Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ετοιμάσει μια λεπτομερή απόρρητη έκθεση για όλα όσα διαδραματίζονται στα Βαρώσια από τις 20 Ιουλίου 2021, σε μια προσπάθεια να επαληθεύσει τις κατηγορίες που αναφέρονται από τη Κύπρο, με στόχο να καταγραφεί ο ρόλος της Τουρκίας στην περιοχή.
Η έκθεση αποτελείται από επτά σελίδες και είναι η αιτία της καθυστέρησης στη σύνταξη ενός εγγράφου επιλογών για τα Βαρώσια από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης.
το έγγραφο επιλογών δεν θα περιλαμβάνει μόνο προτάσεις για τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ πρέπει να αντιδράσει στην κατάσταση στα Βαρώσια, αλλά και λεπτομερή απολογισμό της τρέχουσας κατάστασης, αντλώντας επίσης από τα πορίσματα της έκθεσης.
Διπλωματικές πηγές στις Βρυξέλλες ανέφεραν ότι η έκθεση σημειώνει τη συνεχιζόμενη παρουσία του τουρκικού στρατού στην περιοχή των Βαρωσίων καθώς και στο λιμάνι της Αμμοχώστου, σημειώνοντας ότι οι ενέργειες που γίνονται εκεί δημιουργούν μια νέα κατάσταση πραγμάτων που σκοπό έχει να δοκιμάσει τις διεθνείς αντιδράσεις.
Το έγγραφο περιγράφει επίσης τους τρόπους με τους οποίους η Τουρκία επιχειρεί να δημιουργήσει μια πλεονεκτική κατάσταση ενόψει μιας πιθανής λύσης του Κυπριακού, μέσω του ελέγχου της στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων στα κατεχόμενα και μέσω δημογραφικών αλλαγών.
Ειδικότερα, στην έκθεση σημειώνεται ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά εργάζεται υπό την καθοδήγηση της τουρκικής πρεσβείας στο βορρά, ενώ ο σχεδιασμός για τα Βαρώσια συντονίζεται από συμβούλιο που αποτελείται από πολιτικούς, στρατιωτικούς και δικαστικούς εκπροσώπους της τουρκοκυπριακής κοινότητας, υπό την επίβλεψη του Τουρκοκύπριου ηγέτη Ερσίν Τατάρ και υπό την επίβλεψη του Τούρκου αντιπροέδρου Φουάτ Οκτάι και του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, το δημοσίευμα σημειώνει ότι υπάρχει μακροπρόθεσμο σχέδιο ανάπτυξης της περιοχής όπου έχει αλλάξει μονομερώς το καθεστώς καθώς και άλλων περιοχών στα Βαρώσια.
Στη διαδικασία αυτή φέρεται να συμβάλλει και η επιτροπή ακίνητης περιουσίας. Στην έκθεση σημειώνεται επίσης η χρήση στην κατεχόμενη στρατιωτική βάση του Λευκονοίκου από τουρκικά στρατιωτικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη, καθώς και η πρόσφατη απόφαση της τουρκοκυπριακής ηγεσίας να παραχωρήσει μια έκταση στην Καρπασία στον τουρκικό στρατό.
Υποδηλώνει ότι η δράση της Τουρκίας αποτελεί ένδειξη ότι η Άγκυρα δίνει προτεραιότητα στις γεωπολιτικές της επιδιώξεις και στην εσωτερική της πολιτική έναντι του σεβασμού των ψηφισμάτων του ΣΑ του ΟΗΕ.
Σημειώνεται επίσης ότι οι εργασίες κατασκευής και ανακαίνισης συνεχίζονται, έστω και με βραδύτερους ρυθμούς από πριν.
Σύμφωνα με την έκθεση, η Τουρκία έχει υιοθετήσει μια υβριδική προσέγγιση στα κατεχόμενα, συνδυάζοντας μια σειρά κινήσεων για την άσκηση ελέγχου στη διοίκηση, την εκπαίδευση, την οικονομία, τον στρατό, την κοινωνία και τα μέσα ενημέρωσης της τουρκοκυπριακής κοινότητας.
Σημειώνεται επίσης ότι η Τουρκία επιχειρεί να χρησιμοποιήσει την παραπληροφόρηση, τη δημογραφία, τον στρατό και τη μετανάστευση για να ασκήσει πίεση αλλά και να αποσταθεροποιήσει τις πολιτικές της Λευκωσίας, δημιουργώντας διχασμό μεταξύ της Κύπρου και άλλων κρατών μελών της ΕΕ, καθώς και προκαλώντας διαφωνίες μεταξύ Ελληνοκυπρίων σχετικά με δυνατότητα επιστροφής στα Βαρώσια.
