Η Βουλγαρία βρέθηκε χθες το βράδυ αντιμέτωπη με μία από τις μεγαλύτερες κινητοποιήσεις των τελευταίων ετών, καθώς δεκάδες χιλιάδες πολίτες στη Σόφια και σε περισσότερες από δώδεκα μεγάλες πόλεις διαδήλωσαν ενάντια στις αυξήσεις φόρων και στη διαφθορά που έχει ριζώσει στον δημόσιο τομέα. Οι μαζικές συγκεντρώσεις ζητούν την άμεση απόσυρση του προϋπολογισμού του 2026 και την παραίτηση της κυβέρνησης μειοψηφίας του Ρόσεν Ζελιαζκόφ.
Στη Σόφια, η τεράστια πλατεία μπροστά από το κτήριο της Εθνοσυνέλευσης γέμισε ασφυκτικά από πολίτες όλων των ηλικιών, που κρατούσαν βουλγαρικές και ευρωπαϊκές σημαίες και φώναζαν συνθήματα κατά της κυβέρνησης. Η εικόνα ήταν ενδεικτική της έντασης που επικρατεί στη βουλγαρική κοινωνία, με τους διοργανωτές να υπολογίζουν την προσέλευση σε περίπου 50.000 άτομα, σύμφωνα με το πρακτορείο BTA.
Τα συνθήματα που δεσπόζαν ήταν ξεκάθαρα και επιθετικά απέναντι στην εξουσία: «Παραίτηση!», καθώς και οι προβολές των λέξεων «Resign» και «Mafia» πάνω στα κυβερνητικά κτήρια. Ανάμεσα στα πανό ξεχώριζαν δύο μεγάλα μηνύματα: «Generation Z is coming» και «Young Bulgaria without the mafia», αποτυπώνοντας την επιθυμία μιας νέας γενιάς να απομακρύνει ό,τι θεωρεί ότι κρατά τη χώρα καθηλωμένη.
Αφορμή ο προϋπολογισμός του 2026
Οι διαδηλωτές απαιτούν την ολοκληρωτική απόσυρση του σχεδίου προϋπολογισμού του 2026, το οποίο προβλέπει:
αυξήσεις στη φορολογία μερισμάτων,
επιπλέον επιβαρύνσεις στις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης.
Τα μέτρα αυτά έχουν πυροδοτήσει έντονη κοινωνική αντίδραση, με πολλούς πολίτες να καταγγέλλουν ότι πλήττουν δυσανάλογα τη μεσαία τάξη και ενισχύουν ένα ήδη πιεστικό οικονομικό περιβάλλον.
Παράλληλα, το ζήτημα της διαφθοράς αποτελεί βασικό μοχλό οργής. Η Βουλγαρία, χώρα 6,4 εκατομμυρίων κατοίκων, κατατάσσεται σταθερά μεταξύ των πιο διεφθαρμένων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με τον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς της Transparency International. Μοναδική χώρα σε χειρότερη θέση παραμένει η Ουγγαρία.
Κλιμάκωση μετά τις ειρηνικές πορείες
Αν και η κύρια συγκέντρωση στη Σόφια εξελίχθηκε σε μεγάλο μέρος της ειρηνικά, η ένταση δεν άργησε να κλιμακωθεί μετά τη λήξη της. Σύμφωνα με το BTA, ομάδες διαδηλωτών συγκρούστηκαν με τις αστυνομικές δυνάμεις, εκτοξεύοντας πέτρες, μπουκάλια και κροτίδες.
Κάδοι απορριμμάτων πυρπολήθηκαν, ενώ ένα αστυνομικό βαν υπέστη σοβαρές φθορές. Ζημιές καταγράφηκαν και στα γραφεία του κυβερνώντος κόμματος, αλλά και ενός κόμματος που στηρίζει την κυβέρνηση.
Η αστυνομία απάντησε με χρήση σπρέι πιπεριού, προχωρώντας σε τουλάχιστον δέκα συλλήψεις, ενώ σύμφωνα με τις πληροφορίες δύο αστυνομικοί τραυματίστηκαν.
Η στάση του προέδρου Ράντεφ
Η πολιτική πίεση κορυφώθηκε όταν ο πρόεδρος της χώρας, Ρούμεν Ράντεφ, τοποθετήθηκε δημόσια για τα γεγονότα. Ο Ράντεφ καταδίκασε τα επεισόδια και κάλεσε τόσο τους διαδηλωτές όσο και τις αρχές να αποφύγουν τη βία, ωστόσο προχώρησε και σε μια ανοιχτή παρέμβαση ζητώντας με σαφήνεια την παραίτηση της κυβέρνησης.
«Υπάρχει μόνο ένας δρόμος: παραίτηση και πρόωρες εκλογές», δήλωσε χαρακτηριστικά, ενισχύοντας τη δυναμική του κινήματος που ζητά αλλαγή πορείας στη χώρα.
Η βαθύτερη εικόνα πίσω από τις διαδηλώσεις
Οι ογκώδεις διαμαρτυρίες δεν αφορούν μόνο τα φορολογικά μέτρα. Αντικατοπτρίζουν χρόνια κοινωνική δυσαρέσκεια, αίσθηση θεσμικής αδικίας και ένα κλίμα όπου πολλοί πολίτες νιώθουν ότι η χώρα παλεύει με πολιτικές δομές που δεν λειτουργούν προς όφελος της κοινωνίας.
Η Βουλγαρία βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή: η σύγκρουση ανάμεσα στη νέα γενιά και σε ένα πολιτικό σύστημα που κατηγορείται για αδιαφάνεια έχει μεταφερθεί πλέον ξεκάθαρα στον δρόμο. Με τον προϋπολογισμό του 2026 ως αφορμή και τη γενικευμένη δυσπιστία ως καύσιμο, οι κινητοποιήσεις δείχνουν ότι η πίεση προς την κυβέρνηση Ρόσεν Ζελιαζκόφ θα συνεχιστεί.