Πολλές φορές έχουμε γράψει περί της «διπλωματίας εμβολίων» ως λέξης που πλέον εμπλέκεται στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής το 2021. Εάν το 2020 ήταν το έτος της πανδημίας COVID-19, τότε αυτό το έτος διαμορφώνεται ως το έτος του εμβολίου.
Μετά από αυτό, ο Κρατικός Σύμβουλος της Κίνας και Υπουργός Εξωτερικών Wang Yi επανέλαβε την περασμένη Κυριακή την αντίθεση της Κίνας στον «εθνικισμό των εμβολίων» και τόνισε τη δέσμευση της Κίνας να διατηρήσει δίκαιη διανομή εμβολίων ανα τον κόσμο.
Μέχρι σήμερα, η Κίνα έχει εγκρίνει τη χρήση δύο εθνικών εμβολίων: Sinopharm και SinoVac. Σε αντίθεση με τα δυτικά εμβόλια (βάσει διαφορετικών τροποποιημένων mRNA), τα δύο κινέζικα εμβόλια βασίζονται σε μια εξασθενημένη έκδοση του SARS-Cov-2. Τα αποτελέσματα, καθώς αρχίζουν να φαίνονται σε χώρες όπως η Βραζιλία ή η Τουρκία, δεν είναι τόσο καλά όσο τα δυτικά αντίστοιχα. Ωστόσο, τώρα έχουν φθηνά και αποτελεσματικά εμβόλια, και δεδομένου ότι τα πλούσια έθνη έχουν δεσμεύσει τις περισσότερες δόσεις εμβολίων που έχουν αναπτυχθεί στη Δύση και αναμένεται να παραχθούν φέτος, η Κίνα έχει προσφερθεί να καλύψει κομμάτι της ζήτησης ακόμη και των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου είναι απελπισμένοι να σταματήσουν την πανδημία.
Για πολλές χώρες τα τρέχοντα κινεζικά εμβόλια ταιριάζουν καλύτερα στις ανάγκες τους. Δεν χρειάζεται να αποθηκευτούν στις χαμηλές θερμοκρασίες σε σχέση με των αντιπάλων τους Pfizer ή Moderna και η έκδοση CanSino απαιτεί μόνο μία δόση. Επιπλέον, πολλές από τις συμφωνίες που έχουν υπογραφεί με άλλες χώρες, όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή η Ινδονησία, προβλέπουν ότι αυτά τα έθνη μπορούν να κατασκευάσουν τις δικές τους ενέσεις εμβολίων κατόπιν άδειας. Είναι κάτι που θα βοηθήσει στην αντιμετώπιση της έντονης ζήτησης, υποστηρίζοντας παράλληλα τις φιλοδοξίες αυτών των κρατών να γίνουν κέντρα φαρμακευτικής παραγωγής στις αντίστοιχες περιοχές τους.
Οι δύο μεγάλες εταιρείες βιοτεχνολογίας, η κρατική Sinopharm και η ιδιωτική Sinovac, έχουν πουλήσει στο εξωτερικό ή έχουν λάβει διεθνείς παραγγελίες για περισσότερες από 800 εκατομμύρια δόσεις. Σύμφωνα με στοιχεία από το Πανεπιστήμιο του Duke, οι κινεζικές δόσεις καταγράφονται πάνω από περισσότερα από 300 εκατομμύρια στη Μόσχα ή ακόμη τα 210 εκατομμύρια του μηχανισμού COVAX, που υποστηρίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και ο οποίος προσπαθεί να εγγυηθεί δίκαιη πρόσβαση όλων των χωρών στο εμβόλιο (Το Πεκίνο έχει υποσχεθεί 10 εκατομμύρια δόσεις για αυτό το όργανο).
Η Ουγγαρία άρχισε να ανοσοποιεί τον πληθυσμό της με τις πρώτες μονάδες μιας παρτίδας 550.000 δόσεων του εμβολίου Sinopharm κατά του COVID-19. Την περασμένη εβδομάδα ένα αεροπλάνο προσγειώθηκε στο Μπουένος Άιρες με άλλα 900.000. Στη Μανίλα, αναμένονταν 600.000 δόσεις του εμβολίου Sinovac, η πρώτη παρτίδα που το Πεκίνο έχει δωρίσει σε αυτήν τη χώρα. "Πρέπει να το παραδεχτώ. Αν επιμέναμε να χρησιμοποιήσουμε τα Δυτικά (εμβόλια), θα εξακολουθούσαμε να περιμένουμε να φτάσουν” , τόνισε ο προεδρικός εκπρόσωπος των Φιλιππίνων, Χάρι Ροκ.
Στην Αφρική, οι Κινέζοι εξήγαγαν εμβόλια σε μισή ντουζίνα χώρες και βρίσκονται σε συνομιλίες με δεκάδες ακόμη.
Το 2020, η Κίνα παρείχε περίπου 120 παρτίδες ιατρικών προμηθειών στην Αφρική και έστειλε ομάδες ιατρικών εμπειρογνωμόνων σε 15 αφρικανικές χώρες, διευρύνοντας την «ακτίνα επιρροής» της. Αλλά είναι η μεγάλης κλίμακας διανομή κινεζικών εμβολίων που προκαλεί ανησυχία σε πολλούς εμπειρογνώμονες σε όλο τον κόσμο, ιδίως στις Ηνωμένες Πολιτείες και τις ευρωπαϊκές χώρες, αναφορικά με τις γεωπολιτικές επιπτώσεις. Για να ξεφύγουν από πιθανές επιρροές, αυτές οι χώρες θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν διεθνείς μηχανισμούς όπως το COVAX, ή να ενώσουν τις δυνάμεις τους για από κοινού προμήθειες χρησιμοποιώντας μοντέλα όπως το Revolving Fund του Παναμερικανικού Οργανισμού Υγείας ή οι πρωτοβουλίες της UNICEF για την ενίσχυση της προμήθειας εμβολίων.
Τα σχόλια του Wang στην ενημέρωση σχετικά με τις εξωτερικές πολιτικές της Κίνας που πραγματοποιήθηκαν παρουσιάζονται ως απάντηση στη «διπλωματία εμβολίων» των δυτικών χωρών έναντι της Κίνας.
Η Κίνα «μπορεί να χρησιμοποιήσει (τα εμβόλια της) για να γίνει παγκόσμιος ηγέτης στην εξασφάλιση δίκαιης πρόσβασης στα εμβόλια, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών. Φυσικά, αυτό θα βελτιώσει την εικόνα τους σε αυτές τις χώρες και θα προβάλλει την ήπια δύναμη (soft power, ικανότητα επιρροής) », λέει ο Yanzhong Huang, του Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων των ΗΠΑ.
Η «διπλωματία εμβολίων» της επιτρέπει επίσης να προσπαθήσει να «γεμίσει το κενό που άφησε η αμερικανική ηγεσία.
