Η Ευρωπαϊκή Ένωση επανέλαβε σήμερα την υποστήριξή της στην πυρηνική συμφωνία που επιτεύχθηκε το 2015 ανάμεσα στο Ιράν και στις παγκόσμιες δυνάμεις, παρά τη σφοδρή κριτική που ασκεί στη συμφωνία ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, και κάλεσε το Κογκρέσο των ΗΠΑ να μην επαναφέρει τις κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης.
Ο Τραμπ αψήφησε τόσο τους συμμάχους όσο και τους αντιπάλους του την Παρασκευή, αρνούμενος να πιστοποιήσει επίσημα πως η Τεχεράνη συμμορφώνεται με τη συμφωνία, παρότι οι διεθνείς επιθεωρητές βεβαιώνουν πως συμμορφώνεται, και είπε ότι μπορεί στο τέλος να βάλει τέλος στη συμφωνία.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ που συναντήθηκαν στο Λουξεμβούργο είπαν πως μια αποτυχία να υποστηριχθεί μια διεθνής συμφωνία την οποία στήριξε το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα έχει σοβαρές συνέπειες για την περιφερειακή ειρήνη και θα υπονομεύσει τις προσπάθειες για τον έλεγχο των πυρηνικών φιλοδοξιών της Βόρειας Κορέας.
«Ως Ευρωπαίοι, ανησυχούμε πολύ για το ενδεχόμενο η απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ να μας οδηγήσει πίσω στη στρατιωτική αντιπαράθεση με το Ιράν», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών Ζίγκμαρ Γκάμπριελ.
Έπειτα από μια κεκλεισμένων των θυρών συνάντηση υπό την επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ Φεντερίκα Μογκερίνι, οι υπουργοί εξέδωσαν κοινή ανακοίνωση στην οποία αναφέρουν πως η συμφωνία του 2015 είναι κλειδί για την αποτροπή της εξάπλωσης των πυρηνικών όπλων στον κόσμο.
«Η ΕΕ είναι δεσμευμένη στη συνεχή πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή όλων των μερών της JCPOA», λένε στο κείμενο, αναφερόμενοι στο Κοινό Συνολικό Σχέδιο Δράσης, το επίσημο όνομα της συμφωνίας με το Ιράν που συνομολογήθηκε τον Ιούλιο του 2015 στη Βιέννη.
«Η μη εξάπλωση είναι ένα μείζων στοιχείο της παγκόσμιας ασφάλειας και η διάρρηξή της θα ήταν εξαιρετικά επιζήμια», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ιβ Λε Ντριάν. «Ελπίζουμε πως το Κογκρέσο δεν θα θέσει αυτή τη συμφωνία σε κίνδυνο.»
Η Μογκερίνι είπε ότι θα ταξιδέψει στην Ουάσινγκτον στις αρχές του επόμενου μήνα στην προσπάθεια να συγκεντρώσει υποστήριξη για τη συμφωνία.
Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) λέει πως το Ιράν συμμορφώνεται με τις δεσμεύσεις του που απορρέουν από τη συμφωνία, την οποία ο Τραμπ χαρακτήρισε «τη χειρότερη συμφωνία που αποτέλεσε ποτέ αντικείμενο διαπραγμάτευσης».
Η ΕΕ εξακολουθεί να επιβάλλει κυρώσεις σε βάρος μελών των ιρανών Φρουρών της Επανάστασης, που αποτελούν κύριο στόχο των επικρίσεων του Τραμπ.
Οι υπουργοί της ΕΕ συζήτησαν επίσης σήμερα το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν, το οποίο θέλουν να δουν να διαλύεται. Η Τεχεράνη υποστηρίζει πως το πρόγραμμα αυτό είναι αποκλειστικά αμυντικό.
Η Μογκερίνι είπε πως οι υπουργοί δεν συζήτησαν το ενδεχόμενο επιβολής νέων κυρώσεων σε βάρος του Ιράν για το πρόγραμμα αυτό.
Αν και πολλές χώρες, όπως η Ολλανδία και η Βρετανία, είπαν πως οι βαλλιστικοί πύραυλοι του Ιράν και οι επεμβάσεις της Τεχεράνης στη Συρία και στην Υεμένη συνιστούν ανησυχία, οι υπουργοί είπαν πως η άμεση εστίαση πρέπει να είναι η διάσωση της συμφωνίας του 2015.
Η συμφωνία με το Ιράν, αποτέλεσμα 12 χρόνων διαπραγματεύσεων τις οποίες διπλωμάτες της ΕΕ βοήθησαν να ξεκινήσουν και να συνεχιστούν, είναι η πιο σημαντική διπλωματική επιτυχία για την Ένωση εδώ και πολλές δεκαετίες.
Πολλοί ανησυχούν πως η φήμη της ΕΕ ως έντιμου μεσολαβητή σε πλήθος μελλοντικές συγκρούσεις μπορεί να μην επανέλθει αν το Κογκρέσο των ΗΠΑ αποφασίσει να επιβάλει και πάλι κυρώσεις σε βάρος του Ιράν και προκαλέσει το ξήλωμα της συμφωνίας, που είχε την ισχυρή υποστήριξη του προκατόχου του Τραμπ Μπαράκ Ομπάμα.
Οι περισσότερες κυρώσεις του ΟΗΕ και της Δύσης ήρθησαν πριν από 18 μήνες και πλέον όπως προέβλεπε η συμφωνία, αν και η Τεχεράνη εξακολουθεί να υπόκειται σε εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ, το οποίο δεν αποτελεί μέρος της συμφωνίας.
Οι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ αναμενόταν επίσης να εγκρίνουν σήμερα μια νέα δέσμη οικονομικών κυρώσεων σε βάρος της Βόρειας Κορέας μετά την πυρηνική δοκιμή στην οποία προχώρησε τον περασμένο μήνα, αλλά ορισμένοι διατηρούν την ελπίδα ότι μπορεί να επαναληφθεί η ιρανική πυρηνική συμφωνία με την Πιονγκγιάνγκ σε κάποια μελλοντική ημερομηνία.
Η Σουηδία είναι μία από τις επτά χώρες της ΕΕ που διατηρούν πρεσβεία στην Πιονγκγιάνγκ και η υπουργός Εξωτερικών της, Μάργκοτ Βάλστρεμ, επανέλαβε ότι η ΕΕ μπορεί να υπολογίζει στη βοήθειά στις διαπραγματεύσεις αν της ζητηθεί.
Όμως ο Γκάμπριελ προειδοποίησε ότι η απόφαση του Τραμπ να μην επιβεβαιώσει τη συμφωνία με το Ιράν μπορεί να εξανεμίσει αυτές τις ελπίδες, μια θέση που συμμερίστηκε η Μογκερίνι, αν και τόνισε ότι δεν βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε εξέλιξη κάποια μεσολάβηση της ΕΕ.
«Η ανησυχία μου είναι πως, αν θέλουμε να μιλήσουμε τώρα στη Βόρεια Κορέα, το ενδεχόμενο τέλος της πυρηνικής συμφωνίας με το Ιράν θα θέσει σε κίνδυνο την αξιοπιστία τέτοιων συμφωνιών», είπε ο Γκάμπριελ.
ΑΠΕ-ΜΠΕ-Reuters-AFP
