Ζωντανό μνημείο που σε προσκαλεί να το ανακαλύψεις, ο Μυστράς με τον αρχαιολογικό του χώρο σε γυρνά αιώνες πίσω. Περιδιαβαίνοντας σπίτια, γεφύρια, βυζαντινές εκκλησίες, δρομάκια νιώθει ο επισκέπτης να ταξιδεύει στον χρόνο. Ατενίζοντας το κάστρο στην κορυφή, το ημερολόγιο γυρνά στο 1249, τότε που το έχτισε ο Γουλιέλμος Β΄ Βιλλαρδουίνος στο ύψωμα ονόματι Μυστράς ή Μυζηθράς, από το όνομα του παλαιότερου ιδιοκτήτη του.
Στα μέσα του 14ου αιώνα ο Μυστράς κυριαρχεί στο Δεσποτάτο του Μορέως, επεκτείνει την εξουσία του σε όλη την Πελοπόννησο και γίνεται εστία πολιτικής και πνευματικής ζωής, γραμμάτων και τεχνών. Το τέλος της βυζαντινής φάσης της ιστορίας του και η αρχή της παρακμής του τοποθετείται στα 1460, με την παράδοσή του στους Τούρκους.
Μετά τη λεηλασία από τον Ιμπραήμ το 1825 αλλά και την ίδρυση της σύγχρονης πόλης της Σπάρτης από το βασιλιά Όθωνα το 1834, ο Μυστράς εγκαταλείπεται καθώς οι κάτοικοί του μετακινούνται προς τη νέα πόλη.
Το 1921 ανακηρύχθηκε βυζαντινό μνημείο και περίπου 70 χρόνια αργότερα συμπεριλήφθηκε στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Ουνέσκο.
Το Μουσείο το Μυστρά λειτουργεί σήμερα στον προαύλιο της Μητρόπολης, του ναού του Αγίου Δημητρίου, με έτος κατασκευής το 1310. Η μεγαλύτερη και αρχαιότερη εκκλησία του Μυστρά είναι οι Άγιοι Θεόδωροι με τον χαρακτηριστικό οκτάγωνο τρούλο.
Η προσωπογραφία του Αυτοκράτορα Μανουήλ Παλαιολόγου, στις τοιχογραφίες της, χρονολογείται από 1423. Μέσα σε σπηλιά είναι χτισμένο το καθολικό της μονής της Παναγίας της Περιβλέπτου του 1350 κι από πάνω δεσπόζει το γυναικείο μοναστήρι της Παντάνασσας, όπου βρίσκεται θαμμένη η Θεοδώρα, σύζυγος του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
