Ό θεολόγος Καθηγητής Ευαγγέλου Πασχάλης, διηγήθη εις τους μαθητάς του Γυμνασίου Καβάλας τo έτος 1953, τα πει της βουλγαρικής θρυλουμένης Μπότας, της Είκοσιφοινίσσης.

Προκάλεσε δε τον θαυμασμό εις τούς μαθητάς και ο Γυμνασιόπαις Απόστολος Κοσμίδης από το Κρυόνερο Καβάλας, το διατηρεί ζωντανό στη μνήμη του και το διηγείται ως έξης:

Προ του 1920 λέγει, ήτο ανώμαλος ή κατάστασης εις Μακεδονία. Έφτασαν με αποστολή εις το Παγγαίο τρεις χιλιάδες (3.000) στρατός τακτικός Ρωσοβούλγαροι (Βούλγαροι καταταγμένοι στο Ρωσικό Στρατό) να συλήσουν την Αχειροποίητο Εικόνα της Παναγίας εις Βουλγαρία.

Επί κεφαλής ήσαν 4 αξιωματικοί. Σχέδιο τους ήτο, σε περίπτωση εναντιώσεως των Μοναχών, να προβάλλον αντίσταση την ιερά Εικόνα της Είκοσιφοινίσσης, οχυρούμενοι όπισθεν αυτής, βέβαιοι όντες ότι οι Μοναχοί, οίτινες ευλαβούνται την Παναγία, δεν θα επιτεθούν κατά της ιεράς Εικόνος και ούτω θα διευκολύνωντο να τη απαγάγουν πονηρώς από την ιερά Μονή. Ταύτα εσκέφθησα άλλ” επλανήθησαν.

Στρατοπέδευσαν λοιπόν κρυφά, στα δάσος της ιεράς Μονής την πρωτεραίαν μέρα της εισβολής των, άλλ” ό επί κεφαλής αξιωματικός είδε όνειρο την Παναγία μας και του είπε:

«Σκοπεύεις να πάρεις αύριο το πρωί την Εικόνα μου από το Μοναστήρι της Είκοσιφοινίσσης; Πρόσεξε καλά, μην τολμήσεις να με πάρεις από τη θέση μου γιατί το αίμα σου θα χυθεί στη μαρμάρινη Κολώνα και ή μπότα σου με το πιστόλι σου θα μείνουν λάφυρα κάτω στο μάρμαρο της Εκκλησίας».

Ό αξιωματικός Βούλγαρος το διηγηθεί εις τους άλλους 3 αξιωματικούς χωρίς βεβαίως να το λάβουν σοβαρός ύπ” όψιν. Όνειρο είναι, τίποτα δεν είναι, είπαν.

Το πρωί άρχισαν το σχέδιο τους. Ό στρατός έμεινε στον Πλάτανο έξω της Ιεράς Μονής. Οι 4 αξιωματικοί προχώρησαν προς την Εκκλησία. Πρώτος μπήκε εις τον κυρίως Ναό ο επί κεφαλής αξιωματικός, πού είδε το όνειρο και οι άλλοι 3 αξιωματικοί ακολουθούσαν.

Πριν δε εισέλθουν οι 3 αξιωματικοί εις τον κυρίως Ναό, στον Νάρθηκα παρουσιαστή βγαίνων από τον Ναό ο Χριστός μας ως δεκαετές παιδίον και τους είπε: «Μην είσέλθητε διότι θα τιμωρηθείτε παραδειγματικός!». Ούτω σταμάτησαν εις την θύρα.

Μόλις ο επί κεφαλής αξιωματικός Βούλγαρος άγγιξε την θαυματουργών Εικόνα της Παναγίας, αυτομάτως αόρατος δύναμις τον ξετίναξε με βία στη μαρμάρινη Κολώνα αριστερά, έσπασε το κεφάλι του και ξεψύχησε. Το αίμα του, ή μπότα του, το πιστόλι του, έμειναν αποτυπωμένα εις τα μάρμαρα της Εκκλησίας, εις το μέσον αυτής διακρινόμενα μέχρι της σήμερον.

Οι τρεις αξιωματικοί Βούλγαροι με αγωνία βλέπον από την ανοικτή θύρα το θαύμα και κιτρίνισαν εκ του τρόμου των.

Την στιγμήν αυτήν παρουσιάζεται στους στρατιώτες, πού άνέμενον το ποθούμενο έξω της Μονής, ένας παράξενος άνδρας πού είχε -μία ταινία πάνω του γραμμένη με χρυσά γράμματα   Άγιος Νεκτάριος» και τούς είπε: «Μη προχωρείτε, θα σας αφανίσω όλους σας.

Ούτε βήμα δεν έκαμαν προς την ιερά Μονή οι 3 χίλιαζες στρατιώτες, άλλα μαζί με τούς 3 αξιωματικούς γύρισαν άπρακτοι. Αύτη είναι ή ωραία ιστορία της Είκοσιφοινίσσης.

Καυχάται ή Τήνος διά την θαυματουργό Εικόνα του Εύαγγελιστού Λουκά. Καυχάται ή Ελλάδα όλη για την Αχειροποίητο Εικοσιφοίνισσα της Μακεδονίας μας. Ορθώς λέγει και ό Ήρωελεγειακός στίχος: «Μη νομίζεις αυτό το μέγιστο θαύμα παρόμοιο με άλλο από εκείνα τα θαύματα, όσα άλλα έγένοντο εις την γήν». Διότι στο ραϊσμένο αυτό σανίδι «Κάθισε- ή Παναγία μας με τον Θεάνθρωπο Υιόν της ως Βρέφος.

Το φώς ήτο όμοιο με το της Βάτου στο Όρος Σινά. θεοβάδιστο το Όρος. Παναγιοβάδιστο και Άγιοβάδιστο το Μοναστήρι, τουτέστιν   Φοβερός ό τόπος ούτος.

ΒΙΒΛΙΟΓ. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΕΙΚΟΣΙΦΟΙΝΙΣΣΗΣ ΠΑΓΓΑΙΟΥ ΑΘΗΝΑ 1973.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ.