Η κατάσταση που διαμορφώθηκε στο Αιγαίο μετά το επεισόδιο με την ελληνική σημαία στη νησίδα Ανθρωποφάγος θα μπορούσε να αποτελέσει παράδειγμα πανεπιστημιακής διδασκαλίας πάνω στη θεωρία εφαρμογής της Αποτροπής (Deterrence) έναντι του Κατευνασμού (Appeasement).

Του Κωνσταντίνου Γρίβα*

Συγκεκριμένα, αυτό που συνέβη σήμερα αποτελεί εκδήλωση μιας ενέργειας που έγινε το 1996 και αυτή ήταν η επιλογή της Ελλάδας να αποδεχθεί το «γκριζάρισμα» της εθνικής κυριαρχίας στα Ίμια έτσι ώστε να «εξασφαλισθεί η ειρήνη». Στην πραγματικότητα όμως, όπως πολλοί ειδήμονες των Διεθνών Σχέσεων επεσήμαναν από τότε, δεν επρόκειτο για «γκριζάρισμα» της εθνικής κυριαρχίας μόνο στα Ίμια αλλά σε ολόκληρο το Αιγαίο.

Αυτό που συνέβη τότε ουσιαστικά αποτέλεσε μια ρωγμή στην εθνική κυριαρχία στο Αιγαίο, η οποία σιγά σιγά διευρυνόταν και εμείς δεν το αντιλαμβανόμασταν, συνεχίζοντας να είμαστε εγκλωβισμένοι στις φαντασιώσεις της «ευρωπαϊκής προοπτικής» της Τουρκίας, την «ελληνοτουρκική φιλία», τη βούληση και την ικανότητα των ΗΠΑ και της Ε.Ε. να «φρενάρουν» την Τουρκία, εάν χρειαζόταν και όλα τα συναφή.

Έτσι, φθάσαμε στο σήμερα όπου αρκούσε η κίνηση μερικών νεαρών να υψώσουν την ελληνική σημαία σε κάποια νησάκια του Αιγαίου, τα οποία θεωρούσαμε ότι αναντίρρητα είναι δικά μας, με αποτέλεσμα να προκύψει η τουρκική αντίδραση και να κατανοήσουμε ότι όλα αυτά τα χρόνια ο βασιλιάς ήταν γυμνός και εμείς κάναμε ότι δεν το βλέπαμε. Δηλαδή είχαμε επιλέξει να αρνηθούμε το γεγονός ότι η Τουρκία δεν αμφισβητεί απλώς κάποιες «ασήμαντες βραχονησίδες», όπως έλεγαν κάποιοι υποτιθέμενοι «ρεαλιστές» τότε το μακρινό 1996, αλλά ολόκληρη την ελληνική εθνική κυριαρχία στο Αιγαίο.

Με άλλα λόγια δεχόμαστε ολοκληρωτική επίθεση από την Άγκυρα, η οποία ξεπερνά πλέον και την έννοια του πολυχρησιμοποιημένου όρου «υβριδικός πόλεμος». Η Τουρκία επιδιώκει θανατηφόρο γεωπολιτικό ακρωτηριασμό της Ελλάδας και πρέπει να αντιδράσουμε άμεσα πριν είναι πολύ αργά.

Το τραγικό όμως της υπόθεσης είναι ότι ενώ, βδομάδα με τη βδομάδα, μέρα με τη μέρα, ώρα με την ώρα, η αμφισβήτηση της ίδιας της γεωπολιτικής υπόστασης της Ελλάδας από την Άγκυρα εκδηλώνεται με ολοένα και πιο έντονες επιθετικές ενέργειες, μεγάλο μέρος του ελληνικού πολιτικού συστήματος, των ΜΜΕ αλλά και της κοινής γνώμης, επιμένει να θεωρεί ότι όλα είναι «υπό έλεγχο» και κατακρίνει κάθε αντίθετη άποψη ως ύποπτη «κινδυνολογία».

Ακόμη πιο κωμικοτραγική είναι η αντίληψη ότι οι ενέργειες της Άγκυρας γίνονται για εσωτερική κατανάλωση και εντάσσονται στην προεκλογική εκστρατεία του Ερντογάν. Όμως, η αδυσώπητη πραγματικότητα είναι ότι η Τουρκία οδηγείται σε αυτήν την ακραία επιθετική πολιτική γιατί έχει αλλάξει η γεωπολιτική της ταυτότητα. Λειτουργεί πλέον ως φιλόδοξος πόλος ισχύος σε ένα πολυπολικό διεθνές σύστημα, επιδιώκοντας να κυριαρχήσει ολοκληρωτικά στην Ανατολική Μεσόγειο έτσι ώστε να εξελιχθεί σε ρυθμιστή των εξελίξεων σε ολόκληρη την ευρασιατική σκακιέρα.

Και η Ελλάδα, όπως και η Κυπριακή Δημοκρατία, της κλείνουν τον δρόμο. Άρα, θα προσπαθήσει να τις ακρωτηριάσει. Τόσο απλά. Και ήδη έχει ξεκινήσει την προσπάθειά της. Κατά συνέπεια, αν δεν θέλουμε να υποστούμε αυτόν τον ακρωτηριασμό, θα πρέπει να σχεδιάσουμε τις άμυνες μας. Και για να το κάνουμε το πρώτο και αναγκαίο βήμα είναι να αντικρύσουμε κατάφατσα την πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα είναι ότι δεχόμαστε επίθεση. Και η επίθεση αυτήν δεν θα σταματήσει.

(*) Ο Κωνσταντίνος Γρίβας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Διδάσκει επίσης Γεωγραφία της Ασφάλειας στην Ευρύτερη Μέση ανατολή στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών.

πηγή: news.gr