Η Κίνα σφίγγει τον κλοιό γύρω από την Ευρώπη, θέτοντας αυστηρούς ελέγχους στις εξαγωγές σπάνιων γαιών — υλικών ζωτικής σημασίας για την άμυνα, την πράσινη ενέργεια και την ψηφιακή τεχνολογία.
Πίσω από τις αποφάσεις του Πεκίνου, διαφαίνεται μια στρατηγική που μετατρέπει την ενέργεια και τις πρώτες ύλες σε γεωπολιτικό όπλο.

Πίεση από το Πεκίνο – Πανικός στις Βρυξέλλες

Οι νέοι κινεζικοί περιορισμοί προκαλούν έντονη αναστάτωση στην Ε.Ε., η οποία εξαρτάται σχεδόν κατά 99% από την Κίνα για την προμήθεια σπάνιων γαιών και μαγνητών.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε πως «η κρίση εφοδιασμού δεν είναι πια ένας μακρινός κίνδυνος — βρίσκεται προ των πυλών», καλώντας για άμεσα μέτρα ενίσχυσης της ευρωπαϊκής αυτάρκειας.

Η Ευρώπη αναζητά εναλλακτικές πηγές προμήθειας, αλλά οι αναλυτές προειδοποιούν:
η Κίνα κρατάει τα “κλειδιά” της παγκόσμιας παραγωγής, ελέγχοντας το 61% της εξόρυξης και το 92% της διύλισης σπάνιων γαιών.

«Αντίποινα» στο εμπόριο – Η απάντηση του Τραμπ

Οι αποφάσεις του Πεκίνου θεωρούνται αντίποινα στις αμερικανικές κυρώσεις, καθώς ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απείλησε να διπλασιάσει τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα, φτάνοντας μέχρι και το 100%.
Η Ουάσινγκτον βλέπει το ζήτημα ως πόλεμο τεχνολογικής κυριαρχίας, ενώ η Ευρώπη βρίσκεται παγιδευμένη ανάμεσα σε δύο οικονομικούς γίγαντες.

Η Ε.Ε. χωρίς «όπλα»

Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν διαθέτει τα εργαλεία για να απαντήσει με την ίδια σκληρότητα.
Αντί για εμπορικά αντίμετρα, προκρίνει διπλωματικές επαφές και συνεργασίες — ωστόσο, μέχρι στιγμής, μόνο οι μισές από τις 2.000 αιτήσεις ευρωπαϊκών εταιρειών για εξαγωγές εγκρίθηκαν από το Πεκίνο.

Ο ευρωπαίος επίτροπος Μάρος Σέφτσοβιτς ζήτησε την άμεση ενεργοποίηση μηχανισμού κατά του οικονομικού εξαναγκασμού, προειδοποιώντας ότι η αμυντική βιομηχανία της Ε.Ε. κινδυνεύει με παράλυση, λόγω της έλλειψης υλικών για όπλα, πυραύλους και οχήματα μάχης.

Η Ευρώπη σε “τεχνολογική ομηρία”

Σπάνιες γαίες όπως το δυσπρόσιο, το ύττριο και το σκάνδιο χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρικά οχήματα, τις ανεμογεννήτριες και τα μαχητικά F-35.
Χωρίς αυτές, η πράσινη μετάβαση και η ευρωπαϊκή αμυντική παραγωγή παγώνουν.

Ο ερευνητής Φίλιπ Άντριου Σπιντ του Oxford Energy Institute δήλωσε:
«Βραχυπρόθεσμα, η Ευρώπη δεν μπορεί να κάνει τίποτα άλλο παρά να διαπραγματευτεί με τους Κινέζους».

Το μήνυμα πίσω από την κρίση

Η Κίνα δεν χρειάζεται στρατούς ή πυραύλους — χρησιμοποιεί το εμπόριο και τις πρώτες ύλες ως “στρατηγικά όπλα”.
Η Ευρώπη καλείται να επιλέξει:
είτε θα επενδύσει στην αυτάρκεια και τη βιομηχανική της επιβίωση, είτε θα παραμείνει αιχμάλωτη των κινεζικών προμηθειών.