Πρίν ἀπό λίγες μέρες, ἀδελφοί χριστιανοί, γιορτάσαμε τήν Βάπτιση τοῦ Χριστοῦ μας, πού τήν λέμε καί γιορτή «τῶν Φώτων», ἐπειδή τήν ἡμέρα αὐτή βαπτίζονταν οἱ Κατηχούμενοι. Καί ὅπως ξέρετε τό βάπτισμα τό λέμε «Φώτισμα», γιατί μέ τό βάπτισμα παίρνουμε τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, πού ἐμφανίστηκε ἐν εἴδει πυρίνων γλωσσῶν. Γι᾽ αὐτό καί στό βάπτισμα ἀνάβουμε λαμπάδες. Ἐπειδή, λοιπόν, γιορτάσαμε τήν γιορτή τῶν Φώτων, γι᾽ αὐτό καί ἡ σημερινή Κυριακή λέγεται «Κυριακή μετά τά Φῶτα», ὡς μεθεόρτια τῆς ἑορτῆς. Θά διαρκέσουν δέ τά μεθεόρτια αὐτά μέχρι τό Σάββατο, λέγοντας τό «ἐν Ἰορδάνῃ βαπτιζομένου Σου, Κύριε», καί ἄς μᾶς αξιώσει ὁ Θεός καί τοῦ χρόνου καί πολλά χρόνια, ἀδελφοί, νά γιορτάσουμε πάλι τήν μεγάλη αὐτή γιορτή.
Καί τώρα θέλω ἀπό τούς ἁγίους πού θά τελέσουμε τήν μνήμη τους τήν ἑβδομάδα αὐτή νά σᾶς πῶ λίγα ψυχοφελῆ λόγια καί παρακαλῶ νά τά ἀκούσετε:
Σήμερα, 8 τοῦ μηνός Ἰανουαρίου, ἀδελφοί χριστιανοί, μεταξύ τῶν ἄλλων ἁγίων γιορτάζουμε καί τόν ὅσιο Ἀγάθωνα. Γι᾽ αὐτόν γράφει τό Γεροντικό, ἕνα παλαιό σοφό βιβλίο, πού ἔχει τήν διδαχή τῶν ἁγίων Γερόντων, ὅτι πῆγαν μερικοί νά τόν πειράξουν, γιά νά τόν δοκιμάσουν. Τοῦ εἶπαν, λοιπόν: «Ἀκοῦμε γιά σένα, Ἀγάθωνα, ὅτι εἶσαι πόρνος καί ὑπερήφανος». Καί αὐτός ἀπάντησε: «Ναί, εἶμαι»! Καί πάλι αὐτοί τοῦ εἶπαν: «Λένε γιά σένα ὅτι ὅλο φλυαρεῖς καί καταλαλεῖς τούς ἄλλους». Καί αὐτός πάλι ἀπάντησε: «Ναί, ἀλήθεια εἶναι καί αὐτό»! Τέλος, οἱ πειράζοντές τον ἐπισκέπτες του τοῦ εἶπαν: «Λένε γιά σένα ἀκόμη ὅτι εἶσαι καί αἱρετικός».
Τότε ὁ ὅσιος Ἀγάθων, χριαστιανοί μου, ἀπέκρουσε μέ δύναμη τήν κατηγορία αὐτή καί εἶπε: «Ὄχι, αἱρετικός δέν εἶμαι»! Καί αὐτοί τόν ρώτησαν: «Γιατί τίς ἄλλες κατηγορίες τίς δέχθηκες, αὐτή δέ τήν κατηγορία, ὅτι εἶσαι αἱρετικός, δέν τήν δέχτηκες;». Καί αὐτός ἀπάντησε: « Τό νά εἶμαι αἱρετικός σημαίνει ὅτι χωρίστηκα ἀπό τόν Θεό καί γι᾽ αὐτό δέν δέχομαι τήν ὕβρη αὐτή». Ἔτσι εἶναι, χριστιανοί μου! Ἡ αἵρεση μᾶς χωρίζει ἀπό τόν πραγματικό, τόν σωστό Θεό, τόν Θεό τῶν Πατέρων μας καί μᾶς δίνει ἕναν ἄλλο ψεύτικο θεό, πού δέν σώζει. Γι᾽ αὐτό ἡ προσευχή μας στό Χριστό καί στήν Παναγία μας νά εἶναι νά μᾶς στερεώσουν στήν ὀρθή πίστη, αὐτή τήν πίστη πού ἔχει ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία μας, αὐτήν πού παραλάβαμε ὡς προίκα ἱερή καί κληρονομιά ἀπό τούς πατέρες μας.
Αὐτός ὁ ἅγιος Ἀγάθων, ἀδελφοί χριστιανοί, τόση ἀγάπη εἶχε στούς ἀρρώστους καί ἀνήμπορους, ὥστε ἔλεγε ὅτι θέλει νά βρεῖ ἕναν βαρειά ἄρρωστο, γιά νά τοῦ δώσει τό δικό του ὑγιές σῶμα καί νά πάρει αὐτός τό ἀρρωστημένο σῶμα του! Ἀλλά μοῦ ἀρέσει πολύ καί τό ἄλλο πού εἶπε ὁ ὅσιος Ἀγάθων, πού ἑορτάζουμε σήμερα. Σέ κάποιον πού ἤθελε νά γίνει καλόγερος καί νά πάει νά ζήσει σέ ἕνα Μοναστήρι, αὐτός τοῦ εἶπε συμβουλεύοντάς τον: «Ὅλα τά χρόνια καί τίς μέρες πού θά ζήσεις στό Μοναστήρι – τοῦ εἶπε –, νά εἶναι σάν τήν πρώτη ἡμέρα πού φιλοξενήθηκε σ᾽ αὐτό». Πραγματικά, χριστιανοί μου! Τήν πρώτη ἡμέρα πού πηγαίνουμε κάπου ὅλοι μας εἴμαστε ντροπαλοί καί συνεσταλμένοι. Μετά ὅμως ἀπό μερικές μέρες καί μῆνες παίρνουμε πολύ θάρρος καί φερόμαστε σάν ἀφεντικά στόν χῶρο πού πήγαμε. «Παρρησία» λέγεται ἡ ἁμαρτία αὐτή στά πατερικά κείμενα. Γι᾽ αὐτό, ἄς συμμορφωθοῦμε στόν λόγο τοῦ ὁσίου Ἀγάθωνα, πού γιορτάζουμε σήμερα, αὐτόν τόν λόγο πού εἶπε σ᾽ αὐτόν πού ἤθελε νά κατοικήσει σέ Μοναστήρι ὡς μοναχός. «Ὡς ἐν τῇ πρώτῃ ἡμέρᾳ – τοῦ εἶπε – ἐν ᾗ εἰσῆλθες κατοικῆσαι μετ᾽ αὐτῶν, οὕτω φύλαξον τήν ξενιτείαν σου πάσας τάς ἡμέρας τῆς ζωῆς σου, ἵνα μή παρρησιάσῃ μετ᾽ αὐτῶν»!
Σήμερα, ἀκόμη, ἀδελφοί, 8 Ἰανουαρίου, ἑορτάζουμε τόν ἅγιο Γεώργιο τόν Χοζεβίτη, ὁ ὁποῖος εἶπε αὐτό τό ὡραῖο: «Δέν μποροῦμε – εἶπε – νά εὐαρεστήσουμε τόν Θεό, παρά μόνο ἄν εἰρηνεύσουμε μέ τόν πλησίον μας»! Πολύ σπουδαῖος ὁ λόγος αὐτός γιά τήν πνευματική μας προκοπή. Ἄς προσπαθοῦμε, λοιπόν, νά τά ἔχουμε καλά μέ ὅλους καί ἄν λυπήσαμε κάποιον μέ λόγια ἤ μέ ἔργα, ἄς πᾶμε νά εἰρηνεύσουμε μαζί του, γιατί ἔτσι εὐαρεστεῖται ὁ Θεός, ὅπως μᾶς λέει ὁ ἅγιος Γεώργιος ὁ Χοζεβίτης.
Αὔριο, χριστιανοί μου, Δευτέρα, 9 τοῦ μηνός, ἑορτάζουμε τόν ὅσιο Εὐστράτιο τῆς Μονῆς τῶν Ἀγαύρων, ὁ ὁποῖος προόδευσε πολύ στήν ἀγάπη. Ἀκοῦστε πόσο προόδευσε: Μιά μέρα ἔδωσε τό πανωφόρι του σέ ἕνα ζητιάνο καί ἄλλη μέρα ἔδωσε τό ἄλογό του σ᾽ ἕνα στρατιώτη, πού εἶχε χάσει τό ὑποζύγιό του. Μιά ἄλλη φορά δώρησε τό μοναδικό βόδι τοῦ μοναστηριοῦ σέ ἕνα χωρικό πού εἶχε χάσει τό δικό του. Ἄλλοτε πού εἶχε πάει στήν Κωνσταντινούπολη καί ὁ βασιλιάς τοῦ πρόσφερε χρήματα γιά ἐνίσχυση τοῦ μοναστηρίου του, αὐτός, ὅταν ἐπέστρεψε στό μοναστήρι, μοίρασε ὅλα αὐτά τά χρήματα στούς πτωχούς τῆς περιοχῆς. Ἀλλά πιό σπουδαῖο καί γλυκό ἀπό τήν ζωή τοῦ ἁγίου, ὡς δεῖγμα τῆς μεγάλης του ἀγάπης, εἶναι τό ἑξῆς: Μιά μέρα συναντήθηκε στόν δρόμο μέ κάποιον πού ἦταν ἀπελπισμένος γιά τίς πολλές του ἁμαρτίες καί εἶχε ἔλθει σέ ἀπόγνωση. Ὁ ἅγιος Εὐστράτιος πῆρε τότε τό χέρι του, τό ἔβαλε στόν λαιμό του καί τοῦ εἶπε: «Οἱ ἁμαρτίες σου, ἀδελφέ μου, ἀπό ᾽δῶ καί πέρα θά βαρύνουν ἐμένα. Τίς παίρνω ἐγώ στόν λαιμό μου. Τήν ἡμέρα τῆς Κρίσεως ἐγώ θά λογοδοτήσω γιά σένα. Ἐσύ ἀπό τήν μεριά σου θέλω νά πετάξεις ἀπό πάνω σου τήν ἀπογοήτευση καί νά ἀγαπᾶς καί νά ἐλπίζεις στόν Θεό»!!!
Αὐτή τήν ἀγάπη τήν ἔδειχνε πολύ συχνά καί ὁ ἄλλος ἅγιος πού ἑορτάζουμε σήμερα πάλι, ὁ ἅγιος Ἀττικός, πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως. Αὐτός ἔδειχνε κατανόηση καί μετριοπάθεια στούς αἱρετικούς καί τούς σχισματικούς καί δέν τούς περιφρονοῦσε. Καί χάρη σέ αὐτήν τήν ἀρετή του πέτυχε νά κάνει πολλούς αἱρετικούς καί σχισματικούς νά ἐπιστρέψουν στήν Ἐκκλησία. Προσευχή λοιπόν καί ἐμεῖς γι᾽ αὐτούς πού βρίσκονται στήν πλάνη καί τήν αἵρεση νά ἐπιστρέψουν στήν Ἐκκλησία καί προσοχή στήν συμπεριφορά μας πρός αὐτούς. Νά εἴμαστε ταπεινοί καί εὐγενεῖς ἀπέναντί τους.
Αὐτή τήν ἀνοχή καί τήν ἀγάπη σέ ὅλους καί πρός τούς παραστρατημένους ἁμαρτωλούς μᾶς τήν διδάσκει, ἀδελφοί, καί ὁ ἅγιος Βιτάλιος, πού θά ἑορτάσουμε τήν Τετάρτη, στίς 11 τοῦ μηνός. Αὐτός μόναζε ψηλά στήν Ἀλεξάνδρεια σέ ἕνα κελλί καί πονοῦσε ἡ ψυχή του, γιατί ἄκουε ὅτι κάτω στήν Ἀλεξάνδρεια νεαρές γυναῖκες ἔκαναν ὡς ἐπάγγελμα τήν ἁμαρτία καί πωλοῦσαν τό σῶμα τους. Καί ἀπό πόνο καί πόθο γιά τήν σωτηρία αὐτῶν τῶν ψυχῶν ἄφησε τό μοναχικό του κελλί, κατέβηκε κάτω στήν Ἀλεξάνδρεια, ἔπιασε δουλειά καί τά χρήματα πού κέρδιζε κάθε μέρα τά κατέθετε κάθε βράδυ μέ σειρά σέ μιά ἀπό τίς ἁμαρτωλές αὐτές γυναῖκες. Τίς δίδασκε ὅλη τήν νύκτα, γονάτιζε ἐκεῖ μπροστά τους καί προσευχόταν κλαίοντας γι᾽ αὐτές καί τήν ἄλλη μέρα, πρίν ἀκόμη νά χαράξει, ὁ οὐρανός ἔβλεπε τό ὡραῖο φαινόμενο, ὁ Βιτάλιος νά βγάζει ἀπό τό πορνεῖο τήν νεαρή γυναίκα καί τήν βοηθοῦσε ἔπειτα γιά νά παντρευτεῖ. Πολλοί τόν παρεξηγοῦσαν γι᾽ αὐτό πού ἔκανε· ἕνας μάλιστα καί τόν χαστούκισε, ἀλλά ὁ Θεός τόν εὐλογοῦσε καί ἔσωζε ἁμαρτωλές ψυχές καί ἡ Ἐκκλησία μας τόν ἀνακήρυξε ἅγιο. Τόν γιορτάζουμε στίς 11 Ἰανουαρίου, τήν προσεχῆ Τετάρτη. – Καί ὁ ἅγιος Μαρκιανός, πού θά γιορτάσουμε καί αὐτόν τώρα τήν Τρίτη, στίς 10 τοῦ μηνός, εὕρισκε πόρνες καί τίς ἔδινε χρήματα γιά νά σταματήσουν τήν ἁμαρτία τους καί ἄλλες τίς πάντρευε καί ἄλλες τίς ἔκανε μοναχές.
Τέλος, ἀδελφοί χριστιανοί, μεθαύριο τήν Τρίτη πάλι, στίς 10 τοῦ μηνός, θά γιορτάσουμε ἕνα μεγάλο πατέρα τῆς Ἐκκλησίας μας, τόν ἅγιο Γρηγόριο Νύσσης, ἀδελφό τοῦ Μεγάλου Βασιλείου, τόν ὁποῖο ἡ Ἑβδόμη Οἰκουμενική Σύνοδος ὀνόμασε «πατέρα πατέρων»! Αὐτός ἔλαβε μέρος στήν Β´ Οἰκουμενική Σύνοδο καί ἔγινε ὑπέρμαχος τῆς Ὀρθόδοξης Πίστης κατά τῆς αἵρεσης τῶν πνευματομάχων. Αὐτός ἦταν ἔγγαμος. Ὁ γάμος, χριστιανοί μου, δέν εἶναι ἁμαρτωλός, οὕτε ξένος πρός τήν παρθενική ζωή. Καί αὐτό τό ἀποδεικνύει ὁ ἅγιος Γρηγόριος Νύσσης στό ἔργο του «περί παρθενίας καί χριστιανικῆς τελειότητος». Πρέπει δέ νά μᾶς κάνει μεγάλη ἐντύπωση ὅτι ἕνα τέτοιο ἔργο περί παρθενίας τό ἔγραψε ἔγγαμος πατέρας καί μάλιστα τό ἔγραψε κατά ἀνάθεση τοῦ Μεγάλου Βασιλείου.
Διά πρεσβειῶν τῶν ἁγίων Σου Χριστέ ὁ Θεός ἐλέησον καί σῶσον ἡμᾶς. Ἀμήν.
Μέ πολλές εὐχές,
†Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἱερεμίας
Γιά πνευματική ἐπικοινωνία μαζί σας (ἐξομολόγηση ἤ θεολογικά ἐρωτήματα) στείλετε, ἄν θέλετε, μήνυμα στό τηλ. 6976013647 καί θά ἀπαντήσω.