«Ο εφιάλτης για την Ελλάδα έχει τελειώσει». Με αυτά τα λόγια ολοκλήρωσε την τελευταία του συνέντευξη ως υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, επαναλαμβάνοντας την πάγια γερμανική θέση για την έξοδο της Ελλάδας από τα Μνημόνια.

'Ήτοι, εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Εκσυγχρονισμός του δημοσίου τομέα και υπακοή στον Νόμο. Δηλαδή στο πρωτογενές και παράγωγο Δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. 

Ο τέως Ομοσπονδιακός υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας, το όνομα του οποίου έχει γίνει συνώνυμο της λιτότητας στην Ελλάδα, απέρριψε για ακόμα μια φορά την πιθανότητα διαγραφής του ελληνικού χρέους, ζητώντας από την ελληνική κυβέρνηση να δεχθεί τις αποφάσεις του συμβουλίου των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης .   

Μετά από οκτώ χρόνια στο υπουργείο Οικονομικών της Γερμανίας και μετά από 113 συνεδριάσεις του Eurogoup, ο Β. Σόιμπλε, ένας αληθινός ευρωπαϊστής και παράλληλα ένας ειλικρινής πολιτικός, εξακολουθεί να προσεγγίζει την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση με έναν απλό τρόπο. “Ακολουθήστε τους κανόνες. Οι κανόνες υφίστανται. Μπορούμε να τους αλλάξουμε. Αλλά μέχρι τότε, πρέπει να τους ακολουθούμε. Αλλιώς δεν έχουν καμία σημασία”. 

Στη συνέντευξή του, ο νυν πρόεδρος της γερμανικής Κάτω Βουλής (Bundestag) Βόλφγκανγκ Σόιμπλε μίλησε για όλους και για όλα. Και είχε να πει πολλά. 

«Ο Αλέξης Τσίπρας κέρδισε τις εκλογές γνωρίζοντας ότι δεν θα μπορούσε να εφαρμόσει όσα υποσχέθηκε», δήλωσε χαρακτηριστικά ο υπουργός Οικονομικών, ο οποίος αποτέλεσε τον εύκολο στόχο κάθε ελληνικής κυβέρνησης.  Σύμφωνα με τον Β. Σόιμπλε, ο κ. Τσίπρας τον επισκέφθηκε στο γραφείο του στο Βερολίνο, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, το 2012, λέγοντάς του ότι όταν εκλεγεί, θα φροντίσει ώστε η Ελλάδα να παραμείνει στην Ευρωζώνη χωρίς όμως να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις. «Του απάντησα ότι θα ήταν καλύτερο για τον ίδιον να χάσει τις εκλογές, καθώς θα ήταν αδύνατον να συμβεί κάτι τέτοιο»..

Ο κ. Σόιμπλε αναφέρθηκε διεξοδικά και στην περίοδο από την διακυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος λόγω ατολμίας αρνήθηκε να προχωρήσει στην εφαρμογή διαβρωτικών μεταρρυθμίσεων, μέχρι το καταστροφικό πρώτο εξάμηνο του 2015, της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ όταν ο Γιάνης Βαρουφάκης συμμετείχε στα συμβούλια των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης.  

«Είχα συζητήσει με τον κ. Βενιζέλο, λέγοντάς του, ότι θα ήταν καλύτερο ένα time-out από την Ευρωζώνη. Είχα πει ότι η εφαρμογή τόσο σημαντικών μεταρρυθμίσεων δεν θα ήταν καθόλου εύκολη υπόθεση. Εγώ δεν θα μπορούσα να τις εφαρμόσω στην Γερμανία [...] Θα μπορούσατε να εγκαταλείψετε την Ευρωζώνη και να χρησιμοποιείστε την υποτίμηση του νομίσματος για να αυξήσετε την ανταγωνιστικότητά σας. Και μετά από κάποια χρονική περίοδο να επιστρέψετε στο ευρώ. Η πρόταση δεν έγινε δεκτή. Λογικό, καθώς αυτή απόφαση ήταν αποκλειστικά δική σας» 

Ο τέως υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας δήλωσε ότι ο Αντώνης Σαμαράς φοβήθηκε να προχωρήσει στην εφαρμογή των «απαραίτητων» διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, ζητώντας ένα «διάλειμμα» για πολιτικούς λόγους, καθώς έβλεπε ότι ο ΣΥΡΙΖΑ θα προχωρούσε σε εκλογές με αφορμή την εκλογή του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας. 

Το εξάμηνο Βαρουφάκη 

Αναφορικά με το πρώτο εξάμηνο του 2015, την δημιουργική.... ασάφεια του κ. Βαρουφάκη και τη συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝ.ΕΛ, ο κ. Σόιμπλε υπογράμμισε ότι η νέα πρόταση για έξοδο της Ελλάδας από την Ευρωζώνη, έβρισκε σύμφωνους σχεδόν όλους τους υπουργούς Οικονομικών της Νομισματικής Ένωσης. «Εκείνη την περίοδο η πλειοψηφία στο Eurogroup υποστήριζε αυτήν την πρόταση [...] Είναι δύσκολο να απαντηθεί αν θα ήταν η ορθή απόφαση».  Ο κ. Σόιμπλε υποστήριξε  ότι η πρόταση αυτή ήταν, σε εκείνη την χρονική περίοδο, προς το συμφέρον της Ελλάδας, καθώς τόσο ο ίδιος, όσο και το σύνολο σχεδόν του Eurogroup, έβλεπαν ότι η Ελλάδα δεν είχε καμία διάθεση να ακολουθήσει το Δίκαιο της Ε.Ε.  «Οι δηλώσεις του κ. Βαρουφάκη απέχουν τόσο πολύ από την πραγματικότητα, ώστε δεν μπορώ καν να τις σχολιάσω», δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Σόιμπλε. Σύμφωνα με τον ίδιο η Ελλάδα δεν υπέστη καμία τιμωρία από την υπόλοιπη Ευρωζώνη, παρά τις όποιες διαφορετικές απόψεις δημοσιεύτηκαν, καθώς η χώρας μας εκλήθη να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις τις οποίες άλλα κράτη-μέλη είχαν εφαρμόσει στο παρελθόν με μεγαλύτερο, δημοσιονομικό και - κυρίως πολιτικό- κόστος. 

Κάναμε λάθη με την Ελλάδα 

Ερωτηθείς για πιθανά λάθη τόσο του ίδιου, όσο και άλλων υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης αναφορικά με την Ελλάδα, ο κ. Σόιμπλε απάντησε αφοπλιστικά: «Φυσικά και κάναμε λάθη. Ένας πολιτικός που λέει ότι δεν έκανε λάθη, είναι σαν να ομολογεί ότι είναι ηλίθιος». 

Στεναχωρήθηκα που παρουσιάστηκα ως δαίμονας στην Ελλάδα

Οι παροικούντες τις Βρυξέλλες γνωρίζουν μια άτυπη συμφωνία που ισχύει εδώ και οκτώ χρόνια κάθε φορά που πλησιάζει το αυτοκίνητο που μεταφέρει τον Β. Σόιμπλε για μια συνεδρίαση του Eurogroup. Κλείνουν οι κάμερες. Κατεβαίνουν οι φωτογραφικές μηχανές. Τα κινητά τηλέφωνα χρησιμοποιούνται μόνο για τηλεφωνικές κλήσεις. Αυτός ο βετεράνος της γερμανικής και ευρωπαϊκής πολιτικής δεν θέλει να δει στα Μέσα Ενημέρωσης φωτογραφίες που θα αποτυπώνουν  την δυσκολία του να αποβιβαστεί από το υπουργικό όχημα. Η δολοφονική επίθεση εναντίον του, το 1990, δεν τον ανάγκασε απλώς να περάσει την υπόλοιπη ζωή του σε αναπηρικό αμαξίδιο, αλλά έχει προκαλέσει ζημιές σε ζωτικά του όργανα. Ουδείς δημοσιογράφος θα δημοσίευε κάτι τέτοιο, αν και ήταν γνωστό. Ο κ. Σόιμπλε αποφάσισε να μιλήσει ο ίδιος για αυτές τις περιπέτειες μετά από ατελείωτες συζητήσεις για το ελληνικό ζήτημα.

Ο υπουργός Οικονομικών που σημάδεψε όσο κανείς άλλος την οκταετή κρίση στην Ευρωζώνη επανέλαβε ότι τα όποια προβλήματα στην Ελλάδα εντοπίζονται στην πολιτική και οικονομική της ελίτ, υπογραμμίζοντας ότι δεν αισθάνεται θλίψη, παρά μόνο στεναχώρια για την «δαιμονοποίησή» του από πολιτικούς και Μέσα Ενημέρωσης στην Ελλάδα. «Είναι εύκολο να ρίχνεις τις ευθύνες σε άλλους [...] Ναι, ήμουν ο δαίμονας για κάποια Μέσα Ενημέρωσης στην Ελλάδα. Με στενοχώρησε. Αλλά ποτέ δεν κατηγόρησα τους Έλληνες. Είναι άλλο πράγμα ο ελληνικός λαός και άλλο πράγμα οι κυβερνήσεις του». 

Ο υπουργός που πρότεινε την έξοδο της Ελλάδας από το Ευρώ 

Ένα από τα παλιότερα γνωμικά στις Βρυξέλλες λέει ότι «οι Γερμανοί έχουν ανάγκη τους Γάλλους για κρύβουν την δύναμή τους και οι Γάλλοι έχουν ανάγκη τους Γερμανούς για να κρύβουν την αδυναμία τους». Η συνέχεια του γνωμικού είναι ότι «όταν οι Γάλλοι μιλούν για πολιτική, οι Γερμανοί μιλούν για την εφαρμογή του Νόμου». Το πρώτο εξάμηνο του 2015, ήταν αναμφίβολα το πιο καταστροφικό για την πορεία της ελληνικής κρίσης. 

“Παλιάτσοι” και “τυχοδιώκτες”. Χαρακτηρισμοί που συνόδευαν τον Γιάνη Βαρουφάκη και τον Αλέξη Τσίπρα εκείνη την περίοδο, σε πολλά μέσα ενημέρωσης της Ε.Ε.. Οι ατέλειωτες, ανούσιες, διαπραγματεύσεις κατέληξαν ως γνωστόν με την επιστολή Σόιμπλε. Το απόγευμα της 10ης Ιουλίου του 2015 έφθασε στις Βρυξέλλες ένα non-paper από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών. Από τον ίδιον τον Β. Σόιμπλε. Πρότεινε την έξοδο της Ελλάδας από την ΟΝΕ και την παροχή οικονομικής βοήθειας 50 δισ. ευρώ για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης. 

Το non-paper του Βερολίνου πάγωσε τις Βρυξέλλες. Ιταλία και Γαλλία ανέλαβαν δράση για να ανακληθεί αυτό το τελεσίγραφο. Την λύση την έδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεκριμένα ο κ. Μάρτιν Σελμάγιερ. Ο προσωπάρχης του γραφείου του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ. Γερμανός. Στέλεχος του CDU. Ευρωπαϊστής. Ο “Πασκάλ Λαμί” του Γιούνκερ.  Δίνοντας το έγγραφο στην γερμανική εφημερίδα FAZ, το ακύρωσε στην πράξη.....  Ποιος είδε τον Σόιμπλε και δεν τον φοβήθηκε. Τελικά η απόφαση για την παραμονή μας στην Ευρωζώνη ξεπέρασε την "Wilhelmstraße” . Ελήφθη από την ίδια την Καγκελάριο Μέρκελ. Οι δύο αυτοί πολιτικοί συνεχίζουν μέχρι τώρα  άλλωστε την άτυπη παρτίδα “σκάκι” που ξεκίνησε όταν η Άνγκελα Μέρκελ βρέθηκε στην προεδρία του CDU. Ότι και να υποστηρίζει πλέον ο κ. Σόιμπλε, ένας πραγματικά πιστός ευρωπαϊστής, ένας από τους ελάχιστους πολιτικούς που υποστηρίζουν θερμά την περαιτέρω ενοποίηση της Ε.Ε, πρότεινε και επισήμως την απομάκρυνση μιας χώρας από την Νομισματική Ένωση.  

Το αντίο στον υπουργό Οικονομικών

Μια φωτογραφία ισούται με χίλιες λέξεις. 400 υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών της Γερμανίας , ντυμένοι με μαύρα ρούχα, σχημάτισαν ένα ανθρώπινο “μηδενικό”, για να αποτυπώσουν το “ιερό δισκοπότηρο” της οικονομικής πολιτικής της Γερμανίας. Αυτό ενός εξισορροπημένου ομοσπονδιακού προϋπολογισμού. 

Το “μαύρο μηδέν” (schwarze Null) αποτελούσε, από την πρώτη κυβέρνηση της Άνγκελα Μέρκελ, τον απόλυτο δημοσιονομικό στόχο, παρόλο που η επιμονή της Γερμανίας στον εξισορροπημένο προϋπολογισμό – επιμονή που μεταφέρθηκε και σε επίπεδο Ευρωζώνης- έχει δεχθεί κριτικές, τόσο από το ΔΝΤ όσο και από οικονομολόγους εντός της Γερμανίας. 

Το “μαύρο μηδέν” (schwarze Null) μπορεί να μεταφραστεί στα ελληνικά ως μια πράξη όπου τα “έξοδα” και τα “έσοδα” του προϋπολογισμού ισούνται με το μηδέν. Ένα “μαύρο μηδέν” που -σύμφωνα με την ισχύουσα οικονομική πολιτική στη Γερμανία-  προστατεύει τους Γερμανούς πολίτες. 

Οι φωτογραφία των υπαλλήλων του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών δεν ξεκαθαρίζει ωστόσο αν αποτελεί το “ύστατο χαίρε” στην συγκεκριμένη πολιτική ή αν αποτελεί υπόσχεση συνέχισής της. 

Ο Β. Σόιμπλε αποχώρησε. Αν ισχύει η αγγλική παροιμία που υποστηρίζει ότι “είναι καλύτεροι οι δαίμονες που γνωρίζεις”, θα φανεί τις επόμενες βδομάδες.