Έως το 2030 η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να έχει συγκροτήσει έναν ενιαίο αμυντικό μηχανισμό, με κοινή γραμμή επιχειρησιακής ετοιμότητας και στόχο την αποτροπή της Ρωσίας.
Η Ελλάδα βρίσκεται στην πρώτη γραμμή αυτής της συζήτησης, προτείνοντας πρακτικά βήματα για μια ευρωπαϊκή “Ασπίδα Αεράμυνας” και ενιαία αντίδραση σε κάθε εξωτερική απειλή.
Από την Αθήνα στις Βρυξέλλες: Η «Ασπίδα 2030»
Η Κομισιόν παρουσίασε τον οδικό χάρτη για την Αμυντική Ετοιμότητα της ΕΕ μέχρι το 2030, όπου η ελληνική συνεισφορά είναι καθοριστική.
Η πρόταση για τη δημιουργία ευρωπαϊκής ασπίδας αεράμυνας και αντιπυραυλικής προστασίας (European Air Shield) προήλθε αρχικά από Αθήνα και Βαρσοβία και πλέον θεωρείται πυλώνας του νέου αμυντικού σχεδίου.
Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η έγκριση αναμένεται έως το τέλος του 2024 και η έναρξη του έργου το δεύτερο τρίμηνο του 2026.
Μία «Ευρώπη-ΝΑΤΟ» μέχρι το 2030
Ο νέος σχεδιασμός δεν περιορίζεται μόνο στην αμυντική θωράκιση της Ευρώπης, αλλά ουσιαστικά ενοποιεί τα κράτη μέλη κάτω από κοινή στρατηγική γραμμή του ΝΑΤΟ, με στόχο τη συλλογική αποτροπή απέναντι στη Ρωσία.
Η ίδια η Κομισιόν αναγνωρίζει πως τα κράτη της Ανατολικής Ευρώπης αντιμετωπίζουν την «άμεση απειλή», όμως προσθέτει ότι τέτοιος κίνδυνος μπορεί να αγγίξει κάθε χώρα της Ένωσης.
Η Αθήνα υποστηρίζει πως η ευρωπαϊκή άμυνα πρέπει να περιλαμβάνει και τα νότια σύνορα, από τη Μεσόγειο έως τη Μέση Ανατολή, καθώς οι προκλήσεις δεν προέρχονται μόνο από την Ανατολή.
Drones, τεχνολογία και ο νέος τύπος πολέμου
Στο πλαίσιο των τεσσάρων εμβληματικών έργων της Κομισιόν εντάσσεται και η πρωτοβουλία European Drone Defence Initiative, ένα πρόγραμμα για την ανίχνευση, παρακολούθηση και εξουδετέρωση μη επανδρωμένων συστημάτων.
Η Ευρώπη εισέρχεται έτσι σε μια εποχή ψηφιακής άμυνας, με τη χρήση αισθητήρων και τεχνολογίας που θα επιτρέπει την έγκαιρη πρόληψη κάθε αεροπορικής απειλής.
Η Ελλάδα ζητά ισότιμη προστασία Νότου και Ανατολής
Η Αθήνα επιμένει πως η άμυνα της Ευρώπης πρέπει να είναι πανευρωπαϊκή, όχι επιλεκτική.
Οι απειλές που προέρχονται από τη Μεσόγειο, τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή αποτελούν εξίσου κρίσιμο παράγοντα ασφάλειας, και η χώρα μας ζητά ίση βαρύτητα για τα νότια σύνορα της Ένωσης.
Κοινές προμήθειες – Κοινή γραμμή άμυνας
Η Κομισιόν προτείνει οι κοινές στρατιωτικές παραγγελίες να αυξηθούν στο 40% έως το 2027, προκειμένου να υπάρξει ενιαίο πλαίσιο και μείωση κόστους.
Η ευρωπαϊκή άμυνα μετατρέπεται σταδιακά σε συλλογικό μηχανισμό, όπου κάθε κράτος θα εντάσσεται σε κοινό επιχειρησιακό σχεδιασμό — εξέλιξη που παραπέμπει σε ένα “ΝΑΤΟ της Ευρώπης”.
