
Νομίσματα των βυζαντινών αυτοκρατόρων Ιουστινιανού Ι, Βασιλείου Α ο Μακεδόνος και Νικηφόρου Γ΄ Βοτανειάτη με την εικόνα του Ιησού Χριστού βρέθηκαν κατά τη διάρκεια ανασκαφών στη Φαναγορία στη χερσόνησο του Ταμάν.
Η Φαναγορία ήταν αρχαία ελληνική αποικία της Τεούς η οποία ιδρύθηκε τον 6ο αιώνα π.Χ. στην νότια ακτή της χερσονήσου του Ταμάν, στις όχθες του Κιμμέριου Βοσπόρου. Ήταν σημαντικό εμπορικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής της Μαιώτιδας λίμνης καθώς και των πόλεων στις ακτές του δυτικού Καυκάσου.
Σύμφωνα με τους αρχαιολόγους, τα βυζαντινά ευρήματα, καθώς και τα αραβικά dirham, επιβεβαιώνουν ότι η Φαναγορία παρέμεινε σημείο διαμετακόμισης μεταξύ της στέπας Khazaria, του Καυκάσου, της Μέσης Ανατολής, του Βυζαντίου και της Αρχαίας Ρωσίας μέχρι τις αρχές της δεύτερης χιλιετίας.
«Τώρα η συλλογή του βυζαντινού χρυσού από τις ανασκαφές της Φαναγορίας καλύπτει μια χρονολογική σειρά από τον Ιουστινιανό Α΄ έως τον Νικηφόρο Γ΄ Βοτανειάτη. Είναι ενδιαφέρον ότι μερικά από τα νομίσματα που βρέθηκαν κόβονται σε μεγάλο βαθμό στις άκρες. Μια τέτοια δόλια πρακτική, παρά τη σοβαρότητα των ποινών, ήταν ευρέως διαδεδομένη στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία», δήλωσε ο Βλαντιμίρ Κουζνέτσοφ, επικεφαλής της αρχαιολογικής εκστρατείας της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.
Στο ίδιο σημείο, οι αρχαιολόγοι βρήκαν ένα αργυρό dirham του χαλίφη al-Mahdi της Βαγδάτης (775-785).
Στις αρχές του 10ου αιώνα, η Φαναγόρια καταστράφηκε από έναν άγνωστο εχθρό και έπαψε να υπάρχει ως η πιο σημαντική βυζαντινή πόλη του Ταμάν.