«Τα τελευταία χρόνια, σημειώνεται τεράστια ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή του νοτίου Σινά – στο Βόρειο Σινά, το οποίο συνορεύει με τη Γάζα, η κατάσταση παραμένει κρίσιμη. Επίκεντρο των εξελίξεων στον τουρισμό, το Σαρμ Ελ Σέιχ, που βρίσκεται σε απόσταση περίπου μίας ώρας από την Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά», αρχίζει να λέει στο protothema.gr o κ. Ηλίας Πίτσικας, Έλληνας με καταγωγή από το Φαγιούμ της Αιγύπτου. Ο κ.Πίτσικας επισκέπτεται τακτικά τη χώρα, καθώς συντονίζει την Ομάδα Τέχνης ‘Πάροδος’ με την οποία διοργανώνουν δράσεις πολιτισμού στα σχολεία της Ελληνικής Κοινότητας, τόσο στην Αλεξάνδρεια, όσο και στο Κάιρο.

«Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης αποτελεί αναμφίβολα τουριστική προτεραιότητα για την Αίγυπτο. Η κυβέρνηση δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο θρησκευτικό τουρισμό – σαν να θέλει να στείλει ένα μήνυμα διαθρησκειακής ενότητας – ότι ‘εμείς είμαστε μουσουλμάνοι αλλά σεβόμαστε όλες τις θρησκείες’».

Εκτός όμως από τις κυβερνήσεις, η Μονή ανέκαθεν είχε και την υποστήριξη μεγάλων Ιδρυμάτων, όπως του Βασιλιά Καρόλου της Αγγλίας ή εξασφάλιζε χορηγίες, κυρίως από Αμερική. «Την Αγία Αικατερίνη επισκέπτονται πάντα και σημαίνουσες προσωπικότητες – θυμάμαι το ’81 που βρισκόμουν εκεί, είχε έρθει ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας, ο Μιτεράν… ο τόπος ήταν γεμάτος αστυνομία, ελικόπτερα…», θυμάται.

Η μοναχική κοινότητα αποτελείται από περίπου 27-28 άτομα ενώ αξίζει να σημειωθεί, ότι το Σινά είναι Αυτοκέφαλη Εκκλησία. Εκείνο που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, είναι ότι το μοναστήρι υποστηρίζεται από μουσουλμάνους βεδουϊνους:

«Η Αγία Αικατερίνη συνδέεται και με κάτι μοναδικό: τη φυλή Γκεμπελέγια - ‘Γκεμπελέγια’ σημαίνει ‘βουνίσιοι’. Είναι μία εθνότητα, μία φυλή βεδουϊνων, οι οποίοι ισχυρίζονται ότι ήταν κι αυτοί στρατιώτες του Ιουστινιανού όταν κατέβηκε στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής και ότι είναι συνεχιστές του. Στο πέρασμα των αιώνων, οι Γκεμπελέγια είναι οι φύλακες του μοναστηριού. Μην ξεχνάμε, ότι το πρώτο τείχος του μοναστηριού ιδρύθηκε επί Ιουστινιανού και Θεοδώρας, γι’αυτό και μνημονεύονται μέχρι σήμερα στην ελληνική γλώσσα εδώ και 14 αιώνες – ‘υπέρ των κτητόρων του Ιερού Ναού τούτου, Ιουστινιανού και Θεοδώρας’… όταν το ακούω, ανατριχιάζω», λέει χαρακτηριστικά ο κ.Πίτσικας, για να προσθέσει: «Οι Γκεμπελέγια είναι μεν μουσουλμάνοι, λένε όμως ‘ο Θεός είναι ένας’. Μία φορά την εβδομάδα, όταν ευλογούν τους Άρτους στο Μοναστήρι, κάνουν εκείνοι τη διαδικασία: οι βεδουίνοι περιμένουν πρώτα να έρθει ο ιερέας να ευλογήσει τη ζύμη κι όταν φύγει, αναλαμβάνουν τη συνέχεια. Στο ενδιάμεσο, μπορεί να πάνε στην άκρη, να γονατίσουν στο χαρτόνι και να προσευχηθούν στο δικό τους Θεό… Ωστόσο, δεν μπαίνουν μέσα στο μοναστήρι όλοι οι Γκεμπελέγια αλλά συγκεκριμένα άτομα. Τα καθήκοντά τους περνούν από γενιά σε γενιά».

Αξίζει να σημειωθεί, ότι εντός της Μονής, η οποία περιβάλλεται από κτίσματα διαφόρων περιόδων, έχει δημιουργηθεί και τζαμί, στο πλαίσιο της εκκλησιαστικής και ιδιαίτερα της Σιναϊτικής ‘διπλωματίας’. «Το τζαμί δεν λειτουργεί μεν, αλλά είναι ενδεικτικό του τρόπου ‘επιβίωσης’ της Μονής μέσα στους αιώνες – μέσα από τα μετόχια, δημιουργούνταν σχέσεις διπλωματίας. Μάλιστα, ο Μωάμεθ είχε δώσει ‘οδηγία’ να μην πειράξει κανείς το μοναστήρι και κάπου στη Μονή φυλάσσεται το σχετικό έγγραφο με την ‘υπογραφή’ του Μωάμεθ, που είναι στην ουσία το αποτύπωμα της παλάμης του».

Προτεραιότητα στους Έλληνες

Στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, οι Έλληνες έχουν το προβάδισμα.

«Όταν είσαι Έλληνας, σε ξεχωρίζουν - μπαίνεις κατευθείαν στο μοναστήρι χωρίς άλλες διατυπώσεις, ό,τι ώρα θέλεις, ακόμη και την ώρα του πρωινού όρθρου, ενώ οι ξένοι δεν επιτρέπονται, παρά μόνο στις προκαθoρισμένες ώρες και ημέρες επισκέψεων.
Ελευθερία πρόσβασης έχουν και οι επισκέπτες, που διαμένουν στους ξενώνες που διατηρεί η ίδια η Μονή», προσθέτει ο ίδιος.

Η πρόσβαση στο μοναστήρι, οι παροχές, οι υπηρεσίες

Για την είσοδο στο χώρο της Μονής της Αγίας Αικατερίνης, που βρίσκεται 2 χιλιόμετρα από το μοναστήρι, οι επισκέπτες προμηθεύονται εισιτήριο ύψους περίπου 5 ευρώ, με τα έσοδα να διατίθενται για την συντήρηση των εγκαταστάσεων και του χώρου.

«Υπάρχει ακόμη μία διαδρομή για όσους επιθυμούν να ανέβουν στην Αγία Κορυφή, που είναι σε υψόμετρο περίπου 2.100μ. Για να ανέβει κανείς στο μονοπάτι, πρέπει να έχει υποχρεωτικά συνοδό ένα βεδουίνο. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, υπάρχουν απλά κιόσκια, όπου προσφέρεται τσάι έναντι πληρωμής φυσικά. Ή για όσους δεν επιθυμούν να κάνουν τη διαδρομή αυτή πεζή, υπάρχει η δυνατότητα να φέρουν καμήλες», λέει ο κ.Πίτσικας, ο οποίος καταγράφει την εικόνα της περιοχής:

Tηλεφωνική επικοινωνία Μητσοτάκη – Σίσι για την Ιερά Μονή Σινά

«Το μοναστήρι, που είναι σκαρφαλωμένο περίπου στα 1.000 μέτρα, περιστοιχίζεται από κόκκινους βράχους. Ένας τόπος ξερός. Οι νησίδες πράσινου στη διαδρομή, ελάχιστες. Στο δρόμο προς τα εκεί, περνάς από τη Φαράν, όπου βρίσκεται το γυναικείο μοναστήρι – ο εκάστοτε Επίσκοπος του Σινά φέρει τον τίτλο ‘Επίσκοπος Αγίας Αικατερίνης, Φαράν και Ραϊθούς’. Η Ραϊθώ είναι ένα παραθαλάσσιο μέρος, όπου υπάρχει και ορθόδοξη Εκκλησία – όπως ορθόδοξη Εκκλησία υπάρχει και στο χωριό της Αγίας Αικατερίνης. Από τη Ραϊθώ, επί σειρά ετών, οι Αιγύπτιοι μουσουλμάνοι περνούσαν με βάρκα απέναντι, στη Μέκκα για να γίνουν Χατζήδες. Όμως, τα τελευταία 50 χρόνια, επειδή αυτό το πέρασμα γίνεται πλέον με αεροπλάνα, έχει ‘σβήσει’ πλέον η διαδρομή».

Οι μοναχοί της Αγίας Αικατερίνης είναι επιφορτισμένοι με πολλά καθήκοντα – εκτός των λειτουργικών. Φροντίζουν το χώρο, συντονίζουν τις προμήθειες, αποκαθιστούν τυχόν ζημιές. «Παράλληλα, έχουν δημιουργηθεί ορισμένες ομάδες ορθόδοξων Αιγυπτίων, που δεν είναι μοναχοί αλλά έχουν αναλάβει τη λειτουργία του ξενώνα, με επικεφαλής τον Μωϋσή, τον ‘Μούσα’ όπως τον φωνάζουν. Μιλούν λίγα ελληνικά και αγγλικά. Εκτός από τον ξενώνα, δυναμικότητας ίσως και παραπάνω από 100 ατόμων, λειτουργεί και η τραπεζαρία. Είναι εντυπωσιακό πως όλα λειτουργούν ‘ρολόϊ’».

Το σύνολο της μοναχικής κοινότητας μιλά ελληνικά. «Ορισμένοι μιλούν και αραβικά και καλά αγγλικά – ένας εξ αυτών, έχει έρθει από την Αμερική. Εργάζεται στη Βιβλιοθήκη της Μονής, όπου έχει αναλάβει την ψηφιοποίηση όλων των βιβλίων. Η βιβλιοθήκη θεωρείται μία από τις σημαντικότερες διεθνώς».

Μία ακόμη ενδιαφέρουσα προσπάθεια, είναι ότι η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης δίνει προτεραιότητα όσον αφορά την περίθαλψη και στους βεδουίνους του μοναστηριού – όχι μόνο στους μοναχούς. «Εντός της Μονής, υπάρχει οδοντιατρείο που λειτουργεί εκ περιτροπής με οδοντιάτρους, που προσφέρουν εθελοντικά τις υπηρεσίες τους. Πρόσφατα, που ταξίδεψα εκεί, συνάντησα δύο κυρίες Ελληνίδες οδοντιάτρους, οι οποίες θα έμεναν για ένα μεγάλο διάστημα. Μάλιστα, στο πλαίσιο της επέκτασης του οδοντιατρείου, διέθεσαν και μία δεύτερη καρέκλα», θα πει ο κ.Πίτσικας.

«Στον τόπο αυτό, συσπειρώνονται όλοι οι άνθρωποι, που εξυπηρετούν το μοναστήρι και φροντίζουν για τις ανάγκες τους. Δεν υπάρχουν διακρίσεις μεταξύ τους - εκεί, θα φτιάξει τα δόντια του και ο ορθόδοξος μοναχός αλλά και ο βεδουίνος…»

Η ‘ενέργεια’ του τόπου

«Οι κόκκινοι βράχοι, ο έναστρος ουρανός, η ανατολή στην Αγία Κορυφή – όλα αποπνέουν μία αίσθηση που σε κυριεύει, μία ενέργεια ασύλληπτη, ακόμη κι αν δεν είσαι ‘πιστός’ με την τυπική έννοια του όρου. Επειδή συνήθως συνοδεύω τους νέους της ομάδας μας, παρατηρώ ότι μπορεί τα ίδια παιδιά που στην Αθήνα μπορεί να μην κάνουν ούτε το σταυρό τους ή να μην πηγαίνουν ποτέ στην Εκκλησία, όταν βρεθούν εκεί, υποβάλλονται και από το φυσικό χώρο αλλά και από την ίδια την εκκλησία και λειτουργούν εντελώς διαφορετικά.

Επίσης, αν και έχει φτάσει ο ηλεκτρισμός στο μοναστήρι, η λειτουργία μέσα στην Αγία Αικατερίνη γίνεται ακόμη μόνο με τα καντήλια - υπάρχει μία μυσταγωγική ατμόσφαιρα».

Τα ίχνη της ανάπτυξης

Βήματα – ή καλύτερα, άλματα – ανάπτυξης παρατηρούνται στην ευρύτερη περιοχή του Σινά. Το αν αλλοιώνεται ή όχι η φυσιογνωμία του τόπου, παραμένει θέμα προς συζήτηση…

«Από τα πλακοστρωμένα μονοπάτια, τα πεζούλια και τους φωτισμούς που ήρθαν να αντικαταστήσουν τις απλές χωμάτινες διαδρομές μέχρι το μοναστήρι, η αυθεντικότητα του τόπου εμφανίζει ‘ρωγμές’… Επίσης, γίνονται μεγάλα έργα ανάπτυξης, όπως ύδρευσης, σπιτιών για τους βεδουίνους, νέων ξενοδοχείων, όλα σε μία ακτίνα λίγων χιλιομέτρων από το μοναστήρι. Τώρα, φτιάχνεται και νέο αεροδρόμιο – μέχρι σήμερα, οι επισκέπτες εξυπηρετούνται από το αεροδρόμιο του Σαρμ Ελ Σέικ μέσω πτήσεων τσάρτερ πτήσεων. Αναπτύσσεται, ακόμη, το χωριό των βεδουίνων, που λέγεται Αγία Αικατερίνη, στα 3 χιλιόμετρα. Ευτυχώς, τα νέα κτίσματα ενσωματώνονται στο φυσικό τοπίο αρχιτεκτονικά. Στο χωριό, έχει χτιστεί και ένα μεγάλο νοσοκομείο», σημειώνει.

Αναφορικά με τις προοπτικές που διαφαίνονται για τον τόπο, ο κ.Πίτσικας επισημαίνει ότι ήδη ασκείται πίεση από τα τουριστικά πρακτορεία προς τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης, ζητώντας επέκταση του ωραρίου λειτουργίας της, ώστε να εξυπηρετούνται οι τουρίστες.

Κάτι τέτοιο, όμως, θα προσέκρουε στα καθημερινά καθήκοντα των μοναχών. «Προτείνεται, μάλιστα, να στελεχωθεί υπηρεσία με εξωτερικούς υπαλλήλους, για να καλύπτονται οι ανάγκες, χωρίς να επιβαρύνονται οι μοναχοί».

Ποια είναι η εικόνα του τουρισμού σήμερα στην περιοχή; «Στο Σαρμ Ελ Σεϊκ, ο επισκέπτης της περιοχής θα απολαύσει την πολυτέλεια του πολυτελούς ξενοδοχείου, θα βρει το σούπερ τζιπ για την σύντομη και οργανωμένη απόδρασή του στην έρημο για να απολαύσει το τσάι του κάτω από την τέντα, θα ανάψει κι ένα κεράκι στην Αγία Αικατερίνη, θα κομπάσει μετά για το πως ‘κορόιδεψε’ τους ντόπιους στο παζάρι για να αγοράσει ένα μαντήλι… όλα αυτά παραπέμπουν σε ένα ‘σκηνικό’ αντί σε μία πραγματικότητα», διαπιστώνει.

Ποιο θα είναι το αύριο;

Κατηγορηματικά διαψεύδει το ΥΠΕΞ Αιγύπτου τις φήμες για τη Μονή Σινά! Ψευδείς οι πληροφορίες περί κατάσχεσης

«Δεδομένων των πρόσφατων εξελίξεων, προσωπικά πιστεύω ότι θα ξεπεραστεί το πρόβλημα - δεν γίνεται διαφορετικά», δηλώνει ο ίδιος.

«Αν και δεν πιστεύω ότι μπορεί να διατηρηθεί πλέον η ατμόσφαιρα του μοναχισμού, όπως υπήρχε ως σήμερα, η απόφαση θα ‘ξεπεραστεί’. Κάποιος ‘θόρυβος’ θα έρθει στην περιοχή, δεν θα μπορέσουν να τον αποφύγουν. Εκείνο που θα ‘έβλεπα’ είναι η δημιουργία μίας ξεχωριστής υπηρεσίας, μέσω της οποίας να υποστηριχθεί η ανεξάρτητη λειτουργία του μουσείου, χωρίς όμως να επηρεαστούν οι μοναχοί κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Αποκλείεται να τους διώξουν ή να κλείσουν την εκκλησία. Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά έχει ένθερμους υποστηρικτές σε όλο τον κόσμο», καταλήγει.