Για τη συμμετοχή του στην δραματική-πολεμική ταινία «Υπολοχαγός Νατάσσα», αλλά και την κουμπάρα του, Αλίκη Βουγιουκλάκη, μιλάει ο Κώστας Αρζόγλου στο περιοδικό Λοιπόν και την Κυριακή Δερέμπεη.

Κύριε Αρζόγλου, συμμετείχατε στο έργο «Υπολοχαγός Νατάσσα». Μία δραματική-πολεμική ταινία της Φίνος Φιλμ. Η σκηνοθεσία και το σενάριο ανήκουν στο Νίκο Φώσκολο.

Μόλις είχα αποφοιτήσει από το Εθνικό και ψάχναμε για μεροκάματο, ώστε να στηρίξουμε το ελεύθερο θέατρο, το οποίο μόλις άρχιζε και άντεξε για την επόμενη δεκαετία. Έτσι, υπάρχουν κάποια πλανάκια που έκανα στην «Υπολοχαγό Νατάσσα». Δεν θα το έλεγα «ρόλο». Η συμμετοχή μου μαζί με τον Καλογήρου ήταν πολύ «αστεία». Θυμάμαι πως υπήρχε ένα πλάνο, όπου χτυπούσαμε πολυβόλα στην καμπάνα. Και μια άλλη, όπου ήμασταν επάνω σε άλογα.

Ο Νίκος Φώσκολος πώς ήταν ως σκηνοθέτης;

Με τον Φώσκολο δεν είχα καμία επαφή. Με τον Κώστα Κουτσομύτη, που υπήρξε βοηθός του Φώσκολου, είχα πολύ καλή επικοινωνία.

Πώς νιώθατε, που παίζατε στην ίδια ταινία, με την Αλίκη Βουγιουκλάκη;

Η εικόνα που είχα για την Αλίκη ήταν πολύ σπουδαία. Την θεωρούσα ως ένα καταπληκτικό πλάσμα, γεμάτο φως. Ήταν περιστοιχισμένη από ανθρώπους και συνθήκες. Υπήρχε ένα ειδικό τροχόσπιτο μέσα στο οποίο ντυνόταν και βαφόταν. Όλοι περιμέναμε πότε θα έρθει.

Θυμάστε ποια χρονική περίοδο έγιναν τα γυρίσματα και πόσες ημέρες διήρκησαν;

Αν και έχουν περάσει πολλά χρόνια από τότε, θυμάμαι πως πραγματοποιήθηκαν με την αποφοίτησή μου από τη σχολή και προβλήθηκε το 1970. Άρα, λοιπόν, τα γυρίσματα έγιναν το 1969. Για τα δικά μου πλάνα, στα οποία κάπου φαίνομαι στο βάθος, χρειάστηκαν δυο-τρεις ημέρες!

Τα γυρίσματα που έλαβαν χώρα;

Οι δικές μου σκηνές έγιναν στην Κωπαΐδα.

Ποιο θεωρείτε μυστικό της επιτυχίας για την Αλίκη;

Ο Λόρενς Ολίβιε ρωτάει: «Πώς κάνει κανείς τον βασιλιά; Δεν κάνει τίποτε. Οι άλλοι το κάνουν. Οι άλλοι δείχνουν πως αυτός είναι ο βασιλιάς». Η Αλίκη είχε το χρώμα του σταρ, το οποίο δεν χρειαζόταν να το δείχνει. Υπήρχαν άλλοι ηθοποιοί, που «έπαιζαν» τους σταρ. Η Αλίκη ήταν σταρ.

Αναπτύχθηκε μια φιλία που κατέληξε σε συγγένεια. Γίνατε κουμπάροι με την Αλίκη. Πως έγινε αυτό;

Δύο τρία χρόνια μετά την «Υπολοχαγό Νατάσσα», η Αλίκη με φώναξε να παίξω στη θερινή της παραγωγή. Η απάντηση που της έδωσα ήταν αρνητική, καθώς μόλις είχαμε φτιάξει το ελεύθερο θέατρο στο Άλσος Παγκρατίου. Δεν νομίζω να υπήρχε κανείς που θα αρνούνταν στην Αλίκη. Ήταν η βασίλισσα. Μετά από 20 χρόνια και αφού είχα κάνει μια προσωπική επιτυχημένη καριέρα και ταξίδι στην Ευρώπη, το γνώριζε αυτό η Αλίκη, μου έστελνε λουλούδια στο θέατρο. Δεν είχαμε άμεση επαφή. Με ενδιάμεσο τη γυναίκα μου, Έλενα Ακρίτα, η Αλίκη επικοινώνησε μαζί μου, το 1992 και μου είπε «Γύρνα αμέσως πίσω, να κάνουμε περιοδεία».

Έτσι και γύρισα από το Παρίσι, όπου βρισκόμουν. Στην περιοδεία, ξέφυγα από την αντίληψη που είχα, για την Αλίκη, ως βασίλισσα, θεά και σταρ. Την είδα με μάτι πιο ανθρώπινο. Είχαμε διπλανές σουίτες και κάναμε πολλή παρέα μέχρι να ξημερώσει. Αστειευόμασταν πολύ και κάναμε πλάκα με άλλους. Ενώ ήμασταν Θεσσαλονίκη, φωνάζαμε κάποιους κοινούς φίλους από τη Λάρισα, οι οποίοι έπαιρναν ταξί και ερχόντουσαν. Όλα αυτά, όπως καταλαβαίνετε, είχαν πλακατζίδικο χρώμα. Η εικόνα της Αλίκης σταρ τελείωσε, από τα δικά μου μάτια. Έγινε η φίλη, η έμπιστη, στην οποία μάλιστα εκμυστηρευόμουν πολλά μυστικά. Μόνον σε εκείνη τα έλεγα. Όπως και εκείνη με τη σειρά της, μου είχε εκμυστηρευτεί πολλά, που δεν λέγονται. Και το πρόβλημα υγείας που είχα, κατά τη διάρκεια της περιοδείας, μόνο στη γυναίκα μου την Έλενα το είχα πει και στην Αλίκη. Κανείς άλλος δεν το γνώριζε, ούτε καν οι παρατρεχάμενοι της Αλίκης. Η Αλίκη, τότε, στάθηκε στο πλευρό μου και μετά βάφτισε τον γιο μου.

Ταξιδεύοντας από το σήμερα στο χθες, ποιες εικόνες θυμάστε από τη φιλία σας με την Αλίκη;

Όταν ο Παύλος ήταν στην κούνια, ήταν σαν να βλέπει τρεις ξανθές οπτασίες. Η Αλίκη, η Νόρα Βαλσάμη και η Βέρα Κρούσκα. Η Αλίκη του έφερνε δώρα, τα οποία δεν ήταν για την ηλικία του. Το παιδί ήταν μηνών και η Αλίκη του έφερνε αυτοκινητάκι για να το οδηγεί. Μιλάμε για τεράστια δώρα. Αφού ερχόταν ταξί για να φέρνει τα δώρα, που αγόρασε η Αλίκη. Αυτή ήταν μια ανθρώπινη εικόνα, όχι «σταριλίστικη».

Σας λείπει;

Μου λείπει η Αλίκη. Βλέποντας τα πράγματα, αντικειμενικά και ενώ υπήρξαν άνθρωποι που μου έλεγαν «εγώ δεν έχω δει ποτέ μου Βουγιουκλάκη», η Αλίκη Βουγιουκλάκη, ήταν σημείο αναφοράς. Είτε την αγαπούσαν, είτε την απεχθάνονταν! Δεν έλεγαν «δεν είδα τον Αρζόγλου!», αλλά «δεν είδα την Αλίκη».

Εκτός από ηθοποιός, υπήρξε και επιτυχημένη επιχειρηματίας.

Ο κόσμος θεωρούσε την Αλίκη, ως ένα πολύ έξυπνο πλάσμα και επιχειρηματία. Ήταν, πράγματι, πολύ σκληρή επιχειρηματίας και συγκεκριμένη. Πριν από κάποια παράσταση και ενώ είχε μπει ο κόσμος, μου λέει «Κάνε πίσω!». Ζητάει τον ταμεία. «Τι τον θες τον ταμεία; Θα τον δεις μετά!», της λέω. Έρχεται ο ταμίας και τον ρωτάει. «Να σας πω, πόσους ανθρώπους διώξαμε σήμερα;». Γιατί σε κάθε πόλη, σε διπλή παράσταση, πάντα περίσσευε κόσμος που καθόταν όρθιος ή έφευγε. «Διακόσιους» λέει ο ταμίας. «Ωραία, πήγαινε να βρεις δύο από τους διακόσιους. Γιατί είναι άδειες δύο θέσεις στην πλατεία αφού διώξαμε κόσμο;» και συνεχίζει λέγοντάς του: «Δεν θα βγάλετε εσείς πουρμπουάρ στην πλάτη μου!». Η Αλίκη δεν είχε ανάγκη από τα δύο παραπάνω εισιτήρια. Η τελευταία φράση της, είναι αυτή που δείχνει το βαθύ αίσθημα δικαιοσύνης. Και θέλω να το τονίσω αυτό! Ήταν δίκαιος άνθρωπος η Αλίκη. Δεν μπορεί ένας ταμίας να πλουτίζει στον άνθρωπο που έφτιαξε τον θίασο! Ένα αίσθημα δικαιοσύνης, που μακάρι να το ‘χαν όλοι.

Ποια θεωρείτε πιο συγκινητική στιγμή σας με την Αλίκη;

Είχαμε μια παράσταση στη Χίο. Είχα αρχίσει, τότε, να έχω προβλήματα ισορροπίας. Με ρωτάει «Τι θα κάνουμε τώρα; Τι θα κάνουμε το απογευματάκι, πριν να έρθει η βραδινή; Θα σε πάω κάπου που ξέρω». Παίρνουμε ένα ταξί και πηγαίνουμε σε μια Μονή, όπου βρίσκονταν δύο ιερωμένοι. Αφού ανάψαμε το κερί μας και κάναμε το σταυρό μας, βγήκα έξω για να καπνίσω. Ξαναγύρισα μέσα για να της πω να φύγουμε, καθώς έπρεπε να προετοιμαστούμε για το βράδυ. «Έρχομαι!» μου φωνάζει. «Εγώ ήρθα σε αυτή την εκκλησία για να προσευχηθώ για σ’ ένα. Όμως είδα, πως εγώ έχω πεθάνει και εσύ ζεις» μου λέει βγαίνοντας. Αυτή τη διαίσθηση σπάνια τη συναντάει κανείς. Θα συνδέσω αυτό το χάρισμα που είχε η Αλίκη, με κάτι που λέει ο κόσμος και ίσως πιστεύει. Πως η Αλίκη ήταν σπουδαία εμπόρισσα και business woman. Το καλό εμπόριο, γίνεται με πολύ καλή διαίσθηση. Δεν είναι μόνο υπολογισμοί, νούμερα και προσθαφαιρέσεις. Χρειάζεται το ένστικτο και η διαίσθηση, την οποία είχε η Αλίκη.

Κάποιοι αναφέρουν πως έβλεπε ανταγωνιστικά τις γυναίκες, ιδιαιτέρως τις ξανθές. Ισχύει;

Όχι δεν ισχύει. Τα λένε αυτά, όσοι θέλουν να κουτσομπολέψουν την Αλίκη. Στην παράστασή μας, έπαιζε η Άντζελα Γκερέκου. Δεν ήταν μελαχρινή! Θέλουνε να πούνε, ότι και η Μιμή Ντενίση, που με την Αλίκη είχε πρωτοπαίξει, έκανε καριέρα επειδή ήταν μελαχρινή; Η Αλίκη αγαπούσε τα νιάτα.

Προκειμένου να μη χάσει την αιώνια νεότητα, ήταν έτοιμη να θυσιάσει τα πάντα. Όχι μόνον στη δημόσια εικόνα της, αλλά και στην προσωπική της ζωή. Αν ζούσε ο Όσκαρ Ουάιλντ, είμαι σίγουρος, πως θα έγραφε για την αιώνια νεότητα της Αλίκης.

Θεωρείτε ότι η Τζένη Καρέζη θα έπαιζε καλύτερα τον συγκεκριμένο ρόλο;

Τον ρόλο της Νατάσσας Αρσένη, σίγουρα θα μπορούσε να τον είχε παίξει κάποια άλλη ηθοποιός. Παράλληλα, η Τζένη υπήρξε πολύ καλύτερη στην κωμωδία από την Αλίκη. Η ίδια η Αλίκη μου το έλεγε. Όμως, στην «Υπολοχαγό Νατάσσα», η Αλίκη προσέφερε την ποιότητα του σταρ! Αυτό το star quality που καμιά άλλη δεν είχε. Γι’ αυτό, δεν θα χαρακτήριζα την Αλίκη, καλή, κακή ή μέτρια στην κωμωδία ή στο δράμα. Είναι σταρ! Ίσως η μοναδική σταρ που υπήρξε.

Υπήρξε κόντρα μεταξύ Αλίκης Βουγιουκλάκη και Τζένης Καρέζη;

Εννοείται πως όχι. Κατά περιόδους υπήρξαν πολύ φίλες. Η Αλίκη μου έλεγε, πως της λείπει η Καρέζη, αφότου η Τζένη έφυγε από τη ζωή.

Ποια αίσθηση σας έχει αφήσει το γεγονός ότι δουλέψατε με το Δημήτρη Παπαμιχαήλ;

Με τον Δημήτρη, όπως και με το Φώσκολο, ή τον Καλογήρου, δεν είχαμε επαφές. Αργότερα γίναμε φίλοι. Ο Παπαμιχαήλ ερχόταν σπίτι μου ξημερώματα και υπάρχουν διάφορα «ανεκδοτάκια». Δε λέγονται βέβαια, γιατί έχουν προστυχιές. Ένα τηλεφώνημα, ας πούμε, που έκανε στην Αλίκη, από το σπίτι μου.

Τον ρόλο του Μαξ, έπαιζε ο Κώστας Καρράς. Πείτε μας λίγα λόγια για εκείνον.

Ο Κώστας Καρράς υπήρξε πολύ περήφανος που έπαιζε με την Αλίκη. Χαιρόταν πολύ τον εαυτό του, αν τον παρατηρήσει κανείς. Ακόμη και στις ασπρόμαυρες ταινίες, είχε κάτι που εγώ δεν ακολούθησα. Νομίζω πως ήταν παθιασμένος με τον εαυτό του. Δεν τολμώ να τον πω «νάρκισσο», όμως του άρεσε ο εαυτός του, πολύ.

Ξεχωρίζετε κάποιο νέο ηθοποιό, όπου το ταλέντο του να πλησιάζει τους κλασικούς που έγραψαν ιστορία;

Δεν πρέπει να βάζουμε, όλους τους παλιούς ηθοποιούς, στο ίδιο τσουβάλι. Τον Παπαμιχαήλ ας πούμε, με τη Λαμπέτη. Σήμερα, δεν υπάρχει κάποια ηθοποιός που να πλησιάζει την Αλίκη. Έχουν αλλάξει και τα γούστα.

Είστε καθηγητής υποκριτικής. Καταλαβαίνετε, αμέσως, εάν κάποιος ηθοποιός έχει μεγάλο ταλέντο;

Ναι. Όταν υπάρχει ένα αρκετά μεγάλο περιθώριο, που δουλεύοντας μπορεί να το καλλιεργήσει. Το ταλέντο στην ηλικία των 20-22, είναι ένα τεράστιο χωράφι. Το καλλιεργείς ή θα μείνει πάντα στέρφο. Το καλλιεργείς, το σκάβεις, το ποτίζεις, ώστε να ανθίσει να βγάλει καρπούς. Σε άλλη περίπτωση, μένει για πάντα ένα τέλειο, μεγάλο χωράφι.

Τον τελευταίο καιρό έχουν δει το φως της δημοσιότητας καταγγελίες για σωματική, λεκτική και σεξουαλική βία στον χώρο της υποκριτικής. Υπήρχαν παρόμοια φαινόμενα παλαιότερα;

Όχι δεν νομίζω. Τουλάχιστον δεν είχα τότε το μυαλό μου εκεί, αλλά στο πώς να δουλέψουμε. Μεγαλώνοντας κατάλαβα πως, είτε τα πράγματα είναι ποινικά διώξιμα, είτε όχι, υπάρχει ένας κοινός παρονομαστής. Κι αυτός δεν είναι άλλος από το πώς κάποιος αισθάνεται και το δείχνει και το επιβάλλει. Ο «Καπετάν Ένας», σε ένα συλλογικό επάγγελμα, δεν πρέπει να υπάρχει.