Σημαντική συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ έχει προγραμματίσει για σήμερα, 29 Δεκεμβρίου, στο Μαρ-α-Λάγκο της Φλόριντα ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, σε μια χρονική συγκυρία ιδιαίτερα κρίσιμη για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Στο επίκεντρο των συνομιλιών αναμένεται να βρεθεί το μέλλον της ανακωχής στη Λωρίδα της Γάζας, καθώς οι διαπραγματεύσεις για την έναρξη της λεγόμενης δεύτερης φάσης της συμφωνίας εμφανίζονται να έχουν περιέλθει σε αδιέξοδο.
Γάζα, Ιράν και περιφερειακές ισορροπίες
Παράλληλα, στο τραπέζι θα τεθούν και άλλα κομβικά ζητήματα, όπως το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, οι εξελίξεις στη Συρία, αλλά και ο αφοπλισμός της Χεζμπολάχ στον Λίβανο.
Η Ουάσιγκτον, σε συντονισμό με τους περιφερειακούς μεσολαβητές, επιδιώκει την επιτάχυνση των διαδικασιών ώστε να τεθεί σε εφαρμογή η δεύτερη φάση της συμφωνίας, σύμφωνα με το σχέδιο που έχει προτείνει ο πρόεδρος των ΗΠΑ. Την ίδια ώρα, η κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, που ισχύει από τις 10 Οκτωβρίου μεταξύ του ισραηλινού στρατού και της Χαμάς, παραμένει εύθραυστη.
Η δεύτερη φάση προβλέπει τον αφοπλισμό της Χαμάς, τη σταδιακή αποχώρηση των ισραηλινών δυνάμεων από τη Γάζα, τη δημιουργία μεταβατικών αρχών και την ανάπτυξη διεθνούς δύναμης σταθεροποίησης.
Το πλαίσιο της συνάντησης
Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ θα υποδεχθεί τον ισραηλινό πρωθυπουργό στις 13:00 τοπική ώρα (20:00 ώρα Ελλάδας) στην ιδιωτική του κατοικία και λέσχη στο Παλμ Μπιτς της Φλόριντα.
Ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος, που περνά εκεί τις γιορτές, είχε ήδη δεχθεί την προηγούμενη ημέρα τον πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με αντικείμενο τον πόλεμο με τη Ρωσία.
«Πρέπει να αρχίσει η δεύτερη φάση»
Οι συνομιλίες για την έναρξη της δεύτερης φάσης της εκεχειρίας μοιάζουν να έχουν κολλήσει, παρά τις δημόσιες διαβεβαιώσεις της Ουάσιγκτον για πρόοδο. Ο ειδικός απεσταλμένος του Αμερικανού προέδρου, Στιβ Γουίτκοφ, και ο σύμβουλος και γαμπρός του Τραμπ, Τζάρεντ Κούσνερ, είχαν συναντήσεις νωρίτερα αυτόν τον μήνα στο Μαϊάμι με εκπροσώπους του Κατάρ, της Αιγύπτου και της Τουρκίας.
Ισραήλ και Χαμάς αλληλοκατηγορούνται για παραβιάσεις της ανακωχής. Πριν ακόμη ξεκινήσουν συνομιλίες για τη δεύτερη φάση, το Ισραήλ ζητά την επιστροφή του λειψάνου του τελευταίου ομήρου που παραμένει στα χέρια της Χαμάς, με το ισλαμιστικό κίνημα να απαντά ότι δεν έχει καταφέρει να το εντοπίσει.
Αμερικανική πίεση και παλαιστινιακή διοίκηση
Τη σημασία της συνάντησης υπογραμμίζει ο Γκερσόν Μπάσκιν, ισραηλινός ακτιβιστής υπέρ της ειρήνης και άτυπος μεσολαβητής σε υποθέσεις ομήρων επί περισσότερα από δέκα χρόνια, χαρακτηρίζοντάς τη «εξαιρετικά σημαντική».
Όπως σημειώνει, «πρέπει να αρχίσει η δεύτερη φάση», καθώς η καθυστέρηση έχει επιτρέψει στη Χαμάς να ανασυγκροτήσει την παρουσία της, κάτι που –όπως τονίζει– οι Αμερικανοί δεν επιθυμούν να συνεχιστεί.
Σύμφωνα με το Axios, επικαλούμενο αξιωματούχους του Λευκού Οίκου, η Ουάσιγκτον επιδιώκει να ανακοινώσει σύντομα τον σχηματισμό παλαιστινιακής κυβέρνησης τεχνοκρατών, υπό την εποπτεία επιτροπής με επικεφαλής τον ίδιο τον Τραμπ, όπως προβλέπει το σχέδιο για τη μεταβατική φάση στη Γάζα.
Παράλληλα, ο Τραμπ φέρεται να σχεδιάζει τη συγκρότηση νέας «επιτροπής ειρήνης», η οποία θα συνεδριάσει στο περιθώριο του Φόρουμ του Νταβός τον Ιανουάριο.
Ιράν και εσωτερικές πιέσεις
Ο αναλυτής Γιόσι Μέκελμπεργκ κάνει λόγο για αυξανόμενες ενδείξεις απογοήτευσης της αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι στον Νετανιάχου, θέτοντας το ερώτημα για το πώς θα μεταφραστεί αυτή η στάση στην πράξη.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός αναμένεται να θέσει με έμφαση το ζήτημα του Ιράν, προειδοποιώντας για την ανασυγκρότηση του πυρηνικού του προγράμματος και την ενίσχυση των στρατιωτικών του δυνατοτήτων, ιδίως μέσω της παραγωγής βαλλιστικών πυραύλων.
Τον Ιούνιο, Ισραήλ και Ιράν ενεπλάκησαν σε πόλεμο διάρκειας 12 ημερών, με ισραηλινά πλήγματα σε ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις και αμερικανικούς βομβαρδισμούς σε τρεις κρίσιμες υποδομές. Η Τεχεράνη απάντησε με drones και πυραύλους.
Σε πρόσφατη συνέντευξή του, ο Ιρανός πρόεδρος Μασούντ Πεζεσκιάν κατηγόρησε ΗΠΑ, Ισραήλ και Ευρωπαίους ότι διεξάγουν «ολοκληρωτικό πόλεμο» κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Καθώς πλησιάζουν οι βουλευτικές εκλογές του φθινοπώρου του 2026, ο Μέκελμπεργκ εκτιμά ότι η συνάντηση με τον Τραμπ προσφέρει στον Νετανιάχου την ευκαιρία να στρέψει την προσοχή στο Ιράν και να απομακρύνει τα βλέμματα από τις εσωτερικές πολιτικές δυσκολίες, με βασικό του στόχο –όπως σημειώνει– την παραμονή στην εξουσία.
