ΠΕΡΙ ΘΕΙΑΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

Τό καλύτερο καί τό πιό ἅγιο πράγμα πού γίνεται στήν γῆ, ἀδελφοί μου χριστιανοί, εἶναι ἡ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ. Ὁ Υἱός τοῦ Θεοῦ σαρκώθηκε στήν κοιλιά τῆς Παναγίας μας καί ἔγινε ἄνθρωπος, γιά νά μᾶς προσφέρει τήν θεία Λειτουργία. Μιά νύχτα – ἄχ, Θεέ μου, τί νύχτα εὐλογημένη πού ἦταν αὐτή! –, τήν νύχτα τῆς Μεγάλης Πέμπτης, ὅταν ὁ Χριστός ἔκανε τόν Μυστικό Δεῖπνο μέ τούς μαθητές Του, τότε μᾶς παρέδωσε τήν θεία Λειτουργία.

Ἡ θεία Λειτουργία εἶναι τό Μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας. Σ᾽ αὐτό τό Μυστήριο εἶναι ὅλο τό μεγαλεῖο τῆς πίστης μας. Τό τί εἶναι Ἐκκλησία, χριστιανοί μου, τό ζοῦμε καί τό νοιώθουμε στήν θεία Λειτουργία. Στήν θεία Λειτουργία, ἐκεῖ βρίσκουμε τόν Θεό μας καί ἐκεῖ τόν γευόμαστε. Ἄν κανείς, ἀδελφοί, σᾶς ρωτήσει τί εἴδατε καί τί πήρατε στήν θεία Λειτουργία, νά τοῦ πεῖτε ἐκεῖνο τό ὡραῖο τροπάριο πού ψάλλει ὁ Ψάλτης, σάν τελευταῖο σφράγισμα τῆς θείας Λειτουργίας: «Εἴδομεν τό φῶς τό ἀληθινόν, ἐλάβομεν πνεῦμα ἐπουράνιον. Εὕρομεν πίστιν ἀληθῆ, ἀδιαίρετον Τριάδα προσκυνοῦντες». Πραγματικά, τήν θεία Χάρη, πού τήν ἔχουμε τόσο μεγάλη ἀνάγκη γιά νά πᾶμε μπροστά καί νά προκόψουμε, τήν παίρνουμε στήν θεία Λειτουργία. Αὐτό εἶναι τό «φῶς τό ἀληθινόν» καί τό «ἐπουράνιον πνεῦμα», πού λέει τό τροπάριο τοῦ Ψάλτου. Εἶναι ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Στήν θεία Λειτουργία ἀκόμη βρίσκουμε καί ζοῦμε τήν ἁγία πίστη τῶν πατέρων μας. Γι᾽ αὐτό καί λέει τό τροπάριο, «εὕρομεν πίστιν ἀληθῆ». Ποιά πίστη; Τήν πίστη στόν Θεό μας, τήν Ἁγία Τριάδα, τόν Πατέρα, τόν Υἱό καί τό Ἅγιο Πνεῦμα. Τρία Πρόσωπα, ἕνας Θεός! Γι᾽ αὐτό καί λέει τό τροπάριο, «ἀδιαίρετον Τριάδα προσκυνοῦντες». Βλέπετε; Ἡ θεία Λειτουργία ἀρχίζει μέ τήν Ἁγία Τριάδα, μέ τό «Εὐλογημένη ἡ Βασιλεία τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος», πού λέει ὁ ἱερέας, καί τελειώνει πάλι μέ τήν Ἁγία Τριάδα, μέ τό τροπάριο πού λέει ὁ Ψάλτης, μέ τό «…ἀδιαίρετον Τριάδα προσκυνοῦντες».

Στήν θεία Λειτουργία, χριστιανοί μου, γίνεται ἕνα μεγάλο θαῦμα. Οἱ ἄνθρωποι σήμερα ζητᾶνε θαύματα γιά νά πιστέψουν, ἀλλά λησμονοῦν ὅτι τό μεγαλύτερο θαῦμα εἶναι ἡ θεία Λειτουργία. Ἀκοῦστε: Γιά νά γίνει ἡ θεία Λειτουργία εἶναι ἀνάγκη νά ἔχουμε ἕνα ζυμωμένο ψωμί, πού τό λένε «πρόσφορο», καί λίγο ἀνάμα κρασί. Ἐσεῖς τά φέρνετε καί τά δύο αὐτά. Μέ τήν εὐκαιρία νά πῶ, προσέχετε, σεῖς οἱ εὐλαβεῖς γυναῖκες, τό ἀλεύρι πού χρησιμοποιεῖτε γιά νά ζυμώσετε τό πρόσφορο. Νά εἶναι τέτοιο ἀλεύρι, ὥστε τό πρόσφορο νά γίνεται σφιχτό καί νά μήν τρίβεται σέ ψίχουλα. Γιατί, ἄν τρίβεται, μετά, ὅταν βάζει ὁ ἱερέας τά τεμάχια τοῦ Ἁγίου Σώματος στό Ἅγιο Ποτήριο, ἑνοποιοῦνται μέ τό Ἅγιο Αἷμα τόσο πολύ, ὥστε δέν διακρίνονται. Τά Μοναστήρια τῆς Ἐπαρχίας μας χρησιμοποιοῦν καλό ἀλεύρι καί κάνουν πολύ καλά πρόσφορα. Ρωτῆστε, λοιπόν, ἀπό ποῦ προμηθεύονται αὐτό τό ἀλεύρι, γιά νά παίρνετε καί σεῖς τό ἴδιο.

Ἐπανέρχομαι τώρα καί σᾶς λέγω: Γιά τήν θεία Λειτουργία, λοιπόν, εἶναι ἀναγκαῖο τό πρόσφορο, τό ὁποῖο γι᾽ αὐτό λέγεται ἀκόμη καί «λειτουργιά», ὡς ἀναγκαῖο γιά τήν θεία Λειτουργία· καί ἀκόμη εἶναι ἀναγκαῖο καί λίγο ἀνάμα, λίγο καλό κρασί. Καί σέ μιά στιγμή, ἅγια στιγμή, τότε πού ὁ ἱερέας λέγει τό «Τά σά ἐκ τῶν σῶν σοί προσφέρομεν…», τότε, μέ μιά εὐχή πού διαβάζει, γίνεται τό μεγάλο θαῦμα: Τό ψωμί γίνεται Σῶμα Χριστοῦ καί τό κρασί, πού εἶναι στό Ἅγιο Ποτήρι, γίνεται Αἷμα Χριστοῦ.

Φαίνονται μέν πάλι ψωμί καί κρασί, ἀλλά στήν πραγματικότητα εἶναι Σῶμα καί αἷμα Χριστοῦ. Τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού ἔρχεται μέ τήν εὐχή τοῦ ἱερέα στά ἁπλᾶ ὑλικά στοιχεῖα, αὐτό τό Ἅγιο Πνεῦμα κάνει τό μεγάλο θαῦμα, τό νά μεταβάλει τό ψωμί καί τό κρασί σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ. Ἀλλά ἀκοῦστε καί τό ἄλλο, χριστιανοί μου: Ἡ εὐχή τοῦ ἱερέα παρακαλεῖ τόν Θεό νά στείλει πρῶτα τό Ἅγιο Πνεῦμα σέ ὅλους τούς πιστούς, πού εἶναι στήν θεία Λειτουργία, καί ἔπειτα νά ἔλθει στά δῶρα, στό ψωμί καί στό κρασί, καί νά τά μεταβάλει σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ. Γιατί λέγει ὁ ἱερεύς στόν Θεό: «Κατάπεμψον τό Πνεῦμά Σου τό Ἅγιον ἐφ ἡμᾶς καί ἐπί τά προκείμενα δῶρα ταῦτα». Προσέξτε τό «ἐφ ἡμᾶς». Σέ μᾶς! Καί ὅπως εἶναι ἀλήθεια – καί εἶναι ἀλήθεια – ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἔρχεται στό ψωμί καί τό κρασί καί τά μεταποιεῖ σέ Σῶμα καί Αἷμα Χριστοῦ, ἔτσι εἶναι πάλι ἀλήθεια ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα ἔρχεται σέ ὅλη τήν σύναξη τῶν πιστῶν χριστιανῶν καί τούς χαριτώνει. Αὐτό βέβαια γίνεται ἀνάλογα μέ τήν δεκτικότητα πού ἔχει κάθε ψυχή. Ὅπως, γιά νά πῶ ἕνα παράδειγμα, τό φῶς τοῦ ἥλιου καί ὁ ἀέρας μπαίνει στό δωμάτιό μας ἀνάλογα ἀπό τό πόσο ἔχουμε ἀνοίξει τά παράθυρά του.

Ἀλλά τό πιό σπουδαῖο στήν θεία Λειτουργία, ἀδελφοί μου χριστιανοί, εἶναι τό ὅτι μετέχουμε στό Τραπέζι τοῦ Θεοῦ καί κοινωνᾶμε τό Ἅγιο Σῶμα καί τό Τίμιο Αἷμα τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ὅλη ἡ θεία Λειτουργία γίνεται γιά νά πεῖ ὁ ἱερέας στό τέλος τό «μετά φόβου Θεοῦ πίστεως καί ἀγάπης προσέλθετε». Καί ἔρχονται οἱ πιστοί καί κοινωνοῦν, ἀλλά ὅπως τό εἶπε ὁ ἱερέας: Μέ φόβο Θεοῦ, μέ πίστη ὅτι αὐτό πού κοινωνοῦν εἶναι πραγματικά τό Σῶμα καί τό Αἷμα τοῦ Χριστοῦ – καί ὄχι κρασάκι καί ψωμάκι, πού λέγουν μερικοί ἀκατατήχητοι – καί κοινωνοῦν ἀκόμη μέ ἀγάπη σέ ὅλους καί ὄχι μέ ἐχθρότητα.

Καί τώρα, ἀκοῦστε, ὦ χριστιανοί: Ἀφοῦ τόσο μεγάλο καί τόσο θεῖο καί ἱερό εἶναι ἡ θεία Λειτουργία, δέν πρέπει νά μένετε ἀλειτούργητοι. Ἀλλά θά πεῖτε, δέν ἔχουμε παπᾶ στό χωριό μας γιά νά λειτουργηθοῦμε. Ναί, αὐτό εἶναι μία θλιβερή ἀλήθεια. Πολλά χωριά μας δέν ἔχουν ἱερέα. Προσευχηθεῖτε, σᾶς παρακαλῶ, γιά τό θέμα αὐτό στήν Παναγία μας νά στείλει καί στόν τόπο μας ἱερεῖς, γιά νά χτυπάει ἡ καμπάνα σέ ὅλα τά χωριά καί νά ἁγιάζονται οἱ χριστιανοί μας. Ἀλλά ἄν, χριστιανοί μου, δέν ἔχει τό χωριό σας μιά Κυριακή θεία Λειτουργία, γιατί ὁ παπᾶς σας πῆγε σέ ἄλλο χωριό νά λειτουργήσει, νά πᾶτε στό διπλανό χωριό ἤ στο κοντινό σας Μοναστήρι, γιά νά λειτουργηθεῖτε. Μήν μένετε ἀλειτούργητοι, ξαναλέω. Εἶναι τόσο σπουδαῖο ἡ θεία Λειτουργία καί τόσο μεγάλη ἔλλειψη καί κακό νά τήν στερούμαστε, ὥστε καί ἄν γινόταν μόνο στήν Πάτρα ἡ θεία Λειτουργία, ἄξιζε νά πᾶμε καί μέ τά πόδια στήν Πάτρα γιά τήν μία αὐτή θεία Λειτουργία, γιά νά πάρουμε τήν Χάρη τοῦ Θεοῦ. Βέβαια! Ἄν μᾶς ἔλεγαν ὅτι τήν Κυριακή θά ἐμφανιστεῖ στήν Βέροια ἡ Παναγία, θά πηγαίναμε, καί μέ τά πόδια ἀκόμα ἀπό ἐδῶ στήν Βέροια, γιά νά προσκυνήσουμε τήν Παναγία μας καί νά πάρουμε τήν εὐλογία Της. Ἀλλά αὐτό γίνεται σέ κάθε θεία Λειτουργία. Σ᾽ αὐτήν φανερώνεται ἡ Παναγία, γιατί ἡ θεία Λειτουργία προσφέρεται γιά ὅλους, ἀλλά προσφέρεται «ἐξαιρέτως τῆς Παναγίας ἀχράντου, ὑπερευλογημένης ἐνδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καί ἀειπαρθένου Μαρίας», ὅπως ἀκοῦτε ἀπό τόν ἱερέα νά λέει.

Λοιπόν, χριστιανοί μου! Ὅταν χτυπάει ἡ καμπάνα στό χωριό σας γιά τήν θεία Λειτουργία, νά νοιώθετε ὅτι σᾶς φωνάζει ἡ Μάνα Παναγία καί περιμένει νά σᾶς δεῖ, ὅλους ἐσᾶς, τά παιδιά Της, συναγμένους στήν Ἐκκλησία. Κανείς, λοιπόν, ἀλειτούργητος.

Mέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας