Μετά τα drones και τα αυτόνομα οχήματα, έρχεται η σειρά των εμπορικών πλοίων να ταξιδεύουν μόνα τους. Οι εφοπλιστικές και οι ναυπηγικές εταιρείες της Ιαπωνίας ενώνουν τις δυνάμεις τους για να φέρουν την τεχνητή νοημοσύνη στην ιαπωνική ναυτιλία, σχεδιάζοντας να κάνουν πραγματικότητα τα αυτόνομα πλοία χωρίς καπετάνιο έως το 2025.
Στόχος τους είναι να αποκτήσουν την τεχνολογική πρωτοκαθεδρία στις θάλασσες του πλανήτη, αξιοποιώντας την ιαπωνική πρωτοπορία στον τομέα των ρομπότ κάθε είδους. Το μερίδιο της ιαπωνικής ναυτιλίας παγκοσμίως έχει υποχωρήσει σε περίπου 20% και στόχος είναι να αυξηθεί ξανά γύρω στο 30%.
Καθώς η ανάπτυξη της τεχνολογίας αυτόνομων πλοίων θα κοστίσει κατ' ελάχιστον πολλές εκατοντάδες δολάρια, οι εταιρείες Mitsui OSK Lines, Nippon Yusen, Japan Marine United και άλλες αποφάσισαν να μοιρασθούν τις δαπάνες και την τεχνογνωσία, σύμφωνα με το BBC και τη «Guardian».
Τα νέα πλοία με τεχνητή νοημοσύνη θα χρησιμοποιούν, μεταξύ άλλων, το «Διαδίκτυο των Πραγμάτων» (τη διασύνδεση των διαφόρων άψυχων αντικειμένων μεταξύ τους μέσω Ίντερνετ) για να συλλέγουν και αναλύουν δεδομένα σχετικά με τον καιρό, τις θαλάσσιες διαδρομές, τα εμπόδια (άλλα πλοία, βράχια κ.α.).
Με αυτό τον τρόπο, τα «έξυπνα» πλοία αναμένεται να χαράζουν μόνα τους τις καλύτερες δυνατές πορείες από άποψη ασφάλειας και εξοικονόμησης χρόνου και καυσίμων, μειώνοντας παράλληλα τα ναυτικά ατυχήματα.
Σε πρώτη φάση, λίγα μέλη του πληρώματος θα παραμείνουν στο αυτόνομο πλοίο για λόγους εποπτείας και συμπληρωματικών εργασιών, αλλά ο τελικός στόχος των Ιαπώνων είναι πλοία χωρίς τον παραμικρό ναυτικό πάνω τους. Αρχικά υπάρχουν σχέδια για να δημιουργηθεί ένας στόλος 250 αυτόνομων πλοίων, με τη βοήθεια της ιαπωνικής κυβέρνησης στο πλαίσιο της νέας εθνικής στρατηγικής της χώρας για ενίσχυση της διεθνούς ανταγωνιστικότητάς της.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Νορβηγία, η οποία επίσης εξελίσσει τη δική της τεχνολογία πλοίων χωρίς ανθρώπους, έχοντας κάνει σημαντικές προόδους, καθώς σχεδιάζει να παρουσιάσει ακόμη κι εντός του 2018 ένα αυτόνομο πλήρως ηλεκτροκίνητο εμπορικό πλοίο, που θα κάνει μεταφορές λιπασμάτων ανάμεσα σε τρία λιμάνια της χώρας. Αρχικά το πλοίο θα διαθέτει καπετάνιο και λίγα μέλη πληρώματος, το 2019 δεν θα έχει πλήρωμα αλλά θα ελέγχεται από την ξηρά (remote-controlled), ενώ το 2020 σχεδιάζεται να είναι πλέον ταυτόχρονα μη επανδρωμένο και πλήρως αυτόνομο.
Παρόμοια σχέδια έχει και η βρετανική Rolls-Royce, η οποία ανακοίνωσε πέρυσι ότι σχεδιάζει τηλεκατευθυνόμενα πλοία που θα τεθούν σε λειτουργία έως το 2020, με τον «καπετάνιο» να βρίσκεται στο κέντρο ελέγχου στην ξηρά. Κάθε χώρα ελπίζει ότι η δική της αυτόνομη τεχνολογία θα αποτελέσει τελικά τη βάση για τις μελλοντικές τεχνικές προδιαγραφές των «έξυπνων» πλοίων.
Παράλληλα, οι ΗΠΑ αναπτύσσουν σχετικές στρατιωτικές εφαρμογές και ήδη το 2016 έριξαν στο νερό το μήκους 40 μέτρων πειραματικό αυτόνομο πλοίο ανθυποβρυχιακού πολέμου Hunter. Μπορεί να ταξιδεύει επί δύο έως τρεις μήνες τη φορά, χωρίς καθόλου πλήρωμα ούτε τηλεκατεύθυνση.