Η αυξημένη ζήτηση από αλυσίδες ένδυσης κι εστίασης, όπως επίσης και από αρτοποιεία τροφοδότησε τον κλάδο των εμπορικών ακινήτων κατά τη διάρκεια του 2016 και μάλιστα σε σημείο τέτοιο, ώστε να γίνεται λόγος για την καλύτερη χρονιά από την έναρξη της οικονομικής κρίσης μέχρι σήμερα.
Σε σχετική της ανάλυση, που αναφέρει Κυριακάτικη εφημερίδα, η Δανός & Συνεργάτες/BNP Paribas Real Estate επισημαίνει ότι κατά κύριο λόγο, οι εμπορικές επιχειρήσεις κινήθηκαν σε «ασφαλείς» περιοχές, δηλαδή σε σημεία υψηλής εμπορικότητας, επιλέγοντας να λειτουργήσουν μικρά και μεσαίου μεγέθους εμπορικά καταστήματα. Εφόσον η πορεία τους κριθεί επιτυχημένη, τότε θα πρέπει να αναμένονται ακόμα σημαντικότερες επεκτατικές κινήσεις, αρχής γενομένης από το τρέχον έτος, γεννώντας μεγαλύτερη αισιοδοξία για τη μελλοντική πορεία της αγοράς εμπορικών καταστημάτων.
Σύμφωνα με τη Δανός, η ζήτηση από τις επώνυμες εμπορικές επιχειρήσεις το 2016 αφορούσε κυρίως προνομιούχες περιοχές, όπως η Ερμού, η Γλυφάδα, το Κολωνάκι, η Κηφισιά, η Σωτήρος στον Πειραιά, η Τσιμισκή στη Θεσσαλονίκη, αλλά και τα δημοφιλή εμπορικά κέντρα, τόσο της Αθήνας όσο και της Θεσσαλονίκης. Ωστόσο, σε αυτά, η διαθεσιμότητα χώρων είναι εξαιρετικά περιορισμένη, έως ανύπαρκτη, με αποτέλεσμα οι αλυσίδες να στραφούν περισσότερο στις δημοφιλείς εμπορικές «πιάτσες».
Το αποτέλεσμα ήταν τα ζητούμενα μισθώματα να καταγράφουν αύξηση, ενώ έχει επανέλθει και ο «αέρας» σε αρκετές περιπτώσεις καταστημάτων σε εμπορικούς δρόμους. Οσον αφορά τη ζήτηση στις μεγαλύτερες δευτερεύουσες αγορές όπως η Καλλιθέα, το Περιστέρι, το Χαλάνδρι, η Νέα Σμύρνη, η Κέρκυρα, η Ρόδος, η Σαντορίνη, η Μύκονος, η έλλειψη κενών καταστημάτων και η αυξημένη ζήτηση, είχαν ως αποτέλεσμα τα ενοίκια να παρουσιάσουν αυξητική τάση και να ζητείται και σε αυτές τις περιοχές «αέρας».
Σε έτερη ανάλυση, η Eurobank Property Services επισημαίνει ότι μία σειρά περιοχών συνεχίζει να καταγράφει υψηλή ζήτηση, η οποία με τη σειρά ωθεί τις τιμές ενοικίασης υψηλότερα, όπως για παράδειγμα στην οδό Ερμού. Σημαντική ζήτηση από αλυσίδες καταγράφεται επίσης στις οδούς Μεταξά και στην Πλατεία Εσπερίδων στη Γλυφάδα, στο «τρίγωνο» Χαϊμαντά - Πλάτωνος - Παπανδρέου, στο Χαλάνδρι, στις οδούς Κασσαβέτη, Λεβίδου και Κολοκοτρώνη στην Κηφισιά, όπως επίσης και στη Βασ. Γεωργίου στον Πειραιά.
Σύμφωνα με τους αναλυτές, σε τροχιά ανάκαμψης έχει εισέλθει και η αγορά του Κολωνακίου, μετά μια παρατεταμένη περίοδο υποχώρησης των τιμών, αλλά και υψηλών ποσοστών κενών καταστημάτων. Σήμερα, σε σημεία όπως η οδός Βουκουρεστίου, η αρνητική αυτή εικόνα έχει αντιστραφεί πλήρως, καθώς η ζήτηση είναι ισχυρή, χωρίς μάλιστα να μπορεί να ικανοποιηθεί από την υφιστάμενη προσφορά. Αναφορικά με τις δευτερεύουσες εμπορικές «πιάτσες», η Eurobank Property Services επισημαίνει ότι εξακολουθούν να καταγράφουν πιέσεις, με τη ζήτηση να προέρχεται από μικρούς τοπικούς καταστηματάρχες, οι οποίοι αναζητούν χαμηλότερες τιμές ενοικίασης σε καλύτερα σημεία.
Είναι επίσης σημαντικό να επισημανθεί το γεγονός ότι οι περισσότεροι ενδιαφερόμενοι ενοικιαστές δίνουν μεγάλη σημασία στην επιφάνεια του καταστήματος, εκδηλώνοντας σαφή προτίμηση σε μικρότερες και μεσαίες επιφάνειες. Στόχος είναι να περιορίσουν τα λειτουργικά τους έξοδα, αλλά και την επιβάρυνση από τον φόρο ακινήτων.
Σε επίπεδο επενδυτικό, πέραν των θεσμικών επενδυτών, όπως οι εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ), οι οποίες προχώρησαν στην απόκτηση καταστημάτων, σημαντική ζήτηση εκδηλώθηκε και από ιδιώτες, οι οποίοι αναζητούν μια μακροπρόθεσμη επένδυση σταθερής απόδοσης. Στο πλαίσιο αυτό, μεγάλο αγοραστικό ενδιαφέρον παρατηρήθηκε για μικρά καταστήματα επιφάνειας έως 50 τ.μ. σε δρόμους υψηλής εμπορικότητας σε τοπικές αγορές, όπως η Γλυφάδα.
Από πλευράς ενοικίων, οι τιμές στην Ερμού κινήθηκαν από 100 έως 140 ευρώ/τ.μ. σε μηνιαία βάση, ενώ στα προνομιακότερα σημεία των υπόλοιπων περιοχών, η μέση τιμή ενοικίασης διαμορφώθηκε σε 90 ευρώ/τ.μ. Στα εμπορικά κέντρα, τα καταστήματα άνω των 100 τ.μ. μισθώνονται σήμερα μεταξύ 35 και 65 ευρώ/τ.μ., ενώ για τα μικρότερα καταστήματα, το κόστος κινείται από 60 έως 100 ευρώ/τ.μ. Συνολικά στην αγορά, υψηλότερες τιμές συγκριτικά με το πρόσφατο παρελθόν καταγράφονται στην Ερμού, στο Χαλάνδρι, στην Κηφισιά και στη Γλυφάδα. Στις εν λόγω αγορές είναι πλέον σχετικά δύσκολο να βρεθούν αξιόλογα εμπορικά ακίνητα, ιδίως σε ό,τι αφορά επιφάνειες από 80 έως 150 τ.μ.
Μεταξύ των σημαντικών μισθωτικών συμφωνιών επί της οδού Ερμού ή στις γύρω οδούς, περιλαμβάνονται η έλευση της Forever 21 στην οδό Ευαγγελιστρίας, μισθώνοντας κατάστημα 3.000 τ.μ. και η μίσθωση καταστήματος 400 τ.μ. από την Τσακίρης-Μάλλας. Σε άλλες περιοχές, η Media Markt μίσθωσε κατάστημα 1.500 τ.μ. στη Λ. Μεσογείων στο ύψος της Αγ. Παρασκευής, ενώ νέο κατάστημα στη Μεσογείων λειτούργησε και η ΑΒ Βασιλόπουλος. Επίσης, η εκ Δανίας ορμώμενη εταιρεία ειδών σπιτιού JYSK λειτούργησε το πέμπτο της κατάστημα στην περιοχή των Αχαρνών.
Αναφορικά με τις προοπτικές για το τρέχον έτος, η Eurobank Property Services επισημαίνει ότι στις δευτερεύουσες περιοχές, αναμένεται να συνεχιστούν οι πιέσεις για επαναδιαπραγμάτευση των ενοικίων προς τα κάτω, κυρίως λόγω της διατήρησης της προσφοράς σε υψηλό επίπεδο, σε συνδυασμό με τη σχετικά περιορισμένη ζήτηση. Από την άλλη πλευρά, αναμένεται και μια ενίσχυση των επενδύσεων με επίκεντρο την ανάπτυξη νέων εμπορικών ακινήτων, καθώς οι πολυεθνικές αλυσίδες συνεχίζουν την επέκτασή τους σε εμπορικά σημεία υψηλής ζήτησης.
