Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, δήλωσε την Πέμπτη πως βρίσκεται σε εξέλιξη προσπάθεια για την ανάκτηση της αεροπορικής βάσης Μπάγραμ στο Αφγανιστάν. Η βάση είχε εγκαταλειφθεί από τις αμερικανικές δυνάμεις το 2021, λίγο πριν την επάνοδο των Ταλιμπάν στην εξουσία.
Κατά τη διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου με τον Βρετανό πρωθυπουργό Κιρ Στάρμερ, στο πλαίσιο της επίσημης επίσκεψής του στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο Τραμπ ανέφερε χαρακτηριστικά: «Προσπαθούμε να την ανακτήσουμε (…) Θέλουμε να ανακτήσουμε αυτή τη βάση». Όπως εξήγησε, ένας από τους βασικούς λόγους είναι η γεωγραφική εγγύτητα της βάσης με περιοχές όπου η Κίνα κατασκευάζει πυρηνικά όπλα, γεγονός που προσδίδει ιδιαίτερη στρατηγική σημασία στο σημείο.
Παρά τη βαρύτητα της δήλωσης, δεν υπήρξε καμία επίσημη διευκρίνιση από την κυβέρνησή του για το τι ακριβώς σημαίνει αυτή η πρόθεση. Η βάση Μπάγραμ, που βρίσκεται περίπου 50 χιλιόμετρα βόρεια της Καμπούλ, υπήρξε για δύο δεκαετίες το κέντρο επιχειρήσεων των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν, μετά τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001.
Η αποχώρηση των αμερικανικών και νατοϊκών δυνάμεων από τη βάση πραγματοποιήθηκε τον Ιούλιο του 2021, καθώς οι Ταλιμπάν προέλαυναν με εντυπωσιακή ταχύτητα και ανέκτησαν τον έλεγχο της χώρας μέσα σε λίγες εβδομάδες. Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα χαρακτηρίσει την απώλεια της βάσης ως στρατηγικό λάθος, ασκώντας σφοδρή κριτική στον Τζο Μπάιντεν για τον τρόπο που διαχειρίστηκε την αποχώρηση των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν.
Παράλληλα, ο πρόεδρος εκφράζει συχνά ανησυχία για την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας στο Αφγανιστάν, θεωρώντας την ως απειλή για τα αμερικανικά συμφέροντα στην περιοχή.
Ωστόσο, νυν και πρώην Αμερικανοί αξιωματούχοι επισημαίνουν πως η ανάκτηση της βάσης Μπάγραμ θα μπορούσε να εκληφθεί ως νέα στρατιωτική εισβολή, καθώς θα απαιτούσε περίπου 10.000 στρατιώτες και προηγμένα αμυντικά συστήματα, ειδικά αντιαεροπορικής άμυνας. Ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί πως η βάση θα μπορούσε να επανέλθει υπό αμερικανικό έλεγχο με τη συναίνεση των Ταλιμπάν, χωρίς όμως να διευκρινίσει τι θα περιλάμβανε μια τέτοια συμφωνία.
Αν κάτι τέτοιο συνέβαινε, θα σήμαινε θεαματική στροφή των Ταλιμπάν, οι οποίοι πολέμησαν επί χρόνια τις αμερικανικές δυνάμεις και ανέτρεψαν την υποστηριζόμενη από την Ουάσιγκτον κυβέρνηση. Παρ’ όλα αυτά, αμερικανός αξιωματούχος που ζήτησε να μην κατονομαστεί δήλωσε πως δεν υπάρχουν επί του παρόντος σχέδια για στρατιωτική επιχείρηση ανακατάληψης της βάσης, σημειώνοντας πως κάτι τέτοιο δεν είναι ρεαλιστικό.
Η λειτουργία της βάσης θα απαιτούσε τεράστιες προσπάθειες για φύλαξη, ανεφοδιασμό και ασφάλεια, ενώ ακόμη και με συμφωνία με τους Ταλιμπάν, θα παρέμεναν σοβαρές απειλές από οργανώσεις όπως η Αλ Κάιντα και το Ισλαμικό Κράτος, καθώς και από το Ιράν, το οποίο έχει δυνατότητα πυραυλικής προσβολής της περιοχής.
«Τα πλεονεκτήματα της στρατιωτικής παρουσίας εκεί είναι μικρότερα από τους κινδύνους», σχολίασε πρώην αξιωματούχος, επίσης ανώνυμα.
Το περασμένο σαββατοκύριακο πραγματοποιήθηκαν συνομιλίες μεταξύ Αμερικανών αξιωματούχων και των de facto αρχών στην Καμπούλ, με επίκεντρο τους Αμερικανούς πολίτες που κρατούνται στο Αφγανιστάν. Στις συναντήσεις συμμετείχαν ο ειδικός απεσταλμένος για τους ομήρους Άνταμ Μπόλερ, ο πρώην απεσταλμένος του Λευκού Οίκου για το Αφγανιστάν Ζαλμάι Χαλιλζάντ και ο υπουργός Εξωτερικών των Ταλιμπάν, Αμίρ Χαν Μουτακί.
