, δηλαδή συνολική εισφορά ύψους 20%, επιμεριζόμενη κατά 6,67% στον ασφαλισμένο και κατά 13,33% στον εργοδότη, υπολογιζόμενη επί των αποδοχών του ασφαλισμένου σύμφωνα με τα οριζόμενα στην ανωτέρω διάταξη.
ΟΓΑ
Οι ασφαλισμένοι, οι οποίοι υπάγονταν στην ασφάλιση του ΟΓΑ ως μισθωτοί – ανειδίκευτοι εργάτες, μετακλητοί πολίτες τρίτων χωρών, από 1.1.2017 καταβάλλουν μηνιαία ασφαλιστική εισφορά για τον κλάδο σύνταξης ως μισθωτοί, εφαρμοζομένων αναλόγως των σχετικών διατάξεων για τους ασφαλισμένους που προέρχονται από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για απασχολούμενους με αμοιβή ανειδίκευτους εργάτες σε αγροτικές εργασίες της πρωτογενούς αγροτικής δραστηριότητας, σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις ή σε αγροτικούς συνεταιρισμούς, ανεξάρτητα από τη νομική μορφή και το μέγεθος αυτών, όπως εργάτες ζωικής παραγωγής (βουστάσιο, χοιροτροφική μονάδα, πτηνοτροφείο, εκτροφείο γουνοφόρων ζώων) εργάτες φυτικής παραγωγής (μανιτάρια, φύκια κ.λ.π.), αλιεργάτες, εργάτες ιχθυοκαλλιέργειας, δύτες στον πρωτογενή αγροτικό τομέα, καθώς επίσης και πολίτες τρίτων χωρών που σύμφωνα με το ν.4251/2014 προσκαλούνται από εργοδότες με σκοπό την απασχόληση σε αγροτικές εργασίες για ορισμένο χρονικό διάστημα.
Το συνολικό ποσοστό ασφαλιστικών εισφορών Κλάδου Σύνταξης για τα πρόσωπα αυτά. ειδικότερα , η ασφαλιστική εισφορά Κλάδου Κύριας Σύνταξης, για τους ανωτέρω ορίζεται ως εξής:
-για το έτος 2017 σε 15,5% (1,67% ασφαλισμένου και 13,83% εργοδότη),
-για το έτος 2018 σε 17,01% (3,34 % ασφαλισμένου και 13,67 % εργοδότη),
-για το έτος 2019 σε 18,5 % (5 % ασφαλισμένου και 13,5 % εργοδότη) ,
-για το έτος 2020 και εφεξής σε 20% (6,67 % ασφαλισμένου και 13,33 % εργοδότη).
Συνεισπραττόμενα
Ως γνωστόν οι παρέχοντες με αμοιβή κατά κύριο επάγγελμα εξαρτημένη εργασία , υπάγονται υποχρεωτικά στην ασφάλιση των συνεισπραττόμενων από το τέως Ι.Κ.Α.-Ε.Τ.Α.Μ. κλάδων ΑΝΕΡΓΙΑΣ (Ο.Α.Ε.Δ. – Λ.Α.Ε.Κ., Ο.Α.Ε.Δ. – Λ.ΠΕ.ΑΕ) Ο.Ε.Κ. (ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΚΑΤΟΙΚΙΑ) & Ο.Ε.Ε. (ΕΡΓΑΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ).
Συνεπώς, από 1/1/2017 ως προς τα ανωτέρω συνεισπραττόμενα συνεχίζουν να έχουν εφαρμογή τα ισχύοντα , για τα πρόσωπα των ανωτέρω περιπτώσεων α,β, γ,στ,ζ , για τα οποία υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης στους ανωτέρω Κλάδους (ΟΑΕΔ,ΟΕΕ,ΟΕΚ).
Όμως, για τα πρόσωπα των ανωτέρω περιπτώσεων δ΄και ε΄ δεν καταβάλλονται εισφορές υπέρ συνεισπραττόμενων κλάδων, επειδή οι αμοιβές/αποζημιώσεις από τη συμμετοχή τους ως μέλη Δ.Σ. δεν απορρέουν από σύναψη σχέσης εξαρτημένης εργασίας.
Εισφορά Υγειονομικής Περίθαλψης
Για όλες τις ανωτέρω κατηγορίες καταβάλλεται εισφορά υπέρ υγειονομικής περίθαλψης σε χρήμα και σε είδος , σύμφωνα με το άρθρο 41 παρ. 1 του ν.4387/2016. Ειδικότερες λεπτομερείς οδηγίες για την εφαρμογή του άρθρου 41 θα δοθούν πολύ σύντομα.
Επικουρική Ασφάλιση
Όσον αφορά την επικουρική ασφάλιση για όλες τις ανωτέρω κατηγορίες ασφαλισμένων, πλην των προσώπων της ανωτέρω περίπτωσης 1 ζ , καταβάλλονται οι προβλεπόμενες ασφαλιστικές εισφορές, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 97 του ν.4387/2016 (σχετική εγκύκλιος η υπ’αριθμ. Φ80020/οικ22104/Δ15.405/30.6.2016/ ΑΔΑ: ΩΒΔ4465Θ1Ω-ΒΥ0).