Η επίσκεψη του Καρόλου στην Ελλάδα που ξεκίνησε το μεσημέρι της Τετάρτης είναι η δεύτερη επίσημη επίσκεψη του πρίγκιπα στη χώρα μας και η πολλοστή ιδιωτική.
Και όπως λέγεται είναι ο ίδιος που πίεσε για να γίνει αυτή η τωρινή πρόσκληση, αποδεικνύοντας ότι ο ίδιος είναι το μέλος της βασιλικής οικογένειας της Βρετανίας που έχει αποφασίσει να σπάσει το άτυπο... εμπάργκο επισκέψεων Βρετανών γαλαζοαίματων στη χώρα μας.
Η βασίλισσα Ελισάβετ και ο πρίγκιπας Φίλιππος έχουν επισκεφθεί πάνω από 200 χώρες και όλες τις χώρες της ΕΕ. Εκτός από μια. Την Ελλάδα. Σε όλα αυτά τα 66 χρόνια της ηγεμονίας τους δεν επισκέφθηκαν ούτε για ένα... απόγευμα την Ελλάδα. Αν αναλογιστεί κανείς ότι ο πρίγκιπας Φίλιππος γεννήθηκε στην Ελλάδα, ο παππούς του ήταν ο βασιλιάς Γεώργιος Α' και ο τίτλος που είχε μέχρι να γίνει δούκας του Εδιμβούργου ήταν πρίγκιπας της Ελλάδας και της Δανίας, δημιουργούνται ακόμη πιο έντονες απορίες για τους λόγους για τους οποίους δεν επισκέφθηκαν ποτέ τη χώρα μας. Μίσος, απέχθεια; Ναι, ίσως ο πρίγκιπας Φίλιππος δεν έχει και τις καλύτερες αναμνήσεις από την Ελλάδα και την ελληνική οικογένειά του.
Η βασίλισσα Ελισάβετ σίγουρα αισθάνεται αποστροφή για μια χώρα που έδιωξε τους βασιλιάδες της και μάλιστα καταδίκασε σε θάνατο έναν πρίγκιπά της. Τον πρίγκιπα Ανδρέα, πατέρα του πρίγκιπα Φίλιππου (η απόφαση δεν εκτελέσθηκε ποτέ αλλά εκδιώχθηκε από τη χώρα).
Σίγουρα, το γεγονός ότι η πατέρας του είχε καταδικαστεί σε θάνατο στη χώρα μας, έκανε τον πρίγκιπα Φίλιππο, λοιπόν, να νιώθει μια απέχθεια για τη χώρα. Αυτό που, όμως, φαίνεται ότι επέτεινε τα αισθήμαα του είναι ότι ο μεγάλωσε μόνος του, με την ελληνική οικογένειά του να μην νοιάζεται καθόλου για εκείνον.
Γιατί ο πρίγκιπας Αντρέας και η πριγκίπισσα Αλίκη, δύο άκρως αμφιλεγόμενες προσωπικότητες, με ισχυρές δόσεις... τρέλας, δεν μπόρεσαν να προσφέρουν στα παιδιά τους και ιδιαίτερα στον μικρότερο, τον Φίλιππο, την ασφάλεια της οικογένειας.
Λιμοκτονούσε για αγάπη
Όταν ο πρίγκιπας Φίλιππος χρειαζόταν έναν πατέρα δεν υπήρχε κανένας. Έζησε μια άκρως μοναχική παιδική ηλικία. Ο γάμος των γονιών του διαλύθηκε. Η μητέρα του αφοσιώθηκε στο θεό. Ο πατέρας του τον παράτησε. Ο νεαρός πρίγκιπας της Ελλάδας μεγάλωσε με συγγενείς και άλλαζε συνεχώς σχολεία. Συγγενείς που φρόντιζαν πώς θα τραφεί, πώς θα ντυθεί και πώς θα μορφωθεί. Αλλά ήταν παραμελημένος συναισθηματικά, λιμοκτονούσε για αγάπη που τα παιδιά την έχουν τόσο μεγάλη ανάγκη.
«Όταν χρειαζόταν έναν πατέρα, δεν υπήρχε κανείς για εκείνον» λέει ο Μάικλ Πάρκερ, πρώην στέλεχος του πολεμικού ναυτικού ο οποίος εργάστηκε ως ο πρώτος γραμματέας του πρίγκιπα Φίλιππου.
Από το Μον Ρεπό στην εξορία, σε ένα καφάσι
Πρίγκιπας Αντρέας και πριγκίπισσα Αλίκη απέκτησαν τέσσερις κόρες. Η μικρότερη ήταν επτά ετών όταν γεννήθηκε ο Φίλιππος το 1921, στο τραπέζι της κουζίνας του οικογενειακού σπιτιού στην Κέρκυρα, στο Μον Ρεπό. Τον έκαναν γιατί απλά ήθελαν ένα αγόρι. Ο πρίγκιπας Αντρέας έλειπε όταν γεννήθηκε ο Φίλιππος, ήταν στη Μικρά Ασία με το στρατό.
Η πολιτική αναταραχή ανάγκασε την οικογένεια του πρίγκιπα Ανδρέα σε εξορία. Λίγο μετά τη γέννηση του Φίλιππου, ο πατέρας του συνελήφθη και κατηγορήθηκε για προδοσία. «Πόσα παιδιά έχετε;» τον ρώτησε ο Πάγκαλος. «Τι λυπηρό σύντομα θα είναι ορφανά», του είπε καθώς η αρχική απόφαση ήταν να εκτελεστεί.
Η πριγκίπισσα Αλίκη ταξίδεψε στην Αθήνα για να παρακαλέσει να μην εκτελεστεί, αλλά δεν της επέτρεψαν ούτε να τον δει.
Έτσι απευθύνθηκε στους Αγγλούς συγγενείς της για βοήθεια. Έχοντας υπ 'όψιν του τι είχε συμβεί σε Ρώσους ξάδελφούς του πέντε χρόνια νωρίτερα, ο βασιλιάς Γιώργος Β΄ζήτησε την βρετανική παρέμβαση. Ο πρίγκιπας Ανδρέας απελευθερώθηκε. Το HMS Καλυψώ, ένα πλοίο του βασιλικού πολεμικού ναυτικού εστάλη για να απομακρύνει την οικογένεια από την Ελλάδα. Το Καλυψώ, αφού παρέλαβε τον πρίγκιπα Αντρέα από τον Πειραιά, πήγε στην Κέρκυρα για να παραλάβει την υπόλοιπη οικογένεια.
Ο θρύλος λέει ότι ο 18 μηνών τότε πρίγκιπας μεταφέρθηκε στο πλοίο σε ένα πορτοκαλί καφάσι.
30 χρόνια περιπλάνησης
Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι αυτή ήταν η αρχή σχεδόν 30 χρόνων περιπλάνησης. Από τις 3 Δεκεμβρίου 1922 έως τότε που μετακόμισε στο Clarence House ως σύζυγος της πριγκίπισσας Ελισάβετ στις αρχές του 1949, ο Φίλιππος της Ελλάδας δεν είχε μόνιμη κατοικία.
Η οικογένεια του πρίγκιπα Ανδρέα μετακόμισε πρώτα στο St Cloud, κοντά στο Παρίσι. Ένας πλούσιος συγγενής πλήρωνε τα σχολεία των παιδιών, επειδή τα χρήματα της οικογένειας ήταν λιγοστά.
Η πριγκίπισσα Αλίκη, μέχρι ενός σημείου, έκανε τα πάντα για να κρατήσει την οικογένεια ενωμένη, με ένα επίδομα που λάμβανε από τον αδελφό της και μια μικρή κληρονομιά που είχε ο πρίγκιπας Ανδρέας. Κατά τα άλλα ζούσαν με δανεικά, ακόμη και με δανεικά, μεταποιημένα ρούχα από τους συγγενείς τους.
Η αρχή της μοναξιάς
Το 1931 η πριγκίπισσα Αλίκη κατέρρευσε. «Ήταν πραγματικά πολύ άρρωστη», είχε πει κάποτε μέλος της οικογένειάς της.
Ο βιογράφος του Λόρδου Μάουντμπαντε, Φίλιπ Ζίγκλερ, πίστευε, όπως και πολλοί άλλοι, ότι η κατάθλιψη της Αλίκης ήταν αποτέλεσμα μιας τραυματικής εμμηνόπαυσης. «Αυτό είναι κάτι που μπορεί να αντιμετωπιστεί σήμερα, αλλά τότε, κανείς δεν ήξερε τι να κάνει. Την αντιμετώπιζε μόνη της».
Και μετά ήρθε ο εγκλεισμός της πριγκίπισσας Αλίκης σε κλινική στην Ελβετία και η διάγνωση για παρανοϊκή σχιζοφρένεια.
Τα παιδιά έλειπαν από το σπίτι και όταν γύρισαν στο σπίτι το βράδυ, απλά διαπίστωσαν ότι εκείνη έλειπε.
Ο πρίγκιπας Φίλιππος ήταν τότε 10 ετών.
Μεταξύ 1932 και 1937 ο πρίγκιπας Φίλιππος δεν είχε καμία επαφή με την μητέρα του.
Σταδιακά η οικογένεια της Αλίκης άρχισε να σκορπά. Οι τέσσερις κόρες της παντρεύτηκαν μέσα σε εννιά μήνες, από το 1930 έως το 1931 και έφυγαν για να ζήσουν στη Γερμανία. Ο πρίγκιπας Ανδρέας που περνούσε όλο και περισσότερο χρόνο μακριά από το σπίτι, τελικά το εγκατέλειψε. Πήγε στο Μόντε Κάρλο όπου έζησε με τις ερωμένες του.
«Τότε εξαφανιστήκαμε όλοι», λέει η νεότερη αδελφή του Πρίγκιπα Φιλίππου, Σόφι, «και το σπίτι στο St Cloud έκλεισε».
«Επρεπε να προχωρήσω»...
«Η οικογένεια χωρίστηκε. Η μητέρα μου ήταν άρρωστη, οι αδελφές μου παντρεύτηκαν, ο πατέρας μου ήταν στη Νότια Γαλλία. Απλά έπρεπε να προχωρήςω με αυτό. Έπρεπε να προχωρήσω και αυτό το έκανα», είχε πει κάποια στιγμή ο ίδιος ο πρίγκιπας Φίλιππος.
Η Αλίκη και ο πρίγκιπας Ανδρέας μπορεί να μην πήραν διαζύγιο ποτέ, αλλά ο πρίγκιπας εγκατέλειψε την σύζυγό του για την ερωμένη του. Οταν η Αλίκη μπήκε στο ψυχιατρείο και ο πρίγκιπας Ανδρέας έκανε τον μπον βιβέρ ο Φίλιππος έμεινε χωρίς οικογένεια και σπίτι.
Οι γονείς του τον παράτησαν και τότε ξεκίνησε η περιπλάνησή του στους συγγενείς του πρίγκιπα Ανδρέα.
Ο πρίγκιπας Φίλιππος άρχισε τότε να γυρνάει από σπίτι σε σπίτι συγγενή.
Κάποια στιγμή τον ανέλαβε η γιαγιά του, από την πλευρά της μητέρας του.
Τον έστειλε στη Βρετανία, στον θείο του Γιώργο, Μαρκήσιο του Μίλφορντ Χέιβεν.
Στο σχολείο τα πήγαινε χάλια, στο παιχνίδι, όμως, έσκιζε.
«Ενας βαθιά δυστυχισμένος άνθρωπος»...
Η πρώην βασίλισσα Αλεξάνδρα της Γιουγκοσλαβίας θυμάται πως ο πρίγκιπας Ανδρέας αστειευόταν με τα πάντα ακόμη και με τα πιο σοβαρά θέματα. Ηταν «ένας βαθιά δυστυχισμένος άνθρωπος».
Ο ίδιος ο πρίγκιπας Φίλιππος αρνείται ότι ήταν ένα δυστυχισμένο παιδί. Ωστόσο υπάρχουν οι ενδείξεις ότι ως παιδί έζησε στην απόλυτη σύγχυση, σε τέτοια σύγχυση που και ο ίδιος αρνείται να την παραδεχτεί! Χαρακτηριστικό είναι αυτό που μεταφέρουν άνθρωποι που τον συναναστράφηκαν. Όταν ρωτήθηκε κάποτε τι γλώσσα μιλούσαν σπίτι του εκείνος απάντησε «Τι εννοείτε στο σπίτι;».
Τη σύγχυση για την ταυτότητά του, την αποδεικνύει και αυτό που είχε πει κάποια άλλη στιγμή στη ζωή του. «Σκεφτόμουν τον εαυτό μου ως Σκανδιναβό. Συγκεκριμένα Δανό. Στο σπίτι μιλούσαμε αγγλικά. Οι άλλοι μάθαιναν ελληνικά, εγώ καταλάβαινα κάποια. Αλλά μετά η συζήτηση γύρναγε στα γερμανικά επειδή τα ξαδέλφια μου ήταν Γερμανοί. Αν δεν μπορούσα να σκεφτώ μια λέξη σε κάποια γλώσσα την σκεφτόμουν σε άλλη».
Το 1933 οι Γερμανοί συγγενείς του Φιλίππου άρχισαν και πάλι να τον διεκδικούν και οι περιπλανήσεις του πρίγκιπα Φιλίππου συνεχίστηκαν. Πήγε στη Γερμανία όπου ήδη είχε αναλάβει την εξουσία ο Χίτλερ και έζησε με την αδελφή του και τον άνδρα της. Μόνος του χωρίς πραγματικούς φίλους και χωρίς να μπορεί να ενταχθεί στην γερμανική κοινωνία. Ένα 12χρονο αγόρι πραγματικά απομονωμένο.
Το 1934 η αδελφή του τον έστειλε πίσω στη Βρετανία και γράφτηκε σε σχολείο στη Σκωτία.
Ο άστεγος μικρός Φίλιππος
Τα καλοκαίρια ανέκυπτε πάντα το πρόβλημα που θα έκανε διακοπές ο «άστεγος μικρός Φίλιππος».
Ο Φίλιππος δεν είχε κανέναν να τον φροντίζει, έπρεπε να το κάνει ο ίδιος για τον εαυτό του. Φίλος του θυμάται να κάνουν έρανο για να μαζέψουν χρήματα για να αγοράσει μανικετόκουμπα ο Φίλιππος για να πάει στο γάμο της εξαδέλφης του Μαρίνας με τον δούκα του Κεντ.
Αν ήταν μόνο τα ρούχα που του έλειπαν, τότε ο Φίλιππος δεν θα είχε επηρεαστεί. Αλλά σίγουρα του έλειπαν πολλά άλλα...
Δυο ακόμη συμβάντα του χειμώνα του 1937 θα έκαναν τον Φίλιππο πιο μοναχικό από ποτέ. Η αδελφή του Σεσίλ ο σύζυγός της και τα παιδιά τους σκοτώθηκαν σε αεροπορικό δυστύχημα. Ο Φίλιππος πήγε μόνος του στις κηδείες στη Γερμανία.
Εξι μήνες αργότερα, ο δάσκαλός του και μέντοράς του Τζορτζ Μίλφορντ έφυγε από τη ζωή χτυπημένος από τον καρκίνο.
Ο Λόρδος Μάουντμπάντεν ανέλαβε κηδεμόνας του.
Η γνωριμία με την Ελισάβετ
Ο Φίλιππος στη συνέχεια μπήκε στο βρετανικό πολεμικό ναυτικό, γνωρίστηκε με την Ελισάβετ. Εκείνη ήταν 13 ετών όταν πρωτογνωρίστηκαν.
Τα χρόνια πέρασαν ο πρίγκιπας Φίλιππος υπηρετούσε στο πολεμικό ναυτικό, η Ελισάβετ μεγάλωνε έχοντας τη φωτογραφία του νεαρού Φίλιππου κρυμμένη στο δωμάτιό της.
Το 1946 ο πρίγκιπας Φίλιππος έκανε πρόταση γάμου στην Ελισάβετ. Ο βασιλιάς πατέρας της αρνήθηκε. Τού άρεσε ο νεαρός άνδρας αλλά αν και πίστευε ότι σκέφτεται σωστά, ο Φίλιππος δεν είχε επώνυμο, δεν ήταν Βρετανός και δεν ανήκε στην εκκλησία της Αγγλίας.
Η βρετανική μοναρχία εξακολουθούσε να υφίσταται τους κλυδωνισμούς από την κρίση παραίτησης του βασιλιά Εδουάρδου VIII, 10 χρόνια νωρίτερα. Ο βασιλιάς δεν θα έκανε ένα ακόμη λάθος πόσο μάλλον εγκρίνοντας ένα γάμο για την κόρη του με έναν ξένο.
Ωστόσο, ο αρχιεπίσκοπος του Κατενμπέρι πήρε τον Φίλιππο στην εκκλησία, ενώ την ίδια εποχή απέκτησε και επώνυμο, διάλεξε αυτό από την πλευρά της μητέρας του, Μάουντμπαντεν, λίγο πριν πάρει τη βρετανική υπηκοότητα.
Σιγά σιγά ο Φίλιππος έκανε μικρά βήματα για να γίνει Βρετανός.
Ενας πρίγκιπας μόνος
Ολες αυτές οι κινήσεις ενίσχυσαν τους δεσμούς του Φίλιππου με τη Βρετανία, αλλά υπογράμμισαν την απομόνωσή του από τη δική του οικογένεια. Ο πατέρας του πέθανε αδέκαρος και μόνος στο Μόντε Κάρλο το 1944, προτού να μπορέσει ο Πρίγκιπας Φίλιπ να τον δει. Η μητέρα του επέστρεψε κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ελλάδα, και οι αδελφές του παντρεύτηκαν με Γερμανούς.
Κανένας από αυτούς δεν έλαβε πρόσκληση για γάμο στο Αβαείο του Γουέστμινστερ στις 14 Νοεμβρίου 1947.
Από Ελληνας Βρετανός
Ο γάμος του με την Ελισάβετ έδωσε στον πρίγκιπα Φίλιππο ένα σπίτι, μια χώρα, ένα διαβατήριο, μια θρησκεία και για πρώτη φορά στη ζωή του σταθερότητα. Η Ελισάβετ αποδέχθηκε το γεγονός ότι ο Φίλιππος ήθελε να αποβάλλει την παλιά του ταυτότητα και του πρόσφερε την αίσθηση ότι ανήκε κάπου, ακριβώς αυτό που χρειαζόταν δηλαδή. Ήταν μια άγραφη συμφωνία μεταξύ τους που του επέτρεψε να αποδεσμευτεί από τους δαίμονες της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας. Σε αντάλλαγμα, εκείνος, της έδωσε την πλήρη υποστήριξή του. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που είχε αποκαλύψει κάποια στιγμή ο άνθρωπος που υπηρέτησε ως πρώτος γραμματέας του Φιλίππου: «Ο Φίλιππος μου είπε ότι η πρώτη, δεύτερη και μοναδική δουλειά που έχει να κάνει είναι να μην την παρατήσει ποτέ».
Φίλοι του ανέφεραν κάποια στιγμή στον Independent ότι ο πρίγκιπας Φίλιππος είναι κενός συναισθήματος εκφράζοντας την άποψη ότι όλο αυτό πηγάζει από τις βαθιές ανασφάλειες που απέκτησε ως παιδί.
Τη στιγμή που παντρεύτηκε ο πρίγκιπας Φίλιππος, στα 26 χρόνια του είχε χάσει ουσιαστικά όλα όσα εκείνα που μπορούν να δώσουν ταυτότητα σε ένα παιδί: Ο πατέρας του ήταν νεκρός, η μητέρα του, τρελή, είχε αφοσιωθεί στο θεό, είχε χάσει τη χώρα του, το σπίτι του, το όνομά του, την εθνικότητά του και τη θρησκεία του. Ακόμη και η ημερομηνία γέννησής του είχε αλλάξει λόγω της αλλαγής από το Ιουλιανό στο Γρηγοριανό ημερολόγιο.
