Λίγες μέρες μετά το δείπνο του Νίκου Αναστασιάδη και του Μουσταφά Ακιντζί με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες στο οποίο συμφωνήθηκε η ανάγκη επανασύγκλησης της Διεθνούς Διάσκεψης για το Κυπριακό, ο υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας, Ιωάννης Κασουλίδης παραχωρεί αποκλειστική συνέντευξη στο CNN Greece.
Σε αυτήν σημειώνει την ανησυχία του για τη στάση της Άγκυρας, για την οποία εκτιμά ότι προετοιμάζεται για παιχνίδι επίρριψης ευθυνών σε περίπτωση αποτυχίας της νέας προσπάθειας.
Επιπλέον, αναλύει τις επιδιώξεις της ελληνοκυπριακής πλευράς και διευκρινίζει ότι Λευκωσία και Αθήνα είναι σε απόλυτη συνεργασία. Αναφέρεται, επίσης, στη διαδικασία που θα ακολουθηθεί, εξηγεί τη σημασία που έχει για την ελληνοκυπριακή πλευρά το κεφάλαιο της ασφάλειας και σημειώνει ότι με πολιτική βούληση μπορεί να υπάρξει συμφωνία ακόμα και μέχρι το τέλος του έτους.
Τέλος, υπογραμμίζει ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν προτίθεται να αναβάλει τους ενεργειακούς της σχεδιασμούς, ενώ διευκρινίζει ότι για να υπάρξει θερμό επεισόδιο «χρειάζονται δύο».
Κύριε Υπουργέ, το ανακοινωθέν Γκουτέρες λέει ότι οι δύο ηγέτες «συμφώνησαν στην ανάγκη για επανασύγκληση της διάσκεψης για την Κύπρο τον Ιούνιο». Όπως αντιλαμβανόμαστε, καθοριστικό ρόλο σε αυτό θα διαδραματίσει το «κοινό έγγραφο» που έχει αναλάβει να ετοιμάσει ο κ. Άιντα, μετά από συζητήσεις με τους δύο ηγέτες για τα θέματα εγγυήσεων και ασφάλειας. Αν υπάρξουν, κατά τη διαδικασία αυτή αγεφύρωτες διαφωνίες, δεν θα πάμε σε νέα Γενεύη;
Δεν νομίζω ότι τίθενται προϋποθέσεις ή ότι υπάρχει τέτοια πιθανότητα, καθώς το έγγραφο που θα κληθεί να συμφωνήσει ο κ. Άιντα με τις εγγυήτριες δυνάμεις και τις δύο πλευρές στην Κύπρο βασίζεται στο αποτέλεσμα της συνάντησης των τεχνοκρατών στο Μοντ Πελεράν, αμέσως μετά τη Διάσκεψη της Γενεύης. Εκεί, καταγράφηκαν, με τη σύμφωνη γνώμη όλων, τα ερωτήματα και τα εργαλεία τα οποία θα πρέπει σε πολιτικό επίπεδο να τεθούν και να συμφωνηθούν. Στην ουσία το έγγραφο που θα καθοδηγεί τις συναντήσεις θα είναι περισσότερο μια ατζέντα καθοδήγησης της συζήτησης παρά ουσία. Η ουσία θα συζητηθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και εκεί θα είναι η δυσκολία να συμφωνήσουμε, όχι στο έγγραφο.
Η Άγκυρα, πάντως, κατηγορεί τη Λευκωσία για παραποίηση όσων έχουν συμφωνηθεί. Πού εστιάζεται η διαφορά ως προς την ερμηνεία;
Δεν καταλαβαίνω και για αυτό σε ανακοίνωση που έχουμε εκδώσει ως απάντηση σημειώνουμε ότι είναι περίεργη η στάση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών. Διερωτόμαστε για τη σκοπιμότητά της και διαβάζουμε σε αυτήν μια προσπάθεια προετοιμασίας του εδάφους για επίρριψη ευθυνών, και όχι την ετοιμότητα της Τουρκίας να είναι εποικοδομητική στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και βοηθητική στο κεφάλαιο της ασφάλειας, έτσι ώστε να έχουμε πρόοδο και στα υπόλοιπα κεφάλαια.
Δεν θα υπάρξει συμφωνία χωρίς χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων
Είναι προφανές ότι η διαδικασία την οποία αναφέρει ο κ. Γκουτέρες για συζήτηση στη Γενεύη και των θεμάτων της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων αλλά και παράλληλη διακοινοτική διαπραγμάτευση στα άλλα εκκρεμή ζητήματα είναι μια συμβιβαστική πρόταση. Γιατί έπρεπε να χαθεί τόσος χρόνος σε μια συζήτηση διαδικαστικής φύσης; Ή υπάρχει διαφορά επί της ουσίας των πραγμάτων;
Εμείς θεωρούμε ότι ήταν ουσίας όλη η προσπάθεια. Για εμάς η συζήτηση επί των άλλων τεσσάρων κεφαλαίων έχει σχεδόν εξαντληθεί. Υπάρχει, όμως, μεγάλη δυστοκία στο να ξεπεραστούν οι δυσκολίες στα υπόλοιπα. Για να υπάρξει προοπτική να προχωρήσουμε πρέπει να γνωρίζουμε τι γίνεται με το κεφάλαιο της ασφάλειας. Μια ισορροπημένη λύση θα πρέπει να περιέχει όσα ενδιαφέρουν τους Τουρκοκύπριους, δηλαδή τη συμμετοχή τους στην εξουσία του κράτους εντός των πλαισίων της δικοινοτικής διζωνικής ομοσπονδίας, με πολιτική ισότητα και αποτελεσματική συμμετοχή. Αυτό όμως εξισορροπείται με μια σωστή λύση στο θέμα της ασφάλειας. Δεν νοείται να μην υπάρξει συμφωνία για χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των στρατευμάτων, ούτε να υπάρξει συνέχιση των επεμβατικών δικαιωμάτων. Αν ικανοποιηθούμε σε αυτά, θα μπορούμε να αντιμετωπίσουμε με διαφορετικό τρόπο τα υπόλοιπα ζητήματα που μένουν ανοιχτά στα άλλα κεφάλαια. Άρα ήταν ουσίας το αίτημα και όχι απλώς διαδικασίας. Γιατί πάμε σε μια Διεθνή Διάσκεψη για την Κύπρο και, επομένως, εκεί πρέπει να λυθεί το θέμα της ασφάλειας.
Στο διάστημα που μεσολάβησε από τότε, υπάρχουν νέα δεδομένα που να επιτρέπουν μεγαλύτερη αισιοδοξία; Αναφέρομαι κυρίως στη στάση των δύο βασικών εγγυητριών δυνάμεων.
Θέλω να είμαι πολύ επιφυλακτικός με τους όρους αισιοδοξία και απαισιοδοξία. Βλέπω τις εξελίξεις εντός της Τουρκίας. Βλέπω, επίσης, τη δυστοκία της Τουρκίας να δείξει ευελιξία σε ό, τι αφορά το Κυπριακό και ότι τα χαρτιά της παραμένουν κλειστά. Αυτό δεν είναι καλό σημάδι. Ο μόνος τρόπος, όμως, να διαπιστώσουμε αν πράγματι έχει βούληση, είναι το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Εξάλλου, το ανακοινωθέν λέει ότι η πρόοδος στο κεφάλαιο της ασφάλειας θα ανοίξει και τα άλλα κεφάλαια.
Δεν φέραμε την Αθήνα προ τετελεσμένων
Υπάρχουν δημοσιεύματα τα οποία αναφέρουν ότι η Αθήνα εκφράζει δυσαρέσκεια και καταλογίζει στη Λευκωσία ότι την έχει φέρει προ τετελεσμένων σε ό, τι αφορά τη Διεθνή Διάσκεψη. Έχετε εσείς τέτοια εικόνα;
Υπάρχουν ορισμένοι στη Λευκωσία οι οποίοι επιδίδονται σε μια διαρκή προσπάθεια να σπείρουν ζιζάνια στις σχέσεις Αθήνας και Λευκωσίας. Σχέσεις οι οποίες οφείλουν να είναι άριστες και είναι άριστες. Πριν αναχωρήσει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης για τη Νέα Υόρκη είχε μιλήσει εκτενώς με τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα. Εν συνεχεία, μεριμνήσαμε να μην υπάρχει καμία δέσμευση σε ό, τι αφορά τις εγγυήτριες δυνάμεις. Η Γενική Γραμματεία του ΟΗΕ θα απευθυνθεί προς αυτές, θα έρθουν σε επαφή και επομένως δεν υπάρχει καμία δέσμευση. Η Ελλάδα γνωρίζει καλά ποια είναι η κατάσταση και αναλόγως θα πάρει τις αποφάσεις της.
Αν δεν τα λύσουμε, το Κυπριακό δεν λύνεται
Θεωρείτε ότι υπάρχουν ακόμα τα χρονικά περιθώρια για να φτάσουμε σε συμφωνία και να πάμε σε δημοψηφίσματα μέχρι το τέλος του χρόνου;
Να αντιμετωπίζουμε το κάθε πράγμα στην ώρα του. Αυτή τη στιγμή μπορώ να απαντήσω μόνο στο πρώτο σκέλος. Βεβαίως υπάρχει τέτοια πιθανότητα αν υπάρχει πολιτική βούληση. Αν ικανοποιηθούμε στο θέμα της ασφάλειας θα είναι πολύ πιο εύκολο να δούμε και τα υπόλοιπα. Ξέρετε πόσο καιρό συζητάμε και ξανασυζητάμε; Πόσο καιρό μπορεί να συνεχίζεται αυτό; Είτε θα τα λύσουμε, είτε το Κυπριακό δεν λύνεται.
Είναι έτοιμη η Κυπριακή Δημοκρατία να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε κρίση προκύψει με το σχεδιασμό για τους υδρογονάνθρακες;
Αναμένουμε ότι θα υπάρξει γεώτρηση. Αλίμονο αν με τις απειλές της η Τουρκία πετύχαινε την αναβολή. Δεν θα επιτρέψουμε υπό τις απειλές να αχρηστευτεί η όποια ενεργειακή προοπτική της Κύπρου. Θα αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις με ψυχραιμία και αυτοσυγκράτηση. Για να δημιουργηθεί κρίση, ένταση ή θερμό επεισόδιο χρειάζονται δύο. Εμείς δεν διαθέτουμε ούτε στόλο, ούτε αεροπορία. Άρα δεν πρόκειται να απαντήσουμε σε προκλήσεις. Η Κύπρος και ο λαός της δεν κινδυνεύουν. Μην ξεχνάτε, όμως, ότι είμαστε στο στάδιο της εξερεύνησης και όχι της εκμετάλλευσης. Η τελευταία θα πάρει χρόνια για να γίνει. Όμως, πρέπει να ξέρουμε τι διαθέτουμε.
