Ο μοναστηριακός ναός «της του Θεού Λόγου Σοφίας» στην Τραπεζούντα που κατασκευάστηκε επί Μανουήλ Α΄, του Μεγάλου Κομνηνού (1250-1260) μετατράπηκε σε τζαμί το 1461, όταν ο Μεχμέτ Β΄, ο Πορθητής κατέκτησε την Τραπεζούντα. Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου χρησιμοποιήθηκε ως αποθήκη και αργότερα ως Νοσοκομείο. Η Γενική Διεύθυνση Βακουφίων σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Εδινβούργου αναστήλωσαν τον ιερό ναό (1958-1962) , ο οποίος μετατράπηκε το 1964 σε Μουσείο. Η Διεύθυνση Θρησκευτικών υποθέσεων προσέφυγε στα Δικαστήρια με αίτημα να σταματήσει το υπουργείο πολιτισμού να εκμεταλλεύεται τον ναό, ο οποίος ανήκει στο Βακούφι του Φατίχ (Πορθητή). Η Αγία Σοφία τελικά, μετατράπηκε πάλι σε τζαμί και άνοιξε για προσκύνημα στις 28/6/2013. Η μετατροπή, όμως αυτή μείωσε σημαντικά τις επισκέψεις των τουριστών με αποτέλεσμα την διαμαρτυρία των εμπόρων γύρω από το ναό. Όπως είπε έμπορος της περιοχής “από τη στιγμή που η Αγία Σοφία έγινε τζαμί έπαυσαν να έρχονται τουρίστες. Καθημερινά επισκέπτονταν την περιοχή μας τουλάχιστον 50 λεωφορεία. Τώρα δεν έρχεται κανένα και αυτό είχε σαν συνέπεια την δραματική μείωση του τζίρου μας”. Απτόητη η Διεύθυνση Βακουφίων ετοιμάζεται να λειτουργήσει σαν τζαμί και την Παναγιά τη Χρυσοκέφαλο.
