Στίβι Γουύντερ είχε πει σε τραγούδι του ότι δεισιδαιμονία είναι «όταν πιστεύεις σε πράγματα που δεν καταλαβαίνεις». Και, ίσως να έχει δίκιο. Πόσοι δεν πιστεύουν ότι αν σπάσει ένας καθρέφτης δεν θα τους επιφέρει επτά χρόνια κακής τύχης; Αλλά πόσοι πραγματικά γνωρίζουν τι σημαίνουν πραγματικά ή, το πιο σημαντικό, από πού προέρχονται;

Το 2000, ένας στους τέσσερις Αμερικανούς παραδέχτηκε ότι ήταν «πολύ» ή «κάπως» προληπτικός. Οι δεισιδαιμονίες έρχονται στο μυαλό μας όταν θέλουμε περισσότερο έλεγχο ή βεβαιότητα για κάτι. Θέλουμε μια εξήγηση για το γιατί τα πράγματα πάνε στραβά -ή σωστά- και, για οποιονδήποτε λόγο, γρήγορα αποδίδουμε την επιτυχία ή την αποτυχία σε κάτι φαινομενικά αβλαβές.

Γιατί οι ψαράδες δεν επιτρέπουν μπανάνες στις βάρκες τους

Οι ψυχολόγοι, μάλιστα, θεωρούν ότι όταν έχουμε κάποιο γούρι ή τυχερό αντικείμενο στην πραγματικότητα λειτουργούν ως εικονικό φάρμακο, τροφοδοτώντας θετική σκέψη. Αντίθετα, εάν χάσουμε αυτό το τυχερό αντικείμενο, κάνουμε αρνητικές σκέψεις. Και δεν υπάρχει πιο προληπτική ομάδα ανθρώπων από τους ναυτικούς και τους ψαράδες.

Πιθανότατα δεν θα βρείτε μια πιο προληπτική ομάδα ανθρώπων από τους ναυτικούς και τους ψαράδες. Οι σημερινές προληπτικές πεποιθήσεις τους χρονολογούνται από αρκετούς αιώνες και περιλαμβάνουν αρκετά παραδείγματα. Είναι κακή τύχη, λοιπόν, να ταξιδεύουμε την Παρασκευή. Εάν σφυρίζετε ή τραγουδάτε σε μια βάρκα και έχει αέρα, σίγουρα θα ακολουθήσει μια καταιγίδα. Οι ναυτικοί που φορούν σκουλαρίκια ή έχουν τατουάζ δεν πνίγονται. Είναι κακή τύχη να έχουν γυναίκες πάνω στη βάρκα- πλοίο επειδή κάνουν τη θάλασσα να ζηλεύει και να θυμώνει. Οι αρουραίοι που εγκαταλείπουν ένα πλοίο αποτελούν ένδειξη προβλήματος.

Μία από τις πιο ανθεκτικές στο χρόνο και διαδεδομένες δεισιδαιμονίες ψαράδων, και κυρίως ψαράδων καβουριών, έχει σχέση με τις μπανάνες. Ένα αντικείμενο που απαγορεύεται αυστηρά από τις βάρκες τους.

Υπάρχουν πολλές θεωρίες για το γιατί οι άνθρωποι πιστεύουν ότι οι μπανάνες είναι κακή τύχη για ένα σκάφος. Μια δεισιδαιμονία είναι ότι τα σκάφη που μεταφέρουν μπανάνες δεν πιάνουν ψάρια. Η προέλευση αυτής της πεποίθησης χρονολογείται στο εμπόριο της Καραϊβικής του 1700. Τα ξύλινα ιστιοφόρα εκείνης της εποχής έπρεπε να κινηθούν γρήγορα για να παραδώσουν μπανάνες προτού χαλάσουν και οι ψαράδες δυσκολεύτηκαν να ψάξουν ψάρια σε τόσο γρήγορα κινούμενα σκάφη, έτσι δημιουργήθηκε η δεισιδαιμονία.

Μια άλλη δεισιδαιμονία που προήλθε κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου είναι ότι οι μπανάνες μπορούσαν να προκαλέσουν ακόμη και τη βύθιση ενός σκάφους. Μια πεποίθηση που αναπτύχθηκε αφού πολλά πλοία δεν έφτασαν ποτέ στους προορισμούς τους και όλα μετέφεραν μπανάνες.

Τέλος, μία από τις πιο ανατριχιαστικές θεωρίες λέει ότι ένα φορτίο με μπανάνες θα μπορούσε πραγματικά να σκοτώσει κάποιον άνθρωπο. Στην πραγματικότητα, οι μπανάνες ζύμωσης εκπέμπουν αέριο μεθανίου, το οποίο θα μπορούσε πιθανώς να παγιδευτεί κάτω από το κατάστρωμα και να σκοτώσει τα μέλη του πληρώματος του πλοίου.