«Γιατί οι διακοπές σε παραλία της Μεσογείου μπορεί να κάνουν κακό στην υγεία σας», τιτλοφορείται το δημοσίευμα του CNN, το οποίο αναφέρεται στην εκτεταμένη ρύπανση της θάλασσας, που εκτείνεται από τον Ατλαντικό Ωκεανό έως την Αφρική, την Ευρώπη και την Ασία.

Όπως αναφέρει το σχετικό ρεπορτάζ, πάνω από το 87% της Μεσογείου είναι μολυσμένο με μικροπλαστικά και άλλους ρύπους, συμπεριλαμβανομένων τοξικών μετάλλων και βιομηχανικών χημικών, σύμφωνα με έκθεση του Ιουλίου 2024 από το World Wide Fund for Nature ( WWF).

«Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ρύπανση των υδάτων συνδέεται με 1,4 εκατομμύρια πρόωρους θανάτους, γεγονός που δημιουργεί προβλήματα για τα 150 εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν κατά μήκος των ακτών της Μεσογείου και τα 270 εκατομμύρια τουρίστες που έλκονται από αυτά τα νερά κάθε χρόνο», προειδοποιεί το CNN.

Η Μεσόγειος Θάλασσα εκτείνεται σε ακτές 46.000 χιλιομέτρων σε 22 χώρες, πολλές με διαφορετικά περιβαλλοντικά πρότυπα και πρακτικές.

Αίγυπτος και Τουρκία οι μεγαλύτεροι ρυπαντές

Η Αίγυπτος, η οποία συνεισφέρει 0,25 εκατομμύρια τόνους πλαστικού που καταλήγει στη Μεσόγειο, είναι ο χειρότερος παραβάτης, σύμφωνα με τα στοιχεία, ακολουθούμενη από την Τουρκία, η οποία συνεισφέρει 0,11 εκατομμύρια τόνους και την Ιταλία, η οποία συνεισφέρει 0,04 εκατομμύρια τόνους πλαστικού στη μολυσμένη θάλασσα. Αυτά είναι μέρος 1,9 εκατομμυρίων πλαστικών θραυσμάτων ανά τετραγωνικό μέτρο.

Εμπειρογνώμονες που συμβουλεύτηκε το WWF για την έκθεσή του λένε ότι οι άνθρωποι μπορούν να καταπιούν μικροπλαστικά από υδάτινα περιβάλλοντα μέσω της κατανάλωσης θαλάσσιων οργανισμών και μέσω του νερού (τόσο πόσιμο όσο και εμφιαλωμένο).

Με ποια θαλασσινά φτάνουν τα μικροπλαστικά στον οργανισμό μας

«Πάνω από 840 μικροπλαστικά μπορούν να προσληφθούν ετησίως από την κατανάλωση τριών κύριων εμπορικών ειδών ψαριών (λαβράκι και δύο ειδών σκουμπρί), [και] έως 11 χιλιάδες από την υψηλή κατανάλωση δίθυρων (π.χ. μύδια, μύδια κ.λπ.)», αναφέρει η έκθεση, σημειώνοντας ότι λιγότερη μόλυνση προέρχεται από την κατανάλωση γαρίδας.

Ο διάσημος Youtuber MrBeast βοήθησε να καθαριστούν οι ωκεανοί - Παγκόσμια περιβαλλοντική κινητοποίηση

«Αν μετρήσουμε επίσης την έκθεση από τον αέρα και τα τρόφιμα που δεν προέρχονται από υδάτινα περιβάλλοντα, μπορούμε να καταναλώνουμε πάνω από 100 χιλιάδες μικροπλαστικά κάθε μέρα».

Αλλάζοντας τα δεδομένα

Στην παραθαλάσσια πόλη Όστια κοντά στη Ρώμη, ο Πιερλουίτζι Καπότσι, αγναντεύει τη θάλασσα από το εστιατόριό του, Mediterraneo. «Ίσως πριν από 50 χρόνια, οι άνθρωποι δεν ήξεραν αυτό που ξέρουμε τώρα για τη ρύπανση και το πλαστικό», λέει στο CNN. «Βλέπω όμως νέους ανθρώπους χωρίς κανένα πρόβλημα να πετούν πλαστικά μπουκάλια στη θάλασσα, να πετούν σκουπίδια στο έδαφος και τσιγάρα».

Αλλά βλέπει ένα φωτεινό σημείο. Πριν από μια δεκαετία, κάθε πρωί η άμμος έξω από το παραθαλάσσιο εστιατόριό του καλυπτόταν με χημικά από τα φορτηγά πλοία που διασχίζουν τις ναυτιλιακές λωρίδες ορατές από την ακτογραμμή. «Χάρη στην καλύτερη ρύθμιση, αυτή η χημική ρύπανση έχει εξαφανιστεί τώρα», λέει.

Η Μεσόγειος είναι μία από τις σημαντικότερες δεξαμενές θαλάσσιας και παράκτιας ποικιλότητας στον κόσμο, σύμφωνα με τη Med Sea Alliance, η οποία εργάζεται για να υποστηρίξει τον κλάδο της αλιείας μέσω καλύτερων πρακτικών.

Η απειλή για την αλιεία

Η έντονη ρύπανση επηρεάζει αρνητικά την πλούσια χλωρίδα και πανίδα της θάλασσας. Αν και καλύπτει μόνο το 0,7 τοις εκατό της παγκόσμιας ωκεάνιας έκτασης, η θάλασσα έχει το 7,5 τοις εκατό της παγκόσμιας θαλάσσιας πανίδας και το 18 τοις εκατό της παγκόσμιας θαλάσσιας χλωρίδας.

Η αλιεία είναι μια βιομηχανία 4,6 δισεκατομμυρίων ευρώ στη Μεσόγειο και η ρύπανση των υδάτων έχει επηρεάσει σε μεγάλο βαθμό τη διαβίωση των 180.000 ανθρώπων που βασίζονται στην αλιεία για τα προς το ζην, λέει η WWF.

Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ αναφέρει ότι τα θαλάσσια αλιεύματα στη Μεσόγειο έχουν μειωθεί κατά 34% τα τελευταία 50 χρόνια, τόσο λόγω της υπεραλίευσης όσο και λόγω των πλαστικών στο νερό.

«Περίπου 730 τόνοι πλαστικών απορριμμάτων καταλήγουν καθημερινά στη Μεσόγειο Θάλασσα», λέει η οργάνωση. «Τα πλαστικά απόβλητα αντιπροσωπεύουν το 95 έως 100% των θαλάσσιων πλωτών απορριμμάτων και το 50% των απορριμμάτων στον βυθό της θάλασσας. Σε χωρητικότητα, το πλαστικό θα μπορούσε να ξεπεράσει τα αποθέματα ψαριών».