Γιος του Φιλίππου και της Ολυμπιάδας. Γεννιέται στην πρωτεύουσα της Μακεδονίας, την Πέλλα, το 356 π.Χ. Από μικρός ο Αλέξανδρος είναι μετρημένος και σοβαρός και δεν καυχιέται για τον εαυτό του. Την ανατροφή του την αναλαμβάνει ο Αριστοτέλης, από τον οποίο διδάσκεται την πολιτική, τη φιλοσοφία και την ιατρική.
Το άλογό του, ο Βουκεφάλας, ήταν δύστροπο και δεν ανεχόταν ούτε καν τη φωνή των ακολούθων του. Ο Αλέξανδρος όμως, σε ηλικία 15 περίπου ετών, κατάλαβε ότι τον Βουκεφάλα τον φόβιζε η σκιά του και στρέφοντάς τον προς τον ήλιο κατάφερε να τον δαμάσει. Ο Βουκεφάλας έγινε το άλογο που τον συντρόφευε τα επόμενα περίπου 20 χρόνια. Ενώ ο Αλέξανδρος ήταν 20 χρονών ο πατέρας του δολοφονείται και έτσι ο ίδιος αναλαμβάνει τη βασιλεία.
Αμέσως ξεκινά εκστρατείες προς βορρά και νότο για να διασφαλίσει τα σύνορά του. Αφού λύνει όλα τα εσωτερικά προβλήματα εδραιώνει την κυριαρχία του μακεδονικού κράτους, αποφασίζει την άνοιξη του 334 π.Χ. να ξεκινήσει την εκστρατεία στην Ασία. Το εκστρατευτικό του σώμα αποτελείται από 32.000 πεζούς και 5.000 ιππείς. Κυριότερο όπλο του είναι η σάρισα, το μακρύ μακεδονικό δόρυ με μήκος 5,5-6,5 μέτρα. Πρώτη σπουδαία νίκη του Μ. Αλεξάνδρου είναι αυτή στο Γρανικό ποταμό όπου κινδυνεύει να σκοτωθεί. Μετά τη μάχη στον Γρανικό ποταμό ο Αλέξανδρος αρχίζει να «απελευθερώνει» τις πόλεις της Μικράς Ασίας τη μία μετά την άλλη.
Η επόμενη μεγάλη μάχη γίνεται στην Ισσό, όπου ο Πέρσης βασιλιάς Δαρείος ο Β΄, εγκαταλείπει τη μάχη, και η βασιλική οικογένεια πιάνεται αιχμάλωτη. Ακολουθεί η κατάκτηση της Φοινίκης και της Παλαιστίνης και μετέπειτα η κατάκτηση της Αιγύπτου. Το 331 π.Χ. με 40.000 πεζικό και 7.000 ιππείς διαβαίνει τον Τίγρη και κινείται προς τα Γαυγάμηλα.
Ο στρατός του Δαρείου αποτελείται από σχεδόν 1.000.000 πεζικό και 40.000 ιππείς. Όμως, αυτή τη φορά, το μεγάλο πεδίο μάχης -η ανοιχτή πεδιάδα κοντά στα Γαυγάμηλα- έδινε στο τεράστιο περσικό στρατό τη δυνατότητα να ελιχθεί με άνεση και να εκμεταλλευτεί τον τεράστιο όγκο του. Το γεγονός αυτό αναγκάζει τον Αλέξανδρο να καταφύγει σε μια νέα τακτική, με στόχο να δώσει στο στράτευμά του μεγαλύτερη δυνατότητα ευελιξίας, ώστε να ενισχύει κατά περίπτωση το τμήμα εκείνο της παράταξης που έχει ανάγκη. Η τακτική του αποδεικνύεται ιδιοφυής, απαράμιλλη και αποτελεσματική Ο Δαρείος κινδύνευσε να σκοτωθεί και τράπηκε σε άτακτη φυγή, ενώ ο στρατός του κυριολεκτικά διαλύθηκε.
